Centralne Państwowe Archiwum Sankt Petersburga

Centralne Państwowe Archiwum Sankt Petersburga

(CGA SP)

1931771, Sankt Petersburg, ul. Antonowa-Owsijenko, 1/1

tel.: (812) 417-54-64, 417-54-70

e-mail: cga@ak.gov.spb.ru

Charakterystyka dokumentów:

4 277 zespołów arch., 2 777 300 jed. arch.

(1917-1992)

Wykaz zespołów archiwalnych

f. 38	Ispołnitielnyj Komitiet Urickogo Wołostnogo Sowieta Raboczich Kriestianskich i Krasnoarmiejskich Deputatow – Komitet Wykonawczy Urickiej Gminnej Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich.
f. 47	Wasilieostrowskij Rajonnyj Sowiet Narodnych Dieputatow – Wasileostrowska Rejonowa Rada Delegatów Ludowych
f. 56	Ispołnitielnyj Komitiet Sowieta Raboczich, Kriestianskich i Krasnoarmiejskich Dieputatow Centralnogo Rajona – Komitet Wykonawczy Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich Rejonu Centralnego.
f. 73	Centralnaja i Rajonnyje Komiendatury Riewoliucjonnoj Ochrany g. (goroda) Pietrograda – Komendantura Centralna i Rejonowe Komendatury Ubezpieczenia Rewolucyjnego m. Piotrogrodu
f. 75	Pietrogradskij Gubiernskij Otdieł po Diełam Nacjonalnostiej – Piotrogradzki Gubernialny Wydział do Spraw Narodowościowych
f. 104	Ispołnitielnyj Komitiet Moskowskogo-Narwskogo Rajonnogo Sowieta Raboczich, Kriestianskich i Krasnoarmiejskich Dieputatow – Komitet Wykonawczy Moskiewsko-Narwskiej Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich.
f. 132	Ispołnitielnyj Komitiet Dietskosielskogo Gorodskogo Sowieta Raboczich, Kriestianskich i Krasnoarmiejskich Dieputatow – Komitet Wykonawczy Dzieckosielskiej Miejskiej Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich.
f. 142	Komissariat Wnutriennich Dieł Sojuza Kommun Siewiernoj Obłasti –KomisariatSpraw Wewnętrznych Związku Komun Obwodu Północnego.
f. 143	Centralnyj (Obłastnoj) Ispołnitielnyj Komitiet Sjezdow Sowietow Raboczich, Kriestianskich i Krasnoarmiejskich Dieputatow i Sowiet Sowiet Kommisarow Sojuza Kommun Siewiernoj Obłasti – Centralny (Obwodowy) Komitet Wykonawczy Zjazdów Rad Delegatów Robotniczych Chłopskich i Żołnierskich i Rada Komisarzy Związku Komun Obwodu Północnego.
f. 148	Wyborgskij Rajonnyj Sowiet Narodnych Dieputatow – Wyborska Rejonowa Rada Delegatów Ludowych.
f. 151	Pietrogradskij Rajonnyj Sowiet Narodnych Dieputatow – Piotrogradzka Rejonowa Rada Delegatów Ludowych.
f. 171	Ispołnitielnyj Komitiet Kołpinskogo Gorodskogo Sowieta Raboczich, Kriestianskich i Krasnoarmiejskich Dieputatow – Komitet WykonawczyKołpińskiej Miejskiej Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich.
f. 285	Administratiwnyj Otdieł pri Uprawlienii Pomoszcznika Komiendantapo Grażdanskoj Czasti Krieposti Kronsztadt – Wydział Administracyjny przy Urzędzie Pomocnika Komendanta do Spraw Cywilnych Twierdzy Kronsztadt.
f. 485	Wojennyj Sowiet (Komitiet Oborony ) Pietrogradskogo Ukrieplionnogo Rajona – Rada Wojskowa (Komitet Obrony) Piotrogradzkiego Rejonu Umocnionego.
f. 512	Ispołnitielnyj Komitiet Dietskosielskogo Ujezdnogo Sowieta Raboczich, Kriestianskich i Krasnoarmiejskich Dieputatow – Komitet Wykonawczy Dzieckosielskiej Powiatowej Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich.
f. 892	Archiwnoje Uprawlienije Leningradskich Obłastnogo i Gorodskogo Ispołnitielnych Komitietow – Zarząd Archiwalny Obwodowego Komitetu Wykonawczego i Miejskiego Komitetu Wykonawczego
f. 1000	Leningradskij Gubiernskij Ispołnitielnyj Komitiet Sjezdow Sowietow Raboczich, Kriestianskich i Krasnoarmiejskich Dieputatow – Leningradzki Gubernialny Komitet Wykonawczy Zjazdów Rad Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich
f. 1001	Otdieł Uprawlienija Leningradskogo Gubiernskogo Ispołnitielnogo Komitieta – Wydział Zarządzania Leningradzkiego Gubernialnego Komitetu Wykonawczego
f. 1049	Ispołnitielnyj Komitiet Szlisselburgskogo Ujezdnogo Sowieta Raboczich, Kriestianskich i Krasnoarmiejskich Dieputatow – Komitet Wykonawczy Powiatowej Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich
f. 1853	Finansowyj Otdieł Leningradskogo Gorodskogo Ispołnitielnogo Komitieta – Wydział Finansowy Leningradzkiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego.
f. 1903	Otdieł ZAGS 2-go Gorodskogo Rajona – Wydział USC 2-go Rejonu Miejskiego.
f. 2551	Komissariat Proswieszczienija Sojuza Kommun Siewiernoj Obłasti – Komisariat Oświaty Związku Komun Okręgu Północnego.
f. 2574	Estonskij Proletarskij Uniwiersitiet – Estoński Uniwersytet Proletariacki.
f. 2805	Upołnomocziennyj połnomocznogo priedstawitiela prawitielstwa RSFSR i USSR pri wsiech zagranicznych organizacjach pomoszczi Rossiji po Pietrogradskomu Rajonu – Pełnomocnik pełnomocnego przedstawiciela rządu RSFRR i USRR przy wszystkich zagranicznych Organizacjach Pomocy Rosji w rejonie piotrogradzkim.
f. 2995	Leningradskaja Komissija Sodiejstwija Uczonym – LeningradzkaKomisja Pomocy Uczonym.
f. 3185	Triest Kommunalnych Domow Leningradskogo Obłastnogo Otdieła Kommunalnogo Choziajstwa – Trust Domów Komunalnych Leningradzkiego Obwodowego Wydziału Gospodarki Komunalnej.
f. 3200	Leningradskoje Gorodskoje Uprawlienije Priedprijatijami Kommunalnogo Obsłużywanija – Leningradzka Miejska Administracja Komunalnych Przedsiębiorstw Usługowych.
f. 3227	Otdieł po Sielskomu Choziajstwu Leningradskogo Obłastnogo Otdieła Kommunalnogo Choziajstwa – Wydział d/s Gospodarki Rolnej Leningradzkiego Obwodowego Wydziału Gospodarki Komunalnej.
f. 4302	Wasileostrowskij Rajonnyj Otdieł Kommunalnogo Choziajstwa –Wasileostrowski Rejonowy Wydział Gospodarki Komunalnej
f. 4914	Ispołnitielnyj Komitiet Oktiabrskogo Rajonnogo Sowieta Narodnych Dieputatow – Komitet Wykonawczy Oktiabrskiej Rejonowej Rady Delegatów Ludowych.
f. 6267	Leningrdskij Obłastnoj Sowiet Profsojuzow – Leningradzka Obwodowa Rada Związków Zawodowych.
f. 7971	Leningradskij Obłastnoj Sowiet Narodnych Dieputatow – Leningradzka Obwodowa Rada Delegatów Ludowych
f. 7383	Otdieł Uprawlienija Leningradskogo Obłastnogo Ispołnitielnogo Komitieta – Wydział Zarządzania Leningradzkiego Obwodowego Komitetu Wykonawczego.
f. 7384	Sankt-Pietierburgskij Gorodskoj Sowiet Narodnych Dieputatow – Sankt Petersburska Miejska Rada Delegatów Ludowych.
f. 7398	Administratiwnyj Otdieł Łużskogo Ujezdnogo Ispołnitielnogo Komitieta – Wydział Administracyjny Łuskiego Powiatowego Komitetu Wykonawczego.
f. 7569	Administratiwnyj Otdieł Kingiseppskogo Ujezdnogo Ispołnitielnogo Komitieta – Wydział Administracyjny Kingiseppskiego Powiatowego Komitetu Wykonawczego.
f. 7608	Administratiwnyj Otdieł Leningradskogo Ujezdnogo Ispołnitielnogo Komitieta – Wydział Administracyjny Leningradzkiego Powiatowego Komitetu Wykonawczego.
f. 7852	Otdieł Uprawlienija Pietrogradskogo Ujezdnogo Ispołnitielnogo Komitieta – Wydział Zarządzania Piotrogradzkiego Powiatowego Komitetu Wykonawczego.
f. 8575	Moskowsko-Narwskij Rajonnyj Otdieł Kommunalnogo Choziajstwa – Moskiewsko-Narwski Rejonowy Wydział Gospodarki Komunalnej.
f. 8632	Otdieł Uprawlienija Wyborgskogo Rajonnogo Ispołnitielnogo Komitieta – Wydział Zarządzania Wyborskiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego.
f. 8776	Otdieł Uprawlienija Pietrogradskogo Rajonnogo Ispołnitielnogo Komitieta – Wydział Zarządzania Piotrogradzkiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego.
f. 8778	Otdieł Uprawlienija Moskowsko-Narwskogo Rajonnogo Ispołnitielnogo Komitieta – Wydział Zarządzania Moskiewsko-Narwskiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego.
f. 9620	Upołnomocziennyj Sowieta po Diełam Rieligioznych Kultow pri Sowietie Ministrow SSSR po Leningradu i Leningradskoj Obłasti – Pełnomocnik Rady d/s Kultów Religijnych przy Radzie Ministrów ZSSR w Leningradzie i Obwodzie Leningradzkim.

Przewodnik po zespołach archiwalnych Centralnego Państwowego Archiwum Sankt Petersburga dotyczące historii

Kościoła rzymskokatolickiego.

TERENOWE ORGANY WŁADZY PAńSTWOWEJ

Sankt Petersburska Miejska Rada Delegatów Ludowych

(1917 – 1993)

7384, op. 1-62, 44071 jed. arch. (1917-1993)

27 lutego (13 marca) 1917 r. została utworzona Piotrogradzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, która od lutego 1918 r. zaczęła nazywać się Piotrogradzką Radą Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich. W dniu 2 sierpnia 1920 r. Komitet Wykonawczy Rady Piotrogradzkiej łączy się z gubispołkomem (od 1927 r. Lenobłispołkom), który staje się organem wykonawczym Pietrosowietu. W grudniu 1931 r. po wyodrębnieniu się Leningradu jako samodzielnego ośrodka administracyjno-gospodarczego, zostaje utworzone Prezydium Lensowietu Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich; zgodnie z Konstytucją 1936 r. Lensowiet w styczniu 1940 r. zmienia nazwę na Lengorsowiet Delegatów Ludu Pracującego, a według Konstytucji 1977 r. – na Lengorsowiet Delegatów Ludowych. W czerwcu 1991 r. Komitet Wykonawczy Lengorsowietu został zlikwidowany, władza wykonawcza przekazana merii. W związku z przywróceniem miastu jego pierwotnego imienia od sierpnia 1991 r. nosi nazwę Sankt Petersburskiej Miejskiej Rady Delegatów Ludowych. Rozwiązana na mocy Dekretu Prezydenta Federacji Rosyjskiej z dn. 22 grudnia 1993 r.

Decyzje Lengorispołkomu o zamknięciu świątyń, przekazaniu pomieszczeń (op. 18, 25, 42); zaświadczenia o internowaniu obywateli francuskich w 1941 r. (op. 4); akta dotyczące otworzenia mogiły polskiego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1939 r.; korespondencja dotycząca działalności francuskiego kościoła Matki Boskiej (op. 36).

Wykazy kościołów, informacje o ich zamknięciu, konfiskacie przedmiotów wartościowych, różne dokumenty świadczące o działaności kościołów (umowy, protokoły posiedzeń, podania, odezwy rad parafialnych do organów władz, godziny odprawiania Mszy św., opisy majątków, akta lustracji, wykazy i ankiety księży i członków rad parafialnych) w latach 1918-1940 (op. 33).

2. Komitet Wykonawczy Zjazdów Rad Delegatów Robotniczych,

Chłopskich i Żołnierskich Guberni Leningradzkiej

(Lengubispołkom) (1918-1927)

1000, op. 1- 98, 11960 jed. arch. (1917 –1936)

Zorganizowany został 25-26 lutego 1918 r. na I Piotrogradzkim Gubernialnym Zjeździe Rad, na podstawie decyzji X Zjazdu Rad Guberni Piotrogradzkiej z dn. 2 sierpnia 1920 r. w związku z postanowieniem WCIK i SNK RSFSR z dn. 1 sierpnia 1927 r. o utworzeniu Obwodu Leningradzkiego.

W zespole znajdują się dokumenty Petrosowietu z lat 1917-1920, Lensowietu i Lenobłispołkomu z lat 1927-1936.

Decyzje władz terenowych, korespondencja z WCIK o zamknięciu kościołów z załączeniem podań wierzących, notatek wyjaśniających „biur kościelnych”, uwag inspektorów d/s kultów; korespondencja z PP OGPU LWO o aresztowaniach, o kontroli nabożeństw (op.6, 8, 14, 66, 89).

Leningradzka Obwodowa Rada Delegatów Ludowych

(1927-1933)

7179, 1-62 op., 211794 jed. arch. (1927-1993)

21 listopada 1927 r. na podstawie decyzji WCIK i SNK RSFSR z dn. 1 sierpnia 1927 r. o utworzeniu Obwodu Leningradzkiego odbył się I Zjazd Rad Obwodu Leningradzkiego, który wybrał ispołkom (komitet wykonawczy) Leningradzkiej Obwodowej Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich (zgodnie z Konstytucją 1936 r. W styczniu 1940 r. zmieniono jego nazwę na Komitet Wykonawczy Lenobłsowietu Delegatów Ludu Pracującego. W grudniu 1962 r. były utworzone dwa ispołkomy – wiejski i miejski rad obwodowych, które połączyły się w grudniu 1964 r. w jeden obłispołkom przemianowany zgodnie z Konstytucją 1977 r. na Ispołkom Lenobłsowietu Delegatów Ludowych. Na mocy Dekretu Prezydenta Federacji Rosyjskiej z 22 sierpnia 1991 ispołkom przestał istnieć w październiku 1991 r. Na podstawie Dekretu Prezydenta z 9 października 1993 r. Leningradzka Obwodowa Rada Delegatów Ludowych została rozwiązana.

Postanowienia Lenobłispołkomu i obwodowej komisji d/s kultów o zamknięciu kościołów w Leningradzie i obwodzie leningradzkim, w tym w rejonie nowogrodzkim i pskowskim z lat 1932-1938 (op.10 ).

4. Centralny (Obwodowy) Komitet Wykonawczy Zjazdów Rad

Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich i Rad

Komisarzy Związku Komun Obwodu Północnego (1918-1919)

f. 143, 1-2 op., 261 jed. arch. (1918-1919)

Utworzony został na I Zjeździe Związku Komun Obwodu Północnego 26-29 kwietnia 1918 r., rozwiązany zgodnie z uchwałą III Zjazdu Rad Obwodu Północnego z dn. 24 lutego 1919 r.

Podania katolików, korespondencja dotycząca uwolnienia aresztowanego metropolity E. Roppa i innych osób duchownych, protokół spotkania delegacji katolików z P. Krasikowem (kwiecień- maj 1919).

ORGANY WŁADZ REJONOWYCH SANKT PETERSBURGA (LENINGRADU )

Wasilieostrowska Rejonowa Rada Delegatów Ludowych (1917-1993)
47, 1-8 op., 3211 jed. arch. (1917-1993)

Utworzona w marcu 1917 r., rozwiązana w 1993 r.

Korespondencja z PP OGPU LWO dotycząca członków rady parafialnej kościoła Niepokalanego Serca NMP. (1931)

Wyborska Rejonowa Rada Delegatów Ludowych

(1917-1993 )

f. 148, 1-11 op., 4695 jed. arch. (1917-1993)

Utworzona w marcu 1917 r., rozwiązana w 1993 r.

Raport na piśmie kierownika wydziału administracyjnego o kościele Nawiedzenia NMP. (1930)

Moskiewsko-Narwska Rada Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich (1922-1930 )
104, 1-5 op., 3526 jed. arch. (1936-1993 )

Utworzona w sierpniu 1922 r., rozwiązana 1930 r. w związku z likwidacją rejonu.

Spisy, wykazy, listy, korespondencja, dokumenty świadczące o działalności kościoła NMP i kościoła św. Kazimierza.

Oktiabrska Rejonowa Rada Delegatów Ludowych
4914, 1-10 op., 3526 jed. arch. (1936 –1993)

Powstała w październiku 1936 r. w związku z utworzeniem nowego rejonu, rozwiązana została w 1993 r.

Dokumenty świadczące o działalności kościoła św. Stanisława (1928-1932).

Piotrogradzka Rejonowa Rada Delegatów Ludowych

(1917-1993)

151, 1-11 op., 3539 jed. arch. (1917-1993)

Utworzona w marcu 1917 r., rozwiązana w 1993 r.

Wykazy kościołów rejonu ze wskazaniem dat ich zamknięcia, informacje o konfiskacie kosztowności kościelnych, dokumenty (kontrolowane przez władze terenowe) świadczące o działalności kościoła św. Bonifacego i rosyjsko-katolickiego kościoła Zesłania Ducha świętego (umowy, opisy majątkowe, podania rad parafialnych, akta lustracji, spisy i ankiety członków rad parafialnych i księży).

Rada Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich Rejonu Centralnego (1922-1930, 1934-1936)
56, 1-5 op., 101 jed. arch. (1917-1934)

Powstała w sierpniu 1922 r. w związku z utworzeniem rejonu, rozwiązana została w czerwcu 1930 r., na nowo zorganizowana w styczniu 1934 r., zlikwidowana w kwietniu 1936 r. w związku z nowym podziałem na rejony.

Akta nadzoru (umowy, protokoły posiedzeń, listy członków rad parafialnych, opis majątku, akta kontroli, korespondencja dotycząca przekazania inwentarza, listy i ankiety osób duchownych) nad kościołem Wniebowzięcia NMP i kościołem Niepokalanego Serca NMP.

ORGANY WŁADZ MIEJSKICH OBWODU LENINGRADZKIEGO

Komitet Wykonawczy Dietskosielskiej Miejskiej Rady

Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich

(1918 – 1936)

132, 1-15 op., 915 jed. arch.(1917-1935)

W lutym 1918 r. została zorganizowana Carskosielska Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich (Sołdackich), która w lipcu 1918 r przyjęła nazwę Carskosielskiej Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich (Krasnoarmiejskich), a w listopadzie 1918 r. była już Radą Dietskosielską. W 1936 r. została zreorganizowana w związku z przejściem pod zarząd Lengorsowietu.

Spisy, opisy majątkowe, akta nadzoru nad działalnością kościoła św. Jana Chrzciciela.

Komitet Wykonawczy Kołpińskiej Rady Delegatów

Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich (1917)

171, 1-6 op., 627 jed. arch. (1917-1931)

Utworzony w 1917 r., zreorganizowany w 1936 r. w związku z przejściem miasta pod zarząd Lengorsowietu.

Opis majątku z informacją historyczną o kościele św. app.Piotra i Pawła w Kołpinie (1925).

Zarząd Pomocnika Komendanta Cywilnej Części Kronsztackiego Rejonu Ufortyfikowanego

(1921-1939)

f . 285, 1-29 op., 520 jed. arch. (1919- 1939)

W marcu 1921 r. władza w Kronsztacie została przekazana Komendantowi, przy którym utworzono Zarząd Pomocnika d/s Cywilnych, w 1933 r. przemianowany na Zarząd Pomocnika Komendanta Cywilnej Części Kronsztackiego Rejonu Ufortyfikowanego. Zlikwidowany w 1939 r.

Akta nadzoru (umowy, protokoły posiedzeń, listy członków rady parafialnej, opisy majątku, akta kontroli, ankiety księży) nad działalnością kościoła św. app. Piotra i Pawła i kaplicy na cmentarzu katolickim.

ORGANY WŁADZ POWIATOWYCH I GMINNYCH

GUBERNI LENINGRADZKIEJ

Komitet Wykonawczy Dietskosielskiej Powiatowej Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich

(1918-1922)

f. 512, 1-3 op., 459 jed. arch. (1918-1922)

W lutym 1918 r. została utworzona Carskosielska Rada Powiatowa i jej Komitet Wykonawczy, w listopadzie przemianowana na Dietskosielską, rozwiązana w 1922 r. w związku z likwidacją powiatu .

Protokoły posiedzeń komisji d/s konfiskaty przedmiotów wartościowych i kosztowności z przedstawieniem stanowiska prał. St. Przyrembela w tej sprawie (1922)

Komitet Wykonawczy Szlisselburskiej Powiatowej Rady

Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich

(1918-1922)

f. 1049, 1-2 op., 257 jed. arch. (1917-1922)

Utworzony pod koniec 1917 r., rozwiązany w 1922 r. w związku z likwidacją powiatu.

Opisy majątku (i korespondencja dotycząca jego stanu) kościoła Podwyższenia Krzyża świętego w Szlisselburgu i kościoła Niepokalanego Poczęcia NMP w miejscowości Ust’- Iżora z 1921 r.

Komitet Wykonawczy Urickiej Gminnej Rady Delegatów

Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich

(1918-1927)

38, 1-2 op., 592 jed. arch. (1917-1926)

W 1918 r. została utworzona Ligowska Rada Gminna, od 1919 r. – Uricka, zlikwidowana w 1927 r. w związku z reformą administracyjno-terytorialną.

Podania członków rad parafialnych, „raspiski” o przekazaniu kościoła wiernym, ankiety członków rady parafialnej i księży, opisy majątku, akta kontroli i dokonana przez nią ocena kościoła Matki Boskiej Częstochowskiej.

ORGANY ZARZĄDZANIA ADMINISTRACYJNEGO

I SPRAW WEWNĘTRZNYCH

Komisariat Spraw Wewnętrznych Związku Komun Obwodu Północnego (1918 – 1919)

f. 142, 1-12 op., 4826 jed. arch. (1918-1919)

W marcu 1918 r. został utworzony Komisariat Spraw Wewnętrznych Piotrogradzkiej Komuny Pracującej, w maju 1918 r. w rezultacie reorganizacji powstał KWD SKSO, który został zlikwidowany w maju 1919 r. mocą decyzji kolegium NKWD RSFSR z dn. 30 kwietnia 1919 r.

Korespondencja dotycząca zezwolenia na procesję.

Centralna i Rejonowa Komendatura Rewolucyjnej

Ochrony Leningradu (1917-1919)

f. 73, 1-3 op., 837 jed. arch. (1917-1929)

W dniu 19 listopada 1917 r. na mocy postanowienia Piotrogradzkiego Komitetu Wojenno-Rewolucyjnego została utworzona Komisja (Biuro) d/s Likwidacji Milicji i Organizacji Ochrony Miasta. W dniu 2 grudnia z pięciu członków tej komisji powstał Komitet Ochrony, który od 28 marca 1928 zaczął nazywać się Komitetem Rewolucyjnej Ochrony Piotrogrodu, od 21 maja do 31 lipca – Centralnym Komitetem Ochrony Rewolucyjnej. Zgodnie z postanowieniem Pietrosowietu z dn. 5 maja 1919 r. Centralna Komendatura została przemianowana na Zarząd Milicji, a podrejonowe komendatury na dzielnice milicji.

Pismo Narkomatu Majątków o konieczności ochrony Kaplicy Maltyjskiej zniszczonej w wyniku obstrzału podczas rozbrajania lewych eserów; zezwolenie na przeprowadzenie procesji katolickiej (1918 r.).

Wydział Zarządzania Komitetu Wykonawczego Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich Guberni Piotrogradzkiej (1919-1923)
1001, 111 op., 55164 jed. arch. (1918-1929)

W kwietniu 1919 r. na podstawie Komisariatu Spraw Wewnętrznych SKSO został utworzony Wydział Zarządzania Pietrogubispołkomu; we wrześniu 1920 r. w jego skład wszedł Wydział Zarządzania Pietrosowietu. Na mocy postanowienia prezydium Pietrogubispołkomu z dn. 24 listopada 1923 r. Wydział Zarządzania został przekształcony w Wydział Administracyjny. W zespole przechowywane są dokumenty wydziałów administracyjnych Lengubispołkomu z lat 1924-1927, a także Lensowietu i Lenobłispołkomu z lat 1927-1929. W skład wydziału wchodził pododdział d/s rejestracji towarzystw, związków i wspólnot religijnych („cerkownyj stoł”- sekretariat kościelny).

Okólniki i uchwały władz centralnych i terenowych, umowy, sprawozdania, korespondencja dotycząca rejestracji i działalności wspólnot religijnych, spisy, ankiety członków rad parafialnych i księży (1919-1927). Listy bpa Jana (Cieplaka) wyrażające protesty przeciwko antykościelnym działaniom władz i wyjaśniające stanowisko Kościoła katolickiego.

Akta osobiste (ankiety, dowody osobiste, zaświadczenia, zezwolenia na wyjazd) optantów, w tym księży i parafian.

Wydział Zarządzania Wyborskiego Ispołkomu Rejonowego Leningradu (1918-1923)

f. 8632, 1 op., 88 jed. arch. (1918-1923)

Utworzony w czerwcu 1918 r., rozwiązany w listopadzie 1923 r.

Zawiadomienie parafian kościoła Nawiedzenia NMP o ich odmowie podpisania umowy (1922 r.).

Wydział Zarządzania Moskiewsko-Narwskiego Ispołkomu

Leningradu (1922-1923)

8778, 1 op., 139 jed. arch. (1919 –1923)

Zorganizowany 1 sierpnia 1922 r., rozwiązany 25 listopada 1923 r.

Protokoły posiedzeń Komitetu Centralnego Wszystkich Wspólnot Rzymskokatolickich (1919), protesty bpa Jana (Cieplaka) przeciwko antykościelnym działaniom władz.

Listy, spisy, korespondencja, akta nadzoru (umowy, protokoły rad parafialnych, podania parafian, zaświadczenia inspektorów, opisy majątków, akta kontroli, spisy, ankiety członków rad parafialnych, księży) nad działalnością kościołów: Podwyższenia Krzyża świętego, Nawiedzenia NMP, Zesłania Ducha św., Wniebowzięcia, Matki Boskiej Ostrobramskiej.

Wydział Zarządzania Piotrogradzkiego Rejonowego Ispołkomu Leningradu (1918-1923)

f. 8776, 1 op., 146 jed. arch. (1918-1923)

Utworzony w 1918 r., zlikwidowany w listopadzie 1923 r.

Notatka kierownika archiwum byłego Konsystorium Duchownego zawierająca odmowę przekazania ksiąg metrykalnych do działu ZAGS (1920 r.)

23. Wydział Zarządzania Piotrogradzkiego Powiatowego Ispołkomu Guberni Piotrogradzkiej (1918-1923)

f. 7852, 1-6 op., 431 jed. arch. (1918-1923)

Utworzony w 1918 r., zlikwidowany w listopadzie 1923 r., na jego podstawie zorganizowano wydział zarządzania.

Akta konfiskaty kosztowności kościelnych, korespondencja dotycząca zamknięcia kościoła w Szlisselburgu (1922-1923).

DZIAŁY ADMINISTRACYJNE

Dział Administracyjny Ispołkomu Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich Leningradu i Obwodu Leningradzkiego (1927-1930)
7383, 1-2 op., 101 jed. arch. (1924-1930)

Utworzony na podstawie Działu Administracyjnego Lengubispołkomu (f.1001) jesienią 1927 r.; mocą uchwały prezydium Lenobłispołkomu z dn. 23 stycznia 1930 r. przekształcony w Zarząd Milicji Leningradu i Obwodu Leningradzkiego.

Spisy, dane o działalności kościołów, korespondencja z WCIK, a także z rejonowymi, i miejskimi organami władzy o zamknięciu świątyń, o skargach wierzących.

Dział Administracyjny Kingiseppskiego Ispołkomu

Powiatowego (1923-1927)

7569, 54 op., 908 jed. arch. (1918-1917)

Utworzony w listopadzie 1923 r. na podstawie Kingiseppskiego (Jamburskiego) Powiatowego Działu Zarządzania , zlikwidowany w 1927 r.

Korespondencja dotycząca zamknięcia, opisy majątkowe, akta kontroli, listy członków rady parafialnej, informacje o kapłanach kościoła św. Jana Nepomucena.

26. Dział Administracyjny Leningradzkiego Ispołkomu

Powiatowego (1923-1927)

7608, 1-16 op., 586 jed. arch. (1918-1927)

Utworzony w listopadzie 1923 r. na podstawie Piotrogradzkiego Powiatowego Wydziału Zarządzania, rozwiązany w 1927 r.

Korespondencja dotycząca rejestracji, opisy i akta kontroli majątku kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego (Szlisselburg).

27. Dział Administracyjny Łuskiego Ispołkomu

Powiatowego (1923-1927)

7398, 1-22 op., 1264 jed. arch. (1928-1933)

Utworzony w listopadzie 1923 r. na podstawie Łuskiego Powiatowego Działu Zarządzania, zlikwidowany w 1927 r.

Akta nadzoru (opisy majątku, akta kontroli, listy, ankiety członków rady parafialnej i księży) nad działalnością kościoła św. Mikołaja Cudotwórcy.

Urząd Stanu Cywilnego 2-go Rejonu Miejskiego

m. Piotrogradu (1919-1922)

f. 1903, 1-3 op., 424 jed. arch. (1918-1922)

Utworzony w 1919 r., zlikwidowany w 1922 r. w związku z likwidacją rejonu. Zespół zawiera dokumenty rejonowego USC.

Pismo kościoła św. Katarzyny zawierające prośbę o zwrócenie ksiąg metrykalnych z załączeniem aktu konfiskaty (1919 r.).

RADY DO SPRAW RELIGII

Pełnomocnik Rady d/s Kultów Religijnych

przy Radzie Ministrów ZSSR dla Leningradu

i Obwodu Leningradzkiego (1945-1966)

9620, 1-2 op., 96 jed. arch. (1945-1966)

Powołany na podstawie uchwały SNK ZSSR z dn. 1 czerwca 1944 r. w sierpniu 1945 r., zlikwidowany w czerwcu 1966 r. zgodnie z uchwałą Rady Ministrów ZSSR z dn. 8 grudnia 1965 r.

Informacje o użytkowaniu pomieszczeń świątyń katolickich.

Dokumenty dotyczące kościoła Matki Boskiej z Lourdes: dane historyczne o kościele z załączeniem kopii dokumentów z lat 1898-1923; korespondencja dotycząca remontu budynku i roszczeniu praw Francji do działki gruntu (1946); rozporządzenie Lengorispołkomu dotyczące przekazania domu mieszkalnego w Zaułku Kowieńskim 7 wspólnocie parafialnej (1947); protokoły posiedzeń, listy członków rady parafialnej, informacje o nich (1947-1948).

Stenogramy rozmów pełnomocnika z chargé d’affaires Francji i z ks. Władysławem Wełymańskim (1946-1947).

Informacja zawierająca życiorys G. Bowar-Bałtruszewicz – byłej starosty kościoła Matki Boskiej z Lourdes, aresztowanej w styczniu 1948 r. przez organy MGB (1948).

30. Pełnomocnik Rady d/s Kultów Religijnych dla Leningradu i

Obwodu Leningradzkiego przy Radzie Ministrów ZSSR (1965)

f. 2017, 1 op., 36 jed. arch. (1966-1972)

Powołany na podstawie uchwały Rady Ministrów ZSSR z dn. 8 grudnia 1965 r.

Informacje o działalności kościoła Matki Boskiej z Lourdes w sprawozdaniach rocznych Pełnomocnika.

ORGANY NARODOWOŚCIOWE

I STOSUNKÓW ZAGRANICZNYCH

31. Piotrogradzki Gubernialny Wydział d/s Narodowościowych

Gubispołkomu Piotrogradzkiego (Pietrogubnac) (1918-1924)

75 1-5 op., 279 jed. arch. ( 1918-1923)

Na mocy uchwały ispołkomu SKSO z dn. 27 kwietnia 1918 r. utworzono Komisariat d/s Narodowościowych , ktory po zlikwidowaniu SKSO w kwietniu 1919 r. przekształcono w Obwodowy Dział Północno-Zachodni, ten z kolei od grudnia 1921 r. w Piotrogradzki Gubernialny Wydział Narkomatu Narodowości RSFSR, od 1922 r. – Piotrogradzki Gubernialny Wydział d/s Narodowościowych, zlikwidowany na podstawie uchwały WCIK z dn. 27 lipca 1924 r.

Podanie katolików zawierające protest przeciwko aresztowaniom księży (1919).

Dział Zagraniczny Wydziału Zarządzania Piotrogradzkiego Gubispołkomu (1918-1920)
80, 1-26 op., 14536 jed. arch. (1917-1920)

Wiosną 1918 r. został utworzony Pododdział Zagraniczny Komisariatu Spraw Wewnętrznych SKSO, 18 listopada 1918 r. przekształcony w Dział Zagraniczny, od maja 1919 r. podlegający Wydziałowi Zarządzania Pietrosowietu, zlikwidowany w marcu 1920 r.

Akta osobiste optantów (ankiety, podania, dowody osobiste, zezwolenia na wyjazd z kraju), w tym również parafian i księży.

33. Zarząd Pełnomocnego Przedstawiciela Rządów ZSSR i USSR przy Wszystkich Zagranicznych Organizacjach Pomocy Rosji

dla Rejonu Piotrogradzkiego (1921-1923)

2805, 1po., 160 jed. arch. (1921-1923)

Utworzony we wrześniu 1921 r. w celu nadzoru nad działalnością organizacji zagranicznych dla okazania pomocy głodującym Rosji i koordynacji działalności tych organizacji. Zlikwidowany 15 lipca 1923 r.

Przepisy, protokoły posiedzeń, zaświadczenia, notatki, korespondencja dotycząca działalności ambulatorium i punktu rozdzielczego Komitetu Centralnego Francuskiego Czerwonego Krzyża, informacje o rozdzieleniu mąki zakupionej za finanse Stolicy Apostolskiej.

ORGANIZACJE WOJSKOWE

Rada Wojskowa (Rada Obrony) Piotrogradzkiego

Rejonu Ufortyfikowanego

485, 1 op., 126 jed. arch. (1919-1921)

W dniu 2 maja 1919 r. dla Piotrogrodu został ogłoszony stan oblężenia; utworzono Komitet Obrony Robotniczej, w czerwcu 1919 r. utworzono Piotrogradzki Rejon Ufortyfikowany z Radą Wojskową na czele; w sierpniu powstała Rada Obrony, którą rozwiązano pod koniec 1919 r.

Podanie przedstawicieli wspólnot katolickich w sprawie aresztowań księży, skierowane do przewodniczącego Piotrogradzkiej Nadzwyczajnej Komisji Śledczej (1919).

URZĘDY FINANSOWE

Wydział Finansowy Ispołkomu Lengorsowietu

Delegatów Ludu Pracującego (1918-1991)

1853, 1-13 op., 8509 jed. arch. (1917-1973)

Utworzony mocą uchwały Narkomatu Finansów RSFSR z dn. 15 marca 1919 r.; w sierpniu 1920 r. połączył się z gubernialnym wydziałem finansowym, który jesienią 1927 r. został przekształcony w obwodowy. Od 1933 r. istniał samodzielny Leningradzki Miejski Wydział Finansowy.

Listy pełnoletnich mieszkańców domów Piotrogradu (Leningradu) z lat 1923-1930, w tym mieszkańców domu nr 118 na nadbrzeżu rzeki Fontanki.

ORGANY ZARZĄDZANIA I URZĘDY

GOSPODARKI KOMUNALNEJ

Leningradzki Miejski Urząd Przedsiębiorstw

Usług Komunalnych (1918)

3200, 1-9 op., 36032 jed. arch. (1927-1969)

W 1918 r. Wydział Zagospodarowywania Piotrogradzkiego Urzędu Miejskiego został przemianowany na Wydział Zagospodarowywania Komisariatu (od 1919 r. – Rady) Gospodarki Miejskiej; od 1921 r. nazywał się Podwydziałem Zagospodarowywania Gubernialnego (od 1927 r. – Obwodowego) Wydziału Gospodarki Komunalnej; w 1929 r. przekształcony w Urząd Zagospodarowywania Leningradzkiego Obwodowego Wydziału Gospodarki Komunalnej; od 1932 r. – Urząd Zagospodarowywania Lensowietu, a na mocy uchwały prezydium Lensowietu z dn. 20 maja 1933 r. – Urząd Przedsiębiorstw Usług Komunalnych.

Decyzja rady architektoniczno-planistycznej w sprawie przydzielenia terytorium cmentarza katolickiego zakładowi „Krasnyj Wyborżec” (1939), plan cmentarza i kościoła Nawiedzenia NMP (op. 6, sygn. 45; op. 8, sygn. 43).

Podwydział Mieszkaniowy Wydziału Gospodarki

Komunalnej Leningradzkiego Ispołkomu Obwodowego

3201, 1-13 op., 2218 sygn. (1918-1934)

W 1918 r. został utworzony Wydział Nieruchomości i Przedsiębiorstw Dzierżawnych Komisariatu Gospodarki Miejskiej, w maju 1919 r. przemianowany na Wydział Mieszkaniowy Rady Gospodarki Miejskiej, w czerwcu 1920 r. na Podwydział Nieruchomości Piotrogradzkiego Gubernialnego Wydziału Gospodarki Komunalnej, od listopada 1922 r. przekształcony w Podwydział Mieszkaniowy. Zlikwidowany w 1934 r.

Plan cmentarza rzymskokatolickiego przy kościele Nawiedzenia NMP (op. 2, sygn. 19).

Podwydział Ziemski Leningradzkiego Gubernialnego

Wydziału Gospodarki Komunalnej (1918-1926)

3227, 1-9 op., 5387 jed. arch. (1918-1926)

W 1918 r. została utworzona Centralna Rada Rolnicza Piotrogradzkiego Miejskiego Komisariatu Gospodarki Miejskiej; w 1919 r przekształcona w Komitet Gospodarki Rolnej Komisariatu Gospodarki Miejskiej, we wrześniu 1919 r. przemianowany na Wydział Gospodarki Rolnej Rady Gospodarki Komunalnej, od 1920 r. – Podwydział Sadowo-Ogrodniczy, od listopada 1922 r. – Podwydział Ziemski Wydziału Gospodarki Komunalnej, od 1924 r. – Wydział d/s Gospodarki Rolnej. Zlikwidowany w listopadzie 1926 r. Jego podstawowym zadaniem była ewidencja posiadłości gruntowej w mieście.

Listy i opisy działek gruntu miasta (według ulic i rejonów) w tym również i tych, które należały do kościołów.

Wasilieostrowski Wydział Rejonowy Gospodarki

Komunalnej ( 1918-1930)

4302, 1-36 op., 2480 jed. arch. (1918-1930)

Utworzony w 1918 r., istniał do /1931/ r.

Domowe karty ewidencyjne, plany pomieszczeń kościołów św. Wincentego a Paulo i św. Jana Kantego (1922, 1923 ).

Moskiewsko-Narwski Wydział Gospodarki Komunalnej

(1922-1930)

8575, 1-6 op., 4035 jed. arch. (1921-1933)

Utworzony w 1922 r., zlikwidowany w 1930 r. w związku z reorganizacją rejonu.

Akt przekazania do rejonowego urzędu mieszkaniowego pomieszczeń z nadbrzeża rzeki Fontanki (dom nr 118) z 1924 r. (op. 3, sygn 3643).

ORGANY ZARZĄDZANIA I URZĘDY OŚWIATY

NARODOWEJ, NAUKI I ARCHIWISTYKI

Komisariat Oświaty Związku Komun Obwodu Północnego (1918-1919)
2551, 1-22 op., 3776 jed. arch. (1917-1922)

Utworzony na mocy uchwały 1-go Zjazdu Rad Obwodu Północnego z dn. 29 kwietnia 1918 r., rozwiązany w kwietniu –maju 1919 r. w związku z likwidacją SKSO.

Korespondencja dotycząca pomieszczeń Akademii Duchownej w Petersburgu dla Proletarskiego Uniwersytetu Estońskiego (op. 1, sygn. 139 ).

Zarząd Pełnomocnika Narkomatu Oświaty RSFSR d/s Uczelni Wyższych, Fakultetów Robotniczych (Rabfaków), Instytucji Naukowo-Artystycznych i Muzealnych Leningradu (1920-1930)
2556, 1-12 op., 2148 jed. arch. (1921-1930)

Na mocy uchwały Kolegium Narkomprosa RSFSR z dn. 13 stycznia 1920 r. w Piotrogradzie utworzono Zarząd Pełnomocnika Narkomprosa RSFSR d/s Uczelni Wyższych w celu kierowania nimi i sprawowania nadzoru nad ich działalnością. Na mocy uchwały Narkomprosa RSFSR z dn. 11 marca 1926 r. doszło do połączenia z aparatem Pełnomocnika d/s Instytucji Naukowych i Muzealnych i utworzenia Zarządu Pełnomocnika Narkomprosa RSFSR d/s Uczelni Wyższych, Rabfaków, Instytucji Naukowo-Artystycznych i Muzealnych Leningradu. Rozwiązany na mocy zarządzenia Narkomprosa RSFSR z dn. 6 marca 1930 r.

Korespondencja dotycząca przekazania pomieszczenia Kaplicy Maltyjskiej resortowi wojskowemu w latach 1929-1930 (op. 7).

Proletarski Uniwersytet Estoński (1919-1921)

f. 3574, 1 op., 21 jed. arch. ( 1919-1921)

Utworzony w 1919 r., nosił nazwę Uniwersytetu Estlandzkiej Komuny Pracy, w 1921 r. przekształcony w Instytut Pedagogiczny, w 1925 r. – w Estońskie Technikum Pedagogiczne. Mieścił się w Rzymskokatolickiej Akademii Duchownej (W.O., 1-a linia, 52).

Korespondencja z organizacjami sowieckimi i gospodarczymi dotycząca likwidacji kościoła św. Jana Kantego, a także przekazania pomieszczeń i majątku uniwersytetowi.

Leningradzki Państwowy Instytut Pedagogiczny

im. A. Hercena (1918)

4331, 1-37 op., 45103 jed. arch. (1918-1970)

Na mocy dekretu SNK RSFSR z dn. 17 listopada 1918 r. Utworzono III Instytut Pedagogiczny, który od stycznia 1922 r. nazywał się Państwowym Instytutem Pedagogicznym im. A. Hercena.

Akta personalne pracownika instytutu J. Danzasa (op. 8, sygn. 737).

Zarząd Archiwów Leningradzkiego Ispołkomu Obwodowego i Ispołkomu Miejskiego (1923)
892, 1-81 op., 13671 jed. arch. (1923-1991)

W styczniu 1923 r. zostało utworzone Piotrogradzkie Biuro Archiwów, jesienią 1927 r. przemianowane na Leningradzkie Obwodowe Biuro Archiwów, na podstawie decyzji Lenobłispołkomu z dn. 16. Lutego 1932 r. przekształcone w Zarząd (LOAU), który podlegał Lenobłispołkomowi i Lensowietowi. Zgodnie z zarządzeniem UNKWD LO z dn. 5 maja 1939 r. LOAU reorganizowano, w ten sposób powstał Dział Archiwów UNKWD LO (od 1946 r. MWD LO, od 1957 r. UWD LO ). Na mocy decyzji Lengorispołkomu z dn. 29 grudnia 1961 r. i Lenobłispołkomu z dn. 5 stycznia 1962 r. na podstawie działu UWD LO zorganizowano działy archiwów Lengorispołkomu i Lengorispołkomu. Na mocy wspólnej uchwały Lenobłispołkomu i Lengorispołkomu z dn. 14 marca 1969 r. utworzono ich wspólny Zarząd Archiwów.

Informacje o dokumentach znajdujących się w archiwach Leningradu (dotyczących poszczególnych kościołów katolickich, ich pomieszczeń, szkół) przygotowane w latach 1945-1947 dla UNKWD LO.

HISTORIA KOŚCIOŁÓW I KAPLIC RZYMSKOKATOLICKICH NA PÓŁNOCNYM -ZACHODZIE ROSJI W DOKUMENTACH CGA SPb

Informacja dotycząca historii kościołów ułożona jest według następującego schematu:

– nazwa oficjalna;

– nazwa instytucji, przy której świątynia funkcjonowała do 1917 roku i później;

– adres obecny i z tych lat, kiedy działał kościół, z zaznaczeniem zmian nazw; w przypadku, gdy zmieniały się numery domów, to numer znajdujący się w dokumentach podawany jest w nawiasie;

– chronologiczne ramki ujawnionych dokumentów;

– zwięzła informacja historyczna, zawierająca następujące dane o kościele/kaplicy: daty budowy, nazwiska architektów, zmiany w statusie (przekształcenie w kościół parafialny), daty zamknięcia, likwidacji, w większości przypadków – los budynku;

– lista proboszczów (jeśli nie udawało się ustalić dokładnie okresu przebywania tego czy innego księdza w roli proboszcza w danym kościele, to podano rok, w którym on tam przebywał na danym stanowisku);

– przegląd dokumentów dotyczących historii świątyni. Dane systematyzowano z reguły według porządku chronologicznego. Oddzielnie zebrane zostały dokumenty dotyczące spraw finansowych i gospodarczych kościoła/kaplicy, w tym również konfiskaty wartościowych przedmiotów kościelnych, materiały dotyczące składu personalnego rad parafialnych i duchowieństwa, materiały kartograficzne i fotograficzne. W przypadku, gdy ilość zachowanych materiałów była niewielka, włączano je do przeglądu w porządku chronologicznym.

P I O T R O G R A D (L E N I N G R A D)

Kościół ŚW. KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ

Newski pr. (25-go Oktiabria), d. 32/34

( 29 maja 1918 – 14 października 1948)

W dniu 14 września 1738 r. cesarzowa Anna Joanówna wydzieliła ziemię pod kościół. W 1739 r. wybudowano tymczasowy drewniany kościół według projektu architekta Piotra Antoniego Trezini. W dniu 16 lipca 1763 r. położono kamień węgielny pod kościół murowany według projektu architekta Jeana Batista Wallen-Delamota. Pracami budowlanymi kierowali Antonio Rinaldi i D. Minczaki. Poświęcony w dniu 7 października 1783 r. przez arcybiskupa halcedońskiego G. Archettiego. W kościele był pochowany ostatni król Polski Stanisław-August Poniatowski i francuski generał J. Moreau, przechowywana była część prochów polskiego króla Stanisława Leszczyńskiego.

Kilkakrotnie zamykany od 7 grudnia 1922 do 6 czerwca 1923, ostatecznie zamknięty 31 października 1938 r. Budynek wykorzystywano jako magazyn dla eksponatów muzeum etnografii, 1 października 1948 r. przekazano w arendę Instytutowi Naukowo-Badawczemu Arktyki, w 1951 – Ministerstwu Obrony, 13 maja 1962 – Radzie Gospodarki Ludowej Leningradzkiego Rejonu Gospodarczego d/s Ochrony Pracy, 14 lipca 1967 – Muzeum Historii Religii i Ateizmu. Do 1984 r. prowadzone były prace mające na celu urządzenie sali koncertów muzyki organowej Filharmonii Leningradzkiej. Gmach kościoła mocno ucierpiał od pożarów w 1947 i 1984 r. Od 1989 r. ponownie przystąpiono do prac restauracyjnych. Kościół został zwrócona parafii 4 października 1992. Do stałych nabożeństw wykorzystywane są dwie kaplice znajdujące się w kościele. Obecnie trwa renowacja kościoła.

Proboszczowie i administratorzy: prał. Konstanty Budkiewicz, (5 września 1905-13 marca 1923), ks. Kazimierz Wieliczko (marzec 1923 –1925), ks. Antoni Wasilewski, (kwiecień 1925- 13 stycznia 1927), ks. Władysław Czegis (1927- czerwiec 1930), ks. Augustyn Pronckietis, (czerwiec 1930- 15 kwietnia 1932), ks. Piotr Janukowicz (od 16 kwietnia 1932), o.Jean Amoudru (1933-14 sierpnia 1935), o. Michela Florent (sierpień 1935- sierpień 1938).

Podanie prał. K. Budkiewicza do Komisariatu Spraw Wewnętrznych SKSO z prośbą o zezwolenie na procesję 2 czerwca od kościoła do cmentarza katolickiego; zezwolenie KWD; telefonogram Komitetu Ochrony Rewolucyjnej Piotrogradu o procesji katolików (29, 30 maja, 2 czerwca 1918).

Uchwała rady parafialnej o przejęciu kościoła wraz z całym majątkiem pod swój zarząd (10 listopada 1918). Protokoły zebrań parafian i członków dwudziestki (10 listopada 1918–24 maja 1937). Zaświadczenie prał. Budkiewicza wydane Komisariatowi Sprawiedliwości o tym, że kancelaria parafialna świadectw metrykalnych nie daje (1 kwietnia 1919).

Podanie katolików Piotrogradu do Sownarkomu z prośbą o zwolnienie aresztowanych księży kościoła św. Katarzyny: Wasilewskiego, Racewicza, Zerczaninowa, Isajewicza i metropolity E. Roppa (30 kwietnia 1919). Oświadczenie kierownika 8-go wydziału Narkomatu Prawnego adresowane do Zarządu d/s SNK o tym, że przetrzymywanie w więzieniu aresztowanych księży jest niewygodne dla rządu sowieckiego i dlatego należy ich wypuścić (9 maja 1919). Protokół spotkania delegatów katolików Piotrogradu i Moskwy z P. Krasikowem w sprawie losu aresztowanych (14 maja 1919 ).

Podanie katolików-delegatów Piotrogradu i Moskwy do Pietrogubispołkomu z prośbą o uwolnienie metropolity i księży (15 maja 1919), (f. 143, op. 1, sygn. 82, a. 4, 87-88, 95-96 ). Podanie przedstawicieli wspólnot katolickich do SNK, WCzK i Piotrogradzkiej Nadzwyczajnej Komisji Śledczej z prośbą o uwolnienie księży i opisaniem historii procesji 25 maja, zorganizowanej na znak protestu przeciwko aresztom (30 maja 1919).

Podanie rady parafialnej do Pietrosowietu zawierające odmowę podpisania nowej umowy o użytkowanie kościoła i protest przeciwko zamknięciu kościoła Wniebowzięcia NMP (15 marca 1922). Wiadomość od abpa J. Cieplaka adresowana do prał. Budkiewicza o tym, że ma on nadzieję na otrzymanie szybkiej odpowiedzi ze Stolicy Apostolskiej w sprawie zawarcia umów (4 sierpnia 1922), (f.7384, op. 33, sygn. 240, a. 55). Mandat Miczurina na niezwłoczne zamknięcie kościoła; akt zamknięcia kościoła (5,7 grudnia 1922).

Akt przekazania budynku i majątku kościelnego przedstawicielom dwudziestki (6 czerwca 1923 ). Poświadczenie („»raspiska»”) przejęcia kościoła w użytkowanie przez parafian 11 czerwca 1923 r. Prośby wydawnictwa „Trybuna”, polskiej sekcji przy dziale agitacyjnym Pietrogubispołkomu i działu agitacyjnego o zezwolenie na handel literaturą partyjną w niedziele przy kościele w czasie nabożeństw; zgoda na to gubotdieła GPU; zaświadczenie wydawnictwa „Trybuna” o zezwoleniu na handel przy kościele (11 listopada, 19 listopada, 7,15, 18 grudnia 1923). Pismo Leningradzkiego Państwowego Zakładu Restauracyjnego do ispołkomu centralnego rajsowietu o niedociągnięciach i brakach w remoncie kościoła (27 stycznia 1928).

Umowy dotyczące przekazania kościoła do dyspozycji wiernych (4 maja 1928, 31 grudnia 1930, 22 października 1936). Podanie wierzących do rajispołkomu z prośbą o zarejestrowanie parafii (25 października 1930). Zaświadczenie o ponownej rejestracji wspólnoty religijnej przy kościele (30 grudnia 1930). Porządek nabożeństw (marzec 1932-styczeń 1938). Informacje o stanie wspólnoty religijnej przy kościele (1935, 1 kwietnia 1937). Akta otwarcia grobowca polskiego króla Stanisława-Augusta Poniatowskiego (27 czerwca, 4 lipca 1938). Doniesienia inspektora d/s kultu do nadzoru administracyjnego Lensowietu o nawiedzaniu kościoła przez obcokrajowców i o modlitwach w kościele bez księdza (19, 21 sierpnia 1938).

Podanie inspektora d/s kultów do Kujbyszewskiego Rajispołkomu o zamknięcie kościoła, który od 15 sierpnia jest nieczynny z powodu braku księdza (28 września 1938). Zaświadczenie inspektora nadzoru administracyjnego o braku możliwości udostępnienia gmachu kościoła dla organizacji produkcji spółdzielni „Pobieda” (wrzesień 1938). Uchwały prezydium Kujbyszewskiego Rajsowietu, Leningradzkiej Komisji Obwodowej d/s kultów i prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła w związku z tym, że dwudziestka rozpadła się i z kościoła nikt nie korzysta (5,7,8 października 1938). Akt zamknięcia świątyni (31 października 1938). Akt zerwania umowy z wienymi o użytkowanie kościoła (11 listopada 1938).

Podanie Muzeum Etnografii o udostępnienie mu gmachu kościoła (2 listopada 1938). Podanie biura budowlanego UNKWD LO o przekazanie marmuru z kościoła dla oblicowania Domu Sowietów (17 listopada 1938). Akt lustracji kościoła w celu określenia możliwości dostosowania go do potrzeb kinoteatru (17 grudnia 1938). Uchwała prezydium Lensowietu o tymczasowym udostępnieniu gmachu kościoła Muzeum Etnografii (25 grudnia 1938).

Podanie Zarządu d/s Sztuki do prezydium Lensowietu o przekazanie budynku bezpośrednio w jego kompetencje (26 stycznia 1939). Zaświadczenie o użytkowaniu kościoła przez Muzeum Etnografii (1940). Zaświadczenie archiwalne o szkole przy kościele, która istniała od 1769 r. i przekształcona została w 1918 r. w 39-tą szkołę pracy (1945), ( f. 892, op. 65, sygn. 260, a. 62-64). Zarządzenie Lengorispołkomu dotyczące przekazania budynku kościoła, znajdującego się w bilansie GIOP-u, w arendę NII Arktyki (14 października 1948).

Zaświadczenie proboszcza o papierach procentowych kościoła (26 lutego 1919) Spis papierów procentowych (26 lutego 1919). Zaświadczenie proboszcza o tym, że kościół nie posiada kapitałów (26 sierpnia 1919). Akt kontroli działalności finansowej parafii (11 sierpnia 1919). Zaświadczenie o prawie instruktora wydziału prawnego do rozpieczętowania skarbonek w kościele (21 sierpnia 1919). Podanie wydziału prawnego Pietrosowietu do Banku Narodowego w sprawie wydania ich przedstawicielowi zawartości sejfu kościoła w Piotrogradzkim Towarzystwie Wzajemnego Kredytu (22 sierpnia 1919).

Podanie wydziału prawnego do Centralnej Komisji Kryminalno-Śledczej w sprawie ujawnienia trzech skarbonek, ukrywanych przez administrację kościoła (26 sierpnia 1919). Akt lustracji trzech skarbonek (26 sierpnia 1919). Akt otwarcia szafy w zakrystii kościoła (3 września 1919). Akt otwarcia paczek z papierami wartościowymi z sejfu kościoła w towarzystwie wzajemnego kredytu (25 września 1919). Sprawozdania finansowe z okresu od stycznia 1936 do czerwca 1938.

Podanie proboszcza do przewodniczącego Piotrogradzkiej CzK – M.Urickiego z prośbą o zezwolenie na nabycie 2000 butelek wina niezbędnego do odprawiania Mszy św. (18 czerwca 1918).

Skarga proboszcza skierowana do Komisariatu Prawa na Spasski Rajsowiet pragnący zarekwirować domy kościelne (14 lutego 1919). Zaświadczenie Komisariatu Prawa o tym, że bez jego wiedzy i zgody domy przy kościele nie mogą być zarekwirowane (15 lutego 1919). Prośba wydziału prawnego Pietrosowietu skierowana do Centralnego Kolegium Mieszkaniowego o to, by przyjęło ono domy przy kościele pod swe zarządzanie (9 sierpnia 1919). Protest komitetu parafialnego skierowany do Komisariatu Sprawiedliwości przeciwko rekwizycji domów (październik 1919). Korespondencja dotycząca utworzenia i działalności ŻAKT-u z informacją o tym, że istnieje hotel księży w domu Nr 32/34 przy Newskim pr. (30 grudnia 1921- 7 grudnia 1928).

Podanie dwudziestki do ispołkomu Rejonu Centralnego zawierające wyjaśnienie, że do kościoła należy dom przy Newskim pr. 32/34 ze wszystkimi zabudowaniami w podwórzu (3 lutego 1926). Akt konfiskaty ksiąg metrykalnych z lat 1913-1918 (26 września 1918). Podanie komitetu parafialnego do rajsowietu z żądaniem zwrotu ksiąg metrykalnych (26 marca 1919). Spisy inwentaryzacyjne majątku kościelnego (styczeń 1919, 15 lutego, sierpień 1924, sierpień 1926). Spis inwentaryzacyjny majątku egzarchatu Rosyjskiego Kościoła Grekokatolickiego, przechowywanego w kościele (10 stycznia 1919). Korespondencja dotycząca rekwizycji drewna należącego do kościoła przez Spasski Rajsowiet (czerwiec 1919).

Akt konfiskaty kosztowności kościelnych (czerwiec 1922). Spis złotych i srebrnych przedmiotów kościelnych 2-go Wydziału Miejskiego ze wskazaniem wagi konfiskowanych cennych przedmiotów (grudzień 1922). Akt kontroli stanu posiadania (13 lutego 1926, 14 czerwca, 14 października 1932, 11 maja 1934, 6 lutego 1936). Akt wciągnięcia do ewidencji przedmiotów posiadających wartość historyczną i artystyczną (25 maja 1927).

Akta lustracji technicznej budynku (19 marca, 4 kwietnia 1928, 4 kwietnia 1929, 19 maja 1930, 27 maja 1931, 11 maja, 16 września 1932, 28 maja 1933, 5 listopada 1934). Sprawozdanie z wykonanych prac remontowych przeprowadzonych w latach 1930-1931. Podanie dwudziestki do Komisji d/s Ochrony Zabytków o zbadanie organów (7 września 1932). Akt przeprowadzenia remontu organów (14 września 1932). Akta kontroli prac remontowych przeprowadzanych w kościele (18 grudnia 1932, 7 maja 1937, 16 maja 1938, 22 września 1939). Akt określenia niezbędnych prac remontowych na 1938 r. (16 maja 1938). Podanie dwudziestki z prośbą o odroczenie remontu do następnego roku (15 września 1938 ).

Umowa o wynajęcie części pomieszczeń kościoła przez spółdzielnię „Proletariusz” dla magazynowania warzyw (14 maja 1935). Akt przekazania przedmiotów posiadających wartość muzealną do Muzeum Historii Religii i Ateizmu AN ZSSR (2 listopada 1938). Akt przyjęcia przez Gosfond majątku kościelnego (2 listopada 1938). Listy pełnomocników i członków komitetu parafialnego (15 lutego, 4 sierpnia, 18 października 1924, sierpień 1926, 6 llutego, 6 marca, 20 kwietnia, 6 lipca, 7 września 1928, styczeń , 13, 30 kwietnia, grudzień 1930, listopad 1931, 1932, maj 1933, 5 września 1935, 1936, 18 stycznia, czerwiec 1938). Podania o przyjęcie w skład dwudziestki i o skreślenie z listy członków dwudziestki (maj 1925-1928). Zawiadomienie dwudziestki o areszcie i wydaleniu z Leningradu stróża L. Kokina (październik 1932).

Zaświadczenia o odejściu (w rezultacie aresztowań ) przewodniczącego komisji rewizyjnej A. Czerepa i przewodniczącego dwudziestki M. Pratkiela (22 lipca, 19 listopada 1937). Zaświadczenie o aresztowaniu sekretarza dwudziestki G. Aleksandrowej (wrzesień 1938). Informacje o służących w kościele księżach (luty 1924, sierpień 1926, 1931, 1 stycznia 1936, kwiecień 1937). Akt przeglądu części rzeczy J. Deibnera (21 maja 1924). Karta rejestracyjna ks. Kazimierza Wieliczki (4 sierpnia 1924). Ankiety Antoniego Wasilewskiego (22 sierpnia 1926), ks. Bolesława Sloskansa (24 sierpnia 1926), ks. Kazimierza Wieliczki (maj 1930), ks. Władysława Czegisa (maj 1930), ks. Augustyna Pronckietisa (maj 1930), o. Jeana- Amoudru (24 listopada 1931, 24 kwietnia 1932, 1935), ks. Piotra Janukowicza (16 kwietnia 1932). Zawiadomienie dwudziestki adresowane do rejonowego wydziału administracji o tym, że ks. W. Czegis w czerwcu wyjechał do Gatczyny, a ks. K. Wieliczko w marcu 1931 do Irkucka (24 kwietnia 1931). Autografy prał. Konstantego Budkiewicza (29 maja 1918-29 listopada 1922). Listy mieszkańców domu Nr 32/34 przy Newskim pr. (10 maja 1922, 13 sierpnia 1924 ). Listy obsługi (1932, 15 maja 1933). Ankiety stróża i sprzątaczki (1 stycznia 1936). Plan domu Nr 32/34 przy Newskim pr. (maj 1922), (f. 3185, op. 1, sygn 2712, a. 43-44). Plany poszczególnych pomieszczeń tegoż domu (marzec, 9 czerwca 1924, styczeń, 14 grudnia 1926 ).

73, op. 1, sygn. 12, k. 100;
142, op. 1, sygn. 15, k. 208-209;
143, op. 1, sygn. 82, k. 4, 29, 87-88, 95-96;
485, op. 1, sygn. 31, k. 33-36 str. odwr.
892, op. 65, sygn. 260, k. 62-64; sygn. 261, a 29-32;
1001, op. 7, sygn. 1, k. 101-109, sygn. 23, k. 94; op. 8, sygn. 30, k. 153-157 a; op. 106, sygn. 631, k. 2 str. odwr. – 3;
1903, op. 2, sygn. 2, k. 42,
3185, op. 1, sygn. 2711, 2712;
7179, op. 10, sygn. 1341, k. 73, sygn. 1408, k. 45;
7383, op. 1, sygn. 22, k. 70;
7384, op.18, sygn.841, k. 19; sygn. 843, k. 158, 160; op. 25, sygn. 517, k. 123; op. 33, sygn. 50 , k. 182, 197, 202; sygn. 76, k. 8-9, 111; sygn. 128, k. 172, 212; sygn. 160, k. 55-56, 59-61; sygn. 166, 225, 240, 270, 295, 307, 331, k. 121-122; op. 36, sygn. 348; sygn. 12, k. 249-250; op. 42, sygn. 34, k. 109-121; sygn. 1438; k. 38-45;
9620, op. 2, sygn. 1, k. 6,32, 55, 78-79.

Kościół WNIEBOWZIĘCIA NMP

Kościół metropolitalny

ul. 1-ja Krasnoarmiejskaja ( 1-ja Rota ) 11

( 3 listopada 1918 – 1933 )

Budowę kościóła Wniebowzięcia rozpoczęto 2 sierpnia 1870 na działce Kolegium Duchownego. Wznoszono go według projektu architekta Wasyla Sobolszczykowa, po jego śmierci budową kierował E. Worotiłow. Kościół był poświęcony 12 kwietnia 1873 przez abpa Antoniego Fiałkowskiego; wypełniał funkcję głównej świątyni metropolii i był miejscem rezydencji arcybiskupa. W latach 1896 – 1897 architekt A.. Fiałkowski dobudował ołtarze boczne, poświęcone 23 grudnia 1897 przez bpa Karola Niedziałkowskiego. Kościół był przebudowany i poszerzony w latach 1901-1902 według projektu architekta E. Worotiłowa. Ponownie poświęcona 14 września 1902 przez bpa Bolesława Kłopotowskiego. Służyli w nim księża wykładający w Seminarim Duchownym. Był zamknięty od 5 grudnia 1922 do 2 czerwca 1923. Ostatecznie zamknięty w styczniu 1930. Gmach oddano w użytkowanie rejonowemu klubowi mniejszości narodowych, później instytutowi budowlanemu. Przez nastąpne dziesięciolecia do niedawna budynek był zajmowany przez wydział Zjednoczenia Produkcyjnego „Siewierkwarcsamocwiety”. W połowie lat 90-tych kościół zwrócony parafii, po restauracji – rekonsekrowany w maju 1998 r.

Proboszczowie i administratorzy: ks .August Łosiński (1904-1914), kan. Michał Dukielski (1914-1918), ks. Ignacy Bałtruszyc (wrzesień 1918- marzec 1919), ks. Lucjan Chwiećko, (kwiecień 1919- luty 1923), ks. Michał Rutkowski (marzec 1923), ks. Mieczysław Szawdzinis (kwiecień 1923-1924), ks Jan Trojgo (koniec 1924-1925), ks. Mieczysław Szawdzinis (lipiec 1925 – 14 lipca 1926) ks. Augustyn Pronckietis (1927- styczeń 1930).

Protokoły zebrań ogólnych parafian i członków rady parafialnej (3 listopada 1918 – 3 marca 1928), w tym o przyjęciu kościoła w swoje kompetencje (3 listopada 1918); o podpisaniu umowy z uwagą: „ tymczasowo, do podjęcia decyzji w tej sprawie przez wyższe władze duchowne” (16 listopada 1919); o podpisaniu „raspiski” (3 czerwca 1923). Umowy i ««raspiska»» o przekazaniu kościoła wiernym (16 listopada 1919, 2 czerwca 1923, 1927).

Podanie parafian do Moskiewsko-Narwskiego Rajsowietu zawierające protest przeciwko wtrącaniu się władzy sowieckiej do kierowania sprawami kościelnymi (marzec 1922). Wniosek wydziału prawnego o braku chęci wypełniania rozporządzeń władzy przez radę parafialną z propozycją zamknięcia kościoła (7 marca 1922). Wyjaśnienia proboszcza skierowane do rejonowego biura cerkiewnego o przyczynach odmowy podpisania umowy (marzec 1922). Rozporządzenie rajsowietu odnośnie zamknięcia kościoła od 11 marca (9 marca 1922). Podania proboszcza i parafian zawierające odmowę podpisania umowy (12, 13 marca 1922). Pismo rajispołkomu do gubernialnego wydziału zarządzania przedstawiające sytuację panującą we wspólnocie kościoła (21 marca 1922). Odpowiedź gubispołkomu na skargę rady parafialnej zawierająca uwagę, że żądanie podpisania umowy i groźba zamknięcia kościoła są uzasadnione (3 kwietnia 1922). Doniesienie rajispołkomu do gubispołkomu o kategorycznej odmowie podpisania umowy przez proboszcza (19 czerwca 1922).

Notatka księdza wyjaśniająca przyczyny odmowy (30 czerwca 1922). Protokół odmowy podpisania umowy przez ks. L. Chwiećkę (30 czerwca 1922). Zaświadczenie rejonowego biura d/s rejestracji związków i stowarzyszeń o rozmowach prowadzonych z księdzem i radą parafialną (3 lipca 1922). Zawiadomienie gubernialnego wydziału zarządzania o możliwości podpisania „raspiski” zamiast umowy (1 października 1922). Nakaz stawienia się księdza i przedstawicieli parafii do rejonowego wydziału zarządzania; pisemne potwierdzenie otrzymania nakazu podpisane przez księdza (16, 23 października 1922). Podanie ks. Chwiećki zawierające odmowę podpisania „raspiski” (23 października 1922).

Decyzja narady przewodniczących rejonowych wydziałów zarządzania o zamknięciu kościoła w pierwszej kolejności (4 grudnia 1922). Mandat dla G. Smirnowa na opieczętowanie kościoła; akt zamknięcia kościoła; pismo przewodnie o skierowaniu do 13 –go komisariatu milicji osób protestujących przeciwko zamknięciu kościoła (5 grudnia 1922). Zaświadczenie 13-go komisariatu milicji o spisaniu protokołu zatrzymania i wysłaniu go do GPU (19 grudnia 1922).

Podanie parafian do rajsowietu z prośbą o zezwolenie na odprawianie Mszy (6 kwietnia, 2 czerwca 1923). Raporty nadzorcy dzielnicowego o nielegalnym odprawianiu Mszy św. w kościele (14, 21 maja 1923). Kwestinariusze w sprawie zebrań 14, 20 maja i śpiewie w kościele (19, 21 maja 1923). Akt otwarcia kościoła (2 czerwca 1923). Rejestracyjna karta kościoła (22 sierpnia 1924). Zapytanie rejonowego biura rejestracji związków i stowarzyszeń o liczbę zawartych w kościele małżeństw w latach 1920-1924 (13 listopada 1924). Polecenie gubernialnego wydziału administracyjnego dla rajsowietu, aby powtórnie zażądał od rady parafialnej przedstawienia danych o liczbie zawartych małżeństw (5 grudnia 1924). Akt rewizji działalności dwudziestki z załączeniem zaświadczenia o remoncie budynku (30 stycznia 1928).

Zawiadomienie parafian przez wydział zarządzania o zakazie odprawiania Mszy św. do momentu podpisania umowy (6 kwietnia 1928). Informacja parafian o tym, że gotowi są zawrzeć umowę (29 lipca 1928). Pismo kierownika wydziału zarządzania do Sądu Najwyższego z prośbą o zwrócenie „sprawy” kościoła wysłanej 24 marca 1923 r. do Moskwy w celu dołączenia do „sprawy” abpa J. Cieplaka (6 czerwca 1928). Informacja o chórze kościelnym (22 lutego 1929). Wyciąg z protokołu posiedzenia zarządu klubu medyków im. Skudre zawierający żądanie zamknięcia kościoła (26 lipca 1929). Decyzje prezydiów Moskiewsko-Narwskiego Rajsowietu i Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła i przekazaniu go rejonowemu klubowi mniejszości narodowych (12 września, 12 października 1929).

Zawiadomienie prezydium rajsowietu dla przedstawiciela dwudziestki o likwidacji kościoła (27 października 1929). Skarga dwudziestki skierowana do WCIK-u (4 listopada 1929). Podanie Szkoły Nr 67 o zamknięcie kościoła i przekazanie jego budynku szkole (29 grudnia 1929). Zawiadomienie Lenobłispołkoma od WCIK-u i dla rajispołkomu od nadzoru administracyjnego o odrzuceniu skargi parafian przez WCIK (6, 11 stycznia 1930).

Akta przekazania majątku kościelnego: Muzeum Rosyjskiemu, obwodowemu wydziałowi finansowemu, Zakładowi Przerabiania Odpadów Użytkowych OGPU, kantorowi „Antykwariat” (szaty kościelne i baldachimy), towarzystwu „Przyjaciel dzieci”, Rudmietałłotorgowi (21 stycznia –12 marca 1930). Akt przeliczania pieniędzy z sejfu kościoła (28 stycznia 1930). Akt przekazania do funduszu państwowego srebrnych wyrobów znalezionych w bibliotece (8 kwietnia , 11 maja 1930). Z zaświadczenia prezydium rajsowietu dla obwodowego wydziału administracyjnego o zdjęciu dzwonów (trzy dzwony były zdjęte w 1929) informacja o tym, że podczas zamykania kościoła napotkano „przeszkody” ze strony wiernych (25 kwietnia 1930).

Decyzje prezydium Moskiewsko-Narwskiego Rajsowietu i jego sekretariatu o wykorzystaniu kościoła jako kinoteatru (23 kwietnia , 12 maja 1930). Korespondencja w tej sprawie ze spółką akcyjną „Sowkino” (maj 1930). Akt przekazania budynku rejonowemu wydziałowi gospodarki komunalnej dla tymczasowego użytkowania jako hotelu dla pracowników sezonowych (16 maja 1930). Ze spisu zamkniętych kościołów Leningradu – informacja o użytkowaniu budynku przez instytut budowlany (1933). Zaświadczenia o braku kapitałów (26 lutego, 24 kwietnia 1919). Korespondencja dotycząca przekazania ksiąg matrykalnych do ZAGS-u (27 czerwca – 3 listopada 1919). Opisy majątku (13 stycznia 1919, 25 kwietnia 1925). Odnośnie konfiskaty przedmiotów wartościowych w 1922: Wezwania proboszcza do rajsowietu (4, 9 maja). Mandat G. Smirnowa (10 maja). Akt konfiskaty (10 maja). Akt wykrycia schowanych 5 srebrnych kielichów i doniesienie wydziału zarządzania do GPU o tym fakcie (10, 12 maja). Akt konfiskaty 3 srebrnych kielichów (15 maja).

Akt kontroli majątku (16 czerwca 1923). Akt rewizji w mieszkaniach 22 i 56 w zaułku Tarasowa i wykrycia tam przedmiotów kościelnych (11 czerwca 1923). Decyzja prezydium Moskiewsko-Narwskiego Rajsowietu o przeprowadzeniu dochodzenia w sprawie rozkradania mienia (30 czerwca 1923). Korespondencja dotycząca zwrotu mienia kościelnego (26 lipca ą 14 sierpnia 1923). Akt lustracji części podziemnej kościoła (9 października 1923). Z inwentarzowego wykazu działek i budynków przy ul. 1-ej Roty z lat 1923-1928 – informacja, że pod Nr 11 figurują: trzypiętrowy dom mieszkalny, dwupiętrowy kościół, pralnia, szopa i stajnia.

Akt przeciwpożarowo-technicznej lustracji budynku (16 sierpnia 1928). Pokwitowanie opłaty należności ubezpieczeniowych (28 stycznia 1929). Zaświadczenie o opłaceniu renty gruntowej (9 grudnia 1929). Zaświadczenie o zadłużeniu podatkowym dwudziestki kościelnej (styczeń 1930). Lista członków rady parafialnej zawierająca informację, że 30 listopada 1919 jej skład został

zatwierdzony (sierpień 1921). Listy członków dwudziestki (22 sierpnia, 13 września 1924, 1925, 1926, 1928). Podanie o wystąpienie ze składu dwudziestki (1922, 1923, 1926, 1927). Zaświadczenia o miejscu zamieszkania, niekaralności i miejscu pracy członków dwudziestki (1927, 1928). Informacja o proboszczu w wykazie parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej (5 września 1921). Karty rejestracyjne księży (1924, 1925, 1927, 1930).

56, op, 4, sygn. 25;
1001, op. 7, sygn. 1, k. 95, 141-153; sygn. 4, k. 14, 247; sygn. 23, k. 7, 17, 36, 84-85,88; op. 8, sygn. 6, k. 23-24; sygn. 8, k. 150; op. 106, sygn. 631, k. 8 odwr.-10, 33,34;
3227, op. 6, sygn. 2537;
7383, op. 1, sygn. 27, k. 88; sygn. 52, k. 5, 17, 18, 23, 47, 48, 62, 87;
7384, op. 33, sygn 31, k. 1, 3;
8778, op. 1, sygn 69.

Kościół ŚW. STANISŁAWA

ul. Sojuza Pieczatnikow ( Torgowaja) 22, róg ul. Mastierskoj 9

( 24 lutego 1919 – 25 lipca 1947)

Wybudowany w latach 1823-1825 według projektu architekta Dawida Viscontiego na działce metropolity Stanisława Bohusza- Siestrzencewicza. Poświęcony 8 maja 1825 r. przez metropolitę Stanisława, który był pochowany w kościele w grudniu 1826. W 1885 dobudowano przedsionek i dzwonnicę. Zamknięty od 6 grudnia 1922 do 7 czerwca 1923, ostatecznie zamknięty 5 listopada 1935. Budynek był wykorzystywany jako magazyn, komora odymiania gazowego i hala produkcyjna fabryki „Rot-front”. Odrestaurowany w latach 1952-1954. Zwrócony parafii w sierpniu 1996 r.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Edward O’Rourke (13 listopada 1910–20 września 1918), ks. Ignacy Czajewski (20 września–październik 1918), ks. Witold Iwicki, (11 października 1918 – 20 września 1920), ks. Edward Juniewicz, (4 stycznia 1921 – marzec 1923), ks. Bolesław Sloskans (marzec 1923 – wrzesień 1924), ks. Grzegorz Spasowski wrzesień 1924- 1925), ks. Jan Trojgo, (1925 – 13 stycznia 1927), prał. St. Przyrembel (1927- 10 września 1929), ks. Stefan Wojno, (1930–8 maja 1931), o. Jean Amoudru (1931-1934), o. Nikołaj Michajłow (15 sierpnia 1934 – maj 1935).

Podanie parafian do Sownarkomu z prośbą o uwolnienie metropolity Edwarda Roppa (4 maja 1919). Informacja proboszcza o tym, że na najbliższym zebraniu będzie sporządzona lista chętnych do wzięcia majątku kościelnego w użytkowanie (19 grudnia 1919). Podanie rady parafialnej zawierające protest przeciwko zamknięciu kościoła Wniebowzięcia NMP (12 marca 1922). Nakaz przerwania katechizacji dzieci do lat 18 i prób chóru dany proboszczowi od rejonowego wydziału zarządzania (2 czerwca 1922).

Mandat na opieczętowywanie kościoła, akt zamknięcia (6 grudnia 1922). Podanie parafian do gubispołkomu z prośbą o zezwolenie na otwarcie kościoła (8 lutego 1923). Akt zdjęcia pieczęci z kościoła (7 czerwca 1923). Protokoły zebrań ogólnych i posiedzeń rady parafialnej (5 czerwca 1923, 29 kwietnia 1930 – 16 stycznia 1935). Podanie rady parafialnej wyrażające gotowość podpisania umowy o użytkowanie kościoła (23 kwietnia 1928). Umowy o przekazanie kościoła w użytkowanie wierzących 4 maja 1928 (25 listopada 1930). Podanie grupy wierzących o rejestrację ich związku przy kościele (16 kwietnia 1930). Zaświadczenie o rejestracji (27 grudnia 1930).

Apel rady parafialnej do wierzących z prośbą o wchodzenia w ich skład (17 marca 1933). Zawiadomienie Oktiabrskiego Rajsowietu o tym, że jeśli liczba członków rady parafialnej w ciągu najbliższych siedmiu dni nie dojdzie do 20 osób, to umowa o użytkowanie kościoła będzie zerwana (4 stycznia 1934). Informacja rady parafialnej skierowana do rajispołkomu o napadzie zbrojnym na kościół i o zatrzymaniu bandytów (4 marca 1934). Uchwały prezydium Lenispołkomu o zerwaniu umowy z radą parafialną, zamknięciu kościoła i przekazaniu budynku w użytkowanie ogniska dziecięcego (4 grudnia 1933, 10 października 1934). Podanie parafian do WCIK-u z zaskarżeniem decyzji Lenobłispołkomu (16 stycznia 1935). Zobowiązanie do zaprzestania bicia w dzwony kościelne od 15 lipca 1935. Uchwała prezydium WCIK-u o zamknięciu kościoła (20 września 1935). Pisemne poświadczenie odbioru decyzji WCIK przez przewodniczącego rady parafialnej (14 października 1935).

Z wykazów byłych budynków kultowych Leningradu – informacje o zamknięciu kościoła 5 listopada 1935 i wykorzystywaniu go jako czytelni bibliotecznej, a później jako pomieszczenia do sprawdzania masek przeciwgazowych (styczeń, 10 listopada 1936). Podanie Zarządu d/s Sztuk Pięknych Lengorispołkomu o przekazanie kościoła pod magazyn dekoracji zawierające informację, że w styczniu 1941 r. budynek był oddany Szkole Rzemieślniczej Nr 70 w dzierżawę (11 października 1941). Zarządzenie sekretarza Lengorispołkomu dotyczące oddania budynku teatrowi im. Puszkina na magazyn dekoracji (11 października 1941).

Informacja o wykorzystywaniu kościoła w roli magazynu Promkombinatu oktiabrskiego rejonu i użytkowaniu przez Lenotdieł Sojuzenergoremontu – w wykazach budynków kultowych Leningradu (sierpień 1946, styczeń 1947). Podanie Centralnego NII Floty Morskiej o oddanie mu kościoła do dyspozycji w celu zorganizowania w pomieszczeniach kościelnych laboratorium warsztatów eksperymentalnych (7 lipca 1947). Zgoda Rady Pełnomocnej d/s Kultów Religijnych zawierająca informację, że w 1946 r. budynek był oddany adwentystom 7-go dnia , ale z powodu braku środków na remont zmuszeni byli oni zrezygnować z posiadania kościoła (25 lipca 1947).

Zaświadczenia proboszcza o stanie majątkowym kościoła i o tym, że kościół nie posiada kapitałów (24, 27 lutego, 23 kwietnia 1919). Zaświadczenie o podatkach na 1935 rok (21 grudnia 1934). Mandat na wyniesienie ksiąg metrykalnych z kościoła (8 sierpnia 1921). Zaświadczenie o tym, że ksiąg metrykalnych w kościele nie ma (27 sierpnia 1923). Spisy inwentaryzacyjne (grudzień 1919, 30 czerwca 1924, wrzesień 1926, 4 maja 1928). Dodatkowy wykaz inwentarza wciągniętego do spisu (1929). Akt przekazania drabiny z opieczętowanego kościoła jednostce straży pożarnej (2 kwietnia 1923). Akta kontroli majątku (2 kwietnia 1928, 1 kwietnia 1929, 20 maja 1933, 18 listopada 1933). Raport na piśmie do prezydium Oktiabrskiego Rajsowietu zawierający informację o tym, że w kościele znaleziono bezpański fortepian; decyzja sekretariatu rajispołkomu w tej sprawie (27 sierpnia, 18 września 1931).

Konfiskata przedmiotów wartościowych w 1922. Pismo rejonowej podkomisji d/s konfiskaty przedmiotów wartościowych do proboszcza, w którym mowa jest o konieczności niezwłocznego uzgodnienia z komisją sprawy konfiskaty (20 czerwca). Akt konfiskaty przedmiotów wartościowych 22 czerwca. Wykaz złotych i srebrnych przedmiotów 2-go Rejonu Miejskiego z informacją o wartości przedmiotów skonfiskowanych w kościele św. Stanisława (grudzień 1922).

Akta lustracji technicznej budynku (13 marca 1928, 5 lipca 1931, 14 czerwca 1933, 8 lipca 1935). Pisma Leningradzkiego Państwowego Przedsiębiorstwa Konserwacji do rajispołkmu centralnego rejonu i rajispołkomu do rady parafialnej o konieczności oczyszczenia sztukaterskich ozdób fasady (7, 14 września 1928). Podania rady parafialnej do przedsiębiorstwa konserwacji o wstrzymanie remontu budynku i do rajispołkomu o odroczenie remontu posadzki (20 września 1928, 26 listopada 1931). Akta wykonania prac remontowych

(3 listopada 1934, 8 lipca 1935).

Akt lustracji zakrystii w celu określenia jej przynależności do kościoła lub do gospodarstwa domowego (26 lutego 1929). Listy członków rady parafialnej (30 czerwca, 13 września 1924, 1926, 1927, 2 kwietnia, 4 maja 1928, styczeń 1929, 3 kwietnia, 16 kwietnia 1930, 1934, wrzesień 1935). Zaświadczenia o niekaralności członków rady parafialnej (1927, 1930). Podania o przyjęcie do dwudziestki i o wystąpienie z jej składu (1928-1932).

Informacje o służących w kościele księżach (7 sierpnia, 22 września 1924, 1926). Karta rejestracyjna ks. Bolesława Sloskansa (8 sierpnia 1924). Ankiety ks. Jana Trojgo (9 września 1926), ks. Stefana Wojno (16 kwietnia 1930), o. Mikołaja Michajłowa (15 sierpnia 1934, 20 stycznia 1935), o. Jeana Amoudru (20 stycznia 1935), o. Michela Florenta (8 września 1935). Lista personelu obsługującego (29 października 1935).

143, op. 1, sygn. 82, k. 91;
1000, op. 6, sygn. 241, k. 272;
1001, op. 7, sygn. 1, k. 128-131; sygn. 4, k. 247; op. 106, sygn. 631, k. 1-2, 18-19;
4914, op. 3, sygn. 11;
7179, op. 10, sygn. 734, k. 101-104; sygn. 772, k. 23;
7383, op. 1, sygn. 22, k. 48-50, 70;
7384, op. 18, sygn. 1337, k. 10-12; op. 33, sygn. 20, 51, k. 4; sygn. 60, k. 10; sygn. 128, k. 163, 168-170, 212; sygn. 188, 256, 322, 331, k. 119-120;
9620, op. 2, sygn. 1, k. 32, 49, 62, 63.

Kościół MATKI BOSKIEJ LURDZKIEJ (francuski)

Kowienskij pier. 7

(7 listopada 1898, 8 lipca 1917 – 4 kwietnia 1949)

Latem 1900 r. francuscy katolicy nabyli działkę, na której była wybudowana drewniana kaplica. W dniu 29 grudnia 1903 położono kamień węgielny pod kościół murowany. Budowany był według projektu dwóch architektów: L.. Benua i M.Peretiatkowicza do 1909 r. Poświęcony 22 października 1909 przez bpa Jana Cieplaka. Był zamknięty od 17 stycznia do 7 czerwca 1923. Od lipca 1941 do sierpnia 1945 Msze św. tymczasowo nie były odprawiane. Od 1945 r. nosi nazwę Matki Boskiej z Lourdes. Jeden z dwóch kościołów ciągle czynnych w czasach komunistycznych.

Proboszczowie i administratorzy: o. Jean Amoudru OP, od 30 kwietnia 1935 r biskup, (1908- 14 sierpnia 1935) o. Michel Florent OP, wysłany z ZSSR (sierpień 1935 – 15 lipca 1941).

Zawiadomienie MSZ skierowane do ambasady francuskiej o zezwoleniu imperatora Mikołaja II z dn. 19 października 1898 r. na wybudowanie kościoła przez obywateli francuskich i utrzymywanie go z własnych środków (7 listopada 1898). Doniesienie proboszcza do Pietrosowietu o tym, że kościół należy do ambasady francuskiej (23 lutego 1919). Pismo wydziału zagranicznego o braku takiej informacji (25 marca 1919). Żądanie wydziału prawnego Pietrosowietu skierowane do proboszcza, aby przedstawił dowody (2 kwietnia 1919). Zaświadczenie proboszcza o tym, że zdał wszystkie księgi metrykalne do konsystorium (11 kwietnia 1919).

Umowy o przekazanie kościoła wiernym w użytkowanie (20 października 1919, 18 kwietnia 1928). Polecenie rajispołkomu: zdjąć wszystkie skarbonki dla zbioru jałmużny i oddać Radzie 1-go Rejonu Miejskiego; odpowiedź proboszcza: w kościele nie ma skarbonek schronisk i przytułków (18, 20 czerwca 1920). Zawiadomienie abpa Jana Cieplaka dla proboszcza o tym, że do Stolicy Apostolskiej zostało wysłane zapytanie w sprawie możliwego zawarcia umów na prawo użytkowania kościołów (1 sierpnia 1922).

Raport proboszcza do rajispołkomu o braku możliwości zawarcia umowy, ponieważ nie otrzymano na to zezwolenia papieża (16 stycznia 1923). Mandat przedstawiciela rajispołkomu Miczurina na opieczętowanie kościoła (17 stycznia 1923). Akt zamknięcia kościoła (17 stycznia 1923). Podania parafian wyrażających zgodę na wzięcie kościoła w użytkowanie (6 czerwca 1923). Akt otwarcia kościoła (7 czerwca 1923). Karta rejestracyjna kościoła (13 czerwca 1923). Dowód wciągnięcia rady parafialnej do rejestru (15 czerwca 1923).

Protokoły posiedzeń rady parafialnej, w tym o areszcie członka dwudziestki R. Bielajewej (26 czerwca 1927, 27 kwietnia 1930, 17 października 1936). Korespondencja ambasady francuskiej z proboszczem w srawie zawarcia umowy o użytkowanie kościoła (16, 18 czerwca 1928). Podanie o rejestrację stowarzyszenia religijnego przy kościele (15 maja 1930). Raport rejonowego biura rejestracji stowarzyszeń i związków o tym, że dwudziestka nie liczy się z żądaniami rajsowietu, ponieważ czuje protekcję ambasady francuskiej (styczeń 1931). Porządek nabożeństw (listopad 1932–grudzień 1940). Polecenie zaprzestania bicia w dzwony od 15 lipca 1933 otrzymane od rajispołkomu (lipiec 1933).

Informacja o zakazie wywieszania ogłoszeń na ścianach kościoła – z planu pracy Lengorispołkomu na Wielki Tydzień (kwiecień 1939). Informacja archiwalna skierowana do Leningradzkiego Zarządu Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego o historii kościoła z informacją o tym, że proboszcz i wikariusz kościoła po ukończeniu jego budowy powinni być naznaczani przez państwo francuskie za zgodą rosyjskiego, że plany kościoła i domu mieszkalnego przy nim zostały zatwierdzone 3 marca 1903 i że do 1917 r. kościół należał do ambasady francuskiej (9, 15 marca 1947).

Dokumenty finansowe (8 lipca 1917–24 października 1918). Wykaz dokumentów finansowych (30 kwietnia 1919). Oświadczenie proboszcza (dla rajispołkomu) o tym, że kościół nie ma kapitałów (czerwiec 1920). Ze spisu dwudziestek, na których ciążą długi podatkowe – informacja o zaległościach podatkowych kościoła (styczeń 1930). Zaświadczenie o zapłaceniu podatków (8 grudnia 1930). Opisy majątku (czerwiec 1920, 29 stycznia, 1 lipca 1924, 26 września 1928, 1932). Akt konfiskaty kosztowności kościelnych (21 lipca 1922). Zawiadomienie dwudziestki (wysłane do rajispołkomu) o kradzieży w kościele w nocy 10 maja 1924; zaświadczenie o dochodzeniu w sprawie kradzieży przeprowadzanym przez 3-cią brygadę wydziału kryminalnego (3 czerwca 1924).

Akta lustracji technicznej budynku (30 marca 1928, 13 maja 1929, 11 czerwca, 10 grudnia 1930, 3 marca 1931, 9 lutego 1932, 13 czerwca 1933). Podanie NKID do przewodniczącego Lensowietu o przedłużenie arendy na dom przy kościele, gdzie mieszka o. M. Florent; zalecenie przedłużenia arendy od Lensowietu dla rajispołkomu; zawiadomienie NKID-u o tym (17 maja, 4, 8 czerwca 1938). Zapytanie Państwowej Inspekcji Ochrony Zabytków o możliwości przekazania kościołowi rzeźby przedstawiającej Chrystusa z kościoła św. Katarzyny; zezwolenie leningradzkiego pełnomocnika d/s kultów religijnych (31 marca, 4 kwietnia 1949).

Listy pełnomocników i członków rady parafialnej (8 września 1922, 15 czerwca 1923, 30 stycznia, 1 czerwca, 24 sierpnia, 13 września 1924, 1927, 1928, 27 kwietnia, 16 listopada 1930, 10 maja 1931, 20 czerwca 1933, 28 kwietnia, 21 maja 1937, 21 grudnia 1938, 1939). Podania o przyjęcie do dwudziestki i o wystąpienie z jej składu (1927-1928). Informacja o proboszczu w wykazie parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej (5 września 1921). Informacje o służących w kościele księżach (29 stycznia , czerwiec 1938). Karta rejestracyjna o. Jeana Amoudru (16 lipca 1923). Ankiety o. J. Amoudru (23 lutego 1919 – 20 kwietnia 1930).

892, op. 65, sygn. 303, k. 78, 83;
1001, op. 7, sygn. 4, k. 248; op. 106, sygn. 631, k. 3 odwr. –4, 18, 20;
7383, op. 1, sygn. 54, k. 42;
7384, op.33, sygn. 73, k. 97-98; sygn. 76, k. 66, 130, 242, 266, 329, op. 36, sygn. 12, k. 87-89;
9620, op. 2, sygn. 1, k. 78-79.

Kościół NAJŚW. SERCA PANA JEZUSA

ul. Babuszkina ( B. Szczemiłowka), 57 (46/24)

( 1 stycznia 1920 – sierpień 1946)

W marcu 1905 r. katolicy pracujący w Zakładach Porcelanowych złożyli podanie z prośbą o zezwolenie na budowę kościoła i rozpoczęli zbiór środków na ten cel. W 1906 r. przydzielono im działkę i 8 września 1907 został położony kamień węgielny pod kościół. Wybudowany według projektu architekta Stefana Gałęzowskiego. W 1911 była poświęcona drewniana kaplica, a w 1917 sam kościół, chociaż budowa jego gmachu nie była wtedy jeszcze dokończona. Był zamknięty od 7 grudnia 1922 do lipca 1923. Opieczętowany po pożarze 8 lipca 1936. Oficjalnie zamknięty w czerwcu 1937. Budynek przekazano początkowo Promkombinatowi, a później urządzono w nim hotel robotniczy. Do 1996 kościół był zajęty przez biro trustu „Spiecstroj”. 5 kwietnia 1996 został częściowo zwrócony parafii (I i IV piętro), a w dniu 6 czerwca 1996 odbyła się pierwsza Msza św.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Teofil Matulionis, (1914- luty 1923), ks. Władysław Czegis (5 marca 1923-1924), ks. Jan Worsław (wrzesień 1924), ks. Teofil Matulionis, (1925 – 24 listopada 1929), o. Jean Amoudru (grudzień 1929- sierpień 1932), ks. Józef Sawiński (1 września 1932-lipiec 1933), o. Epifaniusz Akułow (26 lipca 1933 – czerwiec 1937).

Protokoły zebrań parafian z uchwałą o odmowie podpisania umów o użytkowanie kościoła (1 stycznia 1920, 23 lipca, 6 sierpnia 1922). Podania parafian z prośbą o zarejestrowanie wspólnoty (19 lutego 1922, 2 kwietnia 1923). Podanie rady parafialnej zawierające odmowę podpisania umowy o użytkowanie kościoła (marzec 1922). Dyrektywa Wołodarskiego Rajispołkomu do rady parafialnej w sprawie konieczności udostępnienia konspektów kazań księdza (24 marca 1922). Skarga parafian (skierowana do gubispołkomu) na działania władz rejonowych (25 marca 1922). Dyrektywa gubernialnego wydziału zarządzania dana Wołodarskiemu Rajispołkomowi do zamknięcia kościoła w przypadku, gdy nie zostanie podpisana umowa (1 sierpnia 1922).

Zawiadomienie rajispołkomu do gubernialnego wydziału zarządzania o odmowie parafian w sprawie dania „raspiski” (pisemnego poświadczenia korzystania z kościoła) (21 listopada 1922). Zawiadomienie rajispołkomu o zamknięciu kościoła 7 grudnia (9 grudnia 1922). Zaświadczenie kierownika Biura Rejestracji Związków i Stowarzyszeń Rejonu Wołodarskiego zawierające opinię o kościele i informację, że dwudziestka niejednokrotnie zwracała się z prośbą o uwolnienie ich więzionego księdza (19 sierpnia 1924).

Ze spisu kościołów Rejonu Wołodarskiego – informacje o kościele (11 marca 1930). Rezolucje Leningradzkiej Komisji Obwodowej d/s Kultów i prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła i urządzeniu go według potrzeb kinoteatru (13 września, 9 października 1936). Zawiadomienie Wołodarskiego Rajsowietu o decyzji zlikwidowania kościoła (20 października 1936). Zapytanie Lengorstrachu skierowane do Lensowietu dotyczące zamknięcia kościoła; odpowiedź nadzoru administracyjnego, że kościół jest opieczętowany po pożarze, a sprawa jego likwidacji z powodu skargi wierzących jest rozpatrywana we WCIK-u (25 marca, 2 kwietnia 1937). Rezolucja Prezydium WCIK o zamknięciu kościoła i urządzeniu w nim kinoteatru (23 czerwca 1937).

Z wykazów byłych budynków kultowych Leningradu – informacja o wykorzystaniu kościoła jako hotelu robotniczego Lengazu (sierpień 1946). Akt oceny strat spowodowanych przez pożar 8 czerwca 1936 (5 lipca 1936). Spis materiałów niezbędnych dla remontu dachu (7 lipca 1936). Podanie przewodniczącego dwudziestki do rajsowietu z prośbą o okazanie pomocy w otrzymaniu pieniędzy od Lengorstrachu z powodu pożaru w kościele 8 czerwca (7 lipca 1936).

Informacja o proboszczu w spisie parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej (5 września 1921). Odpowiedzi negatywne kierownika 5-go wydziału NKJ P. Krasikowa i Pietrogubispołkomu na podania parafian z prośbą o przedterminowe uwolnienie ks. F. Matulionisa skazanego 21 marca 1923 na trzy lata pozbawienia wolności (13, 19 listopada 1923 ).

Lista dwudziestki z informacją o tym, że w kościele służy ks. I. Worsław, który przyjechał do Leningradu na leczenie (13 września 1924). Informacja Wołodarskiego Rajsowietu o tym, że w kościele nie ma księdza (16 sierpnia 1930). Ankieta o. Epifaniusza Akułowa (wrzesień 1933).

1001, op. 7, sygn. 1, k. 94, 96, 132-135; sygn. 4, k. 247; op. 8, sygn. 6, k. 12, 16, 37-38; op. 106, sygn. 631, k. 5 odwr. –7, 26, 28;
7179, op. 10, sygn. 953, k. 110; sygn 1047, k. 349, 352, 356; sygn. 1133, k. 23:
7383, op. 1, sygn. 50, k. 34, 36;
7384, op. 33, sygn. 50, k. 29; sygn. 55, sygn. 74, k. 4-9; sygn. 76, k. 1; sygn. 152, k. 74;
9620, op. 2, sygn. 1, k. 7, 32.

Kościół NAWIEDZENIA NMP

ul. Arsenalna 8

( 5 września 1921 – 26 maja 1954 )

W 1856 r. na Wyborskiej Stronie, w miejscowości „Kulikowe Pole”z inicjatywy ks. Dominika Łukaszewicza został urządzony cmentarz katolicki i 2 lipca położony kamień węgielny pod kaplicę. Wybudowana w latach 1857-1859 według projektu architekta М. Benua, poświęcona przez metropolitę Wacława Żylińskiego. Po przyjęciu decyzji o przekształceniu kaplicy w kościół architekt Mikołaj Benua w latach 1878-1879 dobudował dzwonnicę. W krypcie kościoła byli pochowani metropolici: Fiałkowski, Gitowft, Dmochowski, Kłopotowski i Ignacy Gołowiński. W 1885 r. przy kościele zorganizowano schronisko dla biednych i chorych kobiet. Od 1902 – kościół parafialny. Zamknięty w okresie od 7 grudnia 1922 do czerwca 1923. Ostatecznie zamknięty 1 listopada 1938 r. Budynek przekazano kombinatowi warzywnemu dla przechowywania ziemniaków, a pod koniec 1945 – władzom rejonowym jako magazyn mienia. W 1949 r. przebudowany, dostosowany do celów produkcyjnych. Cmentarz zlikwidowano. Obecnie w gmachu kościoła mieści się laboratorium przemysłowe zakładów „Krasnyj Wyborżec”.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Piotr Janukowicz (1912- październik 1920), ks. Michał Bugenis (7 października 1920 – 21 września 1922), ks. Piotr Awgło (21 września 1922 – 6 lipca 1925), ks. Piotr Janukowicz (listopad 1925 – 1926), ks. Grzegorz Spasowski (jesień 1926 –1927), ks. Bolesław Jurewicz, , (1927–10 października 1929), o. Jean Amoudru (10 października 1929 – luty 1933), ks. Józef Sawiński, ( luty – grudzień 1933), o. Epifaniusz Akułow, (styczeń 1934 – 26 lipca 1937), o. Michel Florent (lipiec 1937 – październik 1938).

Pismo Komitetu Centralnego Wspólnot Rzymskokatolickich Piotrogradu do Komisariatu Sprawiedliwości w sprawie nacjonalizacji cmentarza z informacją o tym, że cmentarz jest zamknięty (14 lutego 1919). Podanie bpa Jana Cieplaka do wydziału prawnego Pietrosowietu z prośbą o to, aby w związku z nacjonalizacją cmentarza nie eksmitowano księży ze znajdujących się tam zabudowań kościelnych (3 kwietnia 1919).

Podanie rady parafialnej zawierające odmowę podpisania umowy o użytkowanie kościoła (12 marca 1922). Informacja o tym wyborskiego rajispołkomu (31 października, listopad 1922). Podanie parafian do rajispołkomu z prośbą o zezwolenie na odrestaurowanie kościoła, który ucierpiał na wskutek pożaru 30 października 1918 (1 listopada 1922). Odmowa rajispołkomu umotywowana tym, że kościół nie podlega jego zarządzaniu. Protokół posiedzenia przewodniczących rejonowych wydziałów zarządzania z uchwałą o zamknięciu kościoła jako jednego z pierwszych (4 grudnia 1922). Informacja rajispołkomu o opieczętowaniu kościoła (8 grudnia 1922).

Informacja wyborskiego rajispołkomu dla gubernialnego wydziału administracyjnego o tym, że na cmentarzu katolickim zbierają się księża z innych rejonów miasta w celu odprawiania nabożeństw żałobnych, za co prezydium dwudziestki została zwrócona uwaga (23 sierpnia 1924). Raport na piśmie inspektora d/s kultów do prezydium rajsowietu o konieczności zerwania umowy z dwudziestką (15 stycznia 1930 ). Uchwała prezydium wyborskiego rajsowietu o zerwaniu umowy z powodu niezapłacenia podatków przez dwudziestkę (23 stycznia 1930). Podanie wydziału administracyjnego do prezydium Lensowietu z prośbą o zamknięcie kościoła (30 stycznia 1930).

Uchwała prezydium Lensowietu o zerwaniu umowy z dwudziestką i zamknięciu kościoła (11 lutego 1930). Protokół narady planistycznej o oddaniu części cmentarza zakładowi „Krasnyj Wyborżec” (5 maja 1930). Podanie rajsowietu z prośbą o zlikwidowanie całego cmentarza, ponieważ w jego sąsiedztwie budowany jest zakład odlewniczy (22 maja 1930). Informacja prezydium Lenobłispołkomu o niemożliwości wysłania do WCIK-u planu wykorzystania kościoła (7 czerwca 1930). Rezolucja prezydium WCIK o uchyleniu decyzji Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła (20 sierpnia 1930).

Umowy o przekazanie kościoła wiernym (24 listopada 1930, 27 grudnia 1931). Raport na piśmie rejonowego wydziału nadzoru administracyjnego o zerwaniu umowy ze strony dwudziestki (26 listopada 1930). Porządek Mszy św. (czerwiec 1935). Pismo inspektora d/s kultów rejonu do Lensowietu o planie przekazania kościoła szkole (5 maja 1936). Protokół posiedzenia rady parafialnej (19 października 1936).

Podanie przewodniczących rad parafialnych kościołów Leningradu z prośbą o otwarcie Wyborskiego Cmentarza Katolickiego (22 maja 1937). Raporty na piśmie wydziału ogólnego do prezydium rajsowietu z propozycją zamknięcia kościoła w związku z rozpadem dwudziestki z powodu aresztów jej członków (marzec, 28 września 1938). Rezolucje prezydium krasnogwardiejskiego rajsowietu, obwodowej komisji d/s kultu i prezydium Lensowietu o zamknięciu kościoła (13 marca, 29 września, 7, 8 października 1938). Akt likwidacji kościoła i przekazania jego majątku do funduszu państwowego (1 listopada 1938). Telefonogram rajsowietu do dyrektora 5-go kombinatu warzywnego z żądaniem niezwłocznego (do 18 listopada) zdjęcia krzyży z przekazanego mu budynku kościoła (listopad 1938). Uchwały prezydiów rajsowietu i Lensowietu o przekazaniu Promkombinatowi kościoła zajmowanego przez Lenpłodowoszcztorg dla przechowywania ziemniaków. (29 stycznia, 22 października 1939). Ze spisu budynków kultowych Leningradu – informacja o wykorzystaniu pomieszczenia kościoła przez Promkombinat (1940).

Korespondencja wyborskiego rajsowietu z Lensowietem dotycząca dostosowania budynku kościoła do potrzeb kinoteatru i kawiarni (1941). Z wykazu budynków kultowych Leningradu – informacja o wykorzystaniu świątyni jako magazynu mienia rejonu kalinińskiego (sierpień 1946). Zawiadomienie Leningradzkiej Rady Pełnomocnej d/s Kultów Religijnych o zamierzonym przekazaniu kościoła muzułmanom dla urządzenia meczetu (2 marca 1949). Zarządzenie Lengorispołkomu odnośnie dostosowania gmachu do potrzeb hali produkcyjnej i biura Kaliningradzkiego Rejonowego Kombinatu Przemysłowego (22 marca 1949). Uchwała Rady d/s Kultów Religijnych wyrażająca zgodę z zarządzeniem Lengorispołkomu (30 marca 1949).

Zarządzenie Lengorispołkomu odnośnie przekazania budynku kościelnego dla klubu zakładowego (26 maja 1954). Kwit ubezpieczeniowy (1930). Ze spisu dwudziestek, które nie zapłaciły do końca podatków – informacja o kościele (styczeń 1930). Informacja wydziału finansowego o braku zadłużenia podatkowego (25 października 1936).

Akt konroli majątku (16 października 1924, lipiec 1929). Akt nabycia przedmiotów kultu (18 grudnia 1925). Informacja o ocenie inwentarza – ze spisów czynnych kościołów rejonu (13 października 1928). Korespondencja dotycząca kościelnych rzeczy opieczętowanych podczas aresztu sprzątaczki kościoła E. Jakowickiej (25 maja – 20 lipca 1931). Akt ujawnienia przedmiotów kościelnych w mieszkaniu E. Jakowickiej, wysłanej do obozu koncentracyjnego (2 marca 1933). Akt kradzieży (20 listopada 1933). Spis rzeczy skradzionych z kościoła w nocy z 12 na 13 listopada (20 listopada 1933).

Akt przekazania przedmiotów posiadających wartość muzealną z kościoła do Muzeum Historii Religii (2 listopada 1938). Projekt odrestaurowania dachu kościoła (4 lipca 1923). Akta lustracji technicznej budynku (7 września 1935, 2 lutego 1936). Listy członków rady parafialnej (23 sierpnia , 13 września 1924, 1929, 1930, 1933, 1934, styczeń, 3, 25 października 1936). Podania o przyjęcie do dwudziestki i o wystąpiepienie z jej składu (1930). Informacja o proboszczu w spisie parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej (5 września 1921).

Informacje o służących w kościele księżach (sierpień 1924, czerwiec 1934, 1935, lipiec 1937). Podanie dwudziestki o rejestrację o. Michela Florenta (9 sierpnia 1937). Ankiety ks. Bolesława Jurewicza (3 marca 1929), ks. Józefa Sawińskiego (14 lutego 1933), o. Epifaniusza Akułowa (listopad 1933). Plan cmentarza katolickiego i kościoła ( 1930), (f. 7384, op. 33, sygn. 144, k. 19).

f. 148, op. 3, sygn. 8, k. 38;

1000, op. 8, sygn. 29, k. 244; op. 14, sygn. 124, k. 4-6, 17; op. 66, sygn. 22, k. 8; op. 89, sygn. 21, k. 281-284;
1001, op. 7, sygn. 1, k. 126-127; sygn. 4, k. 248; sygn. 23, k. 88, 97, 107-108; op. 106, sygn. 631, k. 7 odwr. –9, 29;
3200, op.2, sygn. 19;
3201, op. 2, sygn. 19;
7179, op. 10, sygn. 110, k. 216; sygn. 1341, k. 71; sygn. 1408, k. 44;
7383, op, 1, sygn. 26, k. 7, 75; sygn. 51, k. 23, 36, 37, 59; sygn. 59, k. 68;
7384, op. 18, sygn. 1333, k. 227-230; op. 29, sygn. 29, sygn. 448-451; op. 33, sygn. 50, k. 21; sygn. 59, k. 5; sygn. 76, k. 67,86, 111; sygn. 103, k. 64; sygn. 112, k. 131-135; sygn. 114;
8632, op. 1, sygn. 85, k. 61,69;
8778, op. 1, sygn. 46, k. 11,12,15;
9620, op. 2, sygn. 1, k. 5, 32, 74-77, 80.

Kościół ZESŁANIA DUCHA ŚWIĘTEGO

(Kościół rosyjskich katolików )

róg ul. B. Puszkarskiej i Barmalejewa 48/2

( 15 stycznia 1919 – 1 października 1926 )

W marcu 1909 r. na poddaszu domu nr. 12 przy ul. Połozowa był otwarty pierwszy rosyjski katolicki kościół obrządku wschodniego, poświęcony 28 marca przez o. Aleksija (A. Zierczaninowa) i o. Eustachego (E. Susalewa). We wrześniu 1912 przeniesiony do piętrowego drewnianego domu na rogu ul. Barmalejewa i B. Puszkarskiej. Poświęcony 30 września 1912. Zamknięty w marcu 1913, nabożeństwa odbywały się potajemnie; otworzony ponownie 2 kwietnia 1917. Zamknięty 5 grudnia 1922, po czym Msze odprawiano w mieszkaniu J. Danzasa. Ostatecznie zamknięty oficjalnie 2 czerwca 1923, zlikwidowany w lipcu 1923. Nie zachował się.

Proboszczowie i administratorzy: o. Jan Deibner (30 września 1912- marzec 1913, 1917),

o. Leonid Fiodorow (1917- 23 lutego 1923).

Raport („memorandum”) o formie umowy dotyczącej przekazania kościołów wiernym, dołączonej do instrukcji NKJ z 30 sierpnia 1918, zredagowany przez o. L. Fiodorowa w imieniu Komitetu Rosyjskiego Kościoła Grekokatolickiego (przed 18 stycznia 1919 ). Podanie komitetu kościelnego do wydziału prawnego zawierające odmowę podpisania umowy z władzą terenową (21 września 1919). Umowa o przekazanie kościoła wiernym (28 grudnia 1919). Protokół zebrania ogólnego parafian ze streszczeniem wystąpienia przedstawiciela wydziału prawnego S. Dranicyna, objaśniającego podstawowe tezy umowy (5 stycznia 1920).

Pisemne potwierdzenie zgody na rejestrację parafian, podpisane przez o. L. Fiodorowa (2 marca 1922). Podanie o. Fiodorowa do rajispołkomu zawierające krytykę formy „raspiski” danej katolikom do podpisania zamiast umowy; projekt formy „raspiski” zredagowanej przez o. Fiodorowa (27 października 1922). Mandat na opieczętowanie kościoła; pisemne poświadczenie przekazania kluczy przez o. Fiodorowa; akta: odmowy obecności podczas przekazywania majątku danej przez o. Fiodorowa, opieczętowywania kościoła (5 grudnia 1922). Informacja rajispołkomu do wydziału zarządzania gubispołkomu o zamknięciu kościoła (6 grudnia 1922). Podanie wydziału zarządzania do prezydium Pietrogubispołkomu o zlikwidowanie kościoła, ponieważ znajduje sią on w domu mieszkalnym, jest już zamknięty z powodu odmowy podpisania umowy przez wierzących, a proboszcz o. Fiodorow został skazany w związku z procesem abpa Cieplaka (31 maja 1923 ).

Uchwała prezydium Pietrogubispołkomu o likwidacji kościoła jako domowego i mającego bezpośrednie połączenie z izbami mieszkalnymi (2 czerwca 1923). Poświadczenie przekazania kościoła wiernym z rezolucją: „Do wyjaśnienia sprawy w gubispołkomie pozostawić bez następstw” (4 czerwca 1923). Zawiadomienie gubernialnego wydziału zarządzania adresowane do rajispołkomu o odmownej odpowiedzi na podanie wierzących o otworzenie kościoła. (17 lipca 1923). Akt konfiskaty mebli i inwentarza (21 lipca 1923). Ze spisów zamkniętych kościołów rejonu – informacja o wykorzystaniu pomieszczenia kościoła przez ŻAKT jako mieszkania i o realizacji mienia kościelnego (sierpień, 1 października 1926). Opis majątku (15 stycznia 1919). Pisemne oświadczenie L. Fiodorowa skierowane do wydziału prawnego o braku kapitałów (23 kwietnia 1919).

Mandat A. Olszewskiego na konfiskatę kosztowności z kościoła (9 maja 1922). Akta konfiskaty i zamiany kosztowności (9, 16 maja 1922). Informacja o ilości konfiskowanych przedmiotów wartościowych (maj 1922). Akt kradzieży z włamaniem do opieczętowanego kościoła (9 maja 1923). Informacja o stanie liczebnym wierzących (43 osoby), (1922). Lista mieszkańców domu 48/2 przy ul. B. Puszkarskiej (1923). Podanie o. Fiodorowa o wydanie zezwolenia na wyjazd do Moskwy; zezwolenie 19, 20 marca 1920. Ankieta o. Fiodorowa (9 marca 1922).

151, op. 2, sygn. 7, k. 24, 37 odwr.-38 odwr.; sygn. 18, k. 43 odwr., 52; sygn. 137;
1000, op. 7, sygn. 78, k. 137 odwr. ; op. 97, sygn. 2, k. 61 odwr.;
1001, op. 7, sygn. 23, k. 88, 95; p. 8, sygn. 13, k. 233-235;
8778, op. 1, sygn. 46, k. 1-4.

Kościół ŚW. FRANCISZKA Z ASYŻU

ul. Drezdenskaja (Kuzniecznaja), niedaleko domu Nr 17 (38)

(styczeń 1919 – sierpień 1946)

W maju 1911 r. według projektu architekta A. Antonowa został wybudowany drewianny kościół, obliczony na 77 osób. Poświęcony 24 czerwca 1912 przez ks. Sienkusa. Zarejestrowany przy kościele Nawiedzenia NMP na cmentarzu wyborskim. Przy kościele zorganizowano szkołę (nauczanie początkowe). Był zamknięty od 7 grudnia 1922 do czerwca 1923. Ostatecznie zamknięty w październiku 1938, urządzono w nim hotel robotniczy. Rozebrany w latach powojennych. Obecnie na jego miejscu stoją domy mieszkalne.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Piotr Awgło (10 grudnia 1916 – 1917), ks. Michał Bugenis (3 stycznia 1928- 25 lutego 1919), ks. Piotr Janukowicz (1919-19269, ks. Grzegorz Spasowski (jesień 1926 – 1927), ks. Bolesław Jurewicz, (1927- 10 października 1929), Jean Amoudru (październik 1929- styczeń 1933), ks. Józef Sawiński (luty- grudzień 1933), o. Epifaniusz Akułow (styczeń 1934 – sierpień 1935), Michel Florent (29 sierpnia 1935 – lato 1938).

Lista rejestracyjna rady parafialnej zawierająca informację o tym, że 8 grudnia rada była wybrana, a 16 grudnia zatwierdzona przez rajsowiet (wrzesień 1921). Doniesienie Wyborskiego Rajsowietu do rajispołkomu o zamknięciu kościoła (8 grudnia 1922). Informacja (z zaświadczenia Wyborskiego Rajispołkomu o składzie dwudziestki skierowanego do wydziału administracyjnego gubispołkmu) o tym, że własnych księży kościół nie posiada, parafianie korzystają z usług księży kościoła na cmentarzu katolickim (4 razy do roku), w pozostałych przypadkach modlą się bez księdza (23 sierpnia 1924).

Podanie parafian o zarejestrowanie towarzystwa religijnego przy kościele (18 kwietnia 1930). Umowa o przekazanie kościoła wiernym w użytkowanie (25 listopada 1930). Raport na piśmie rejonowego wydziału nadzoru administracyjnego o braku normalnego ogrzewania w budynku (26 lutego 1930). Porządek nabożeństw (25 kwietnia 1933–9 czerwca 1938). Propozycja zamknięcia kościoła przedstawiona przez rejonowego inspektora d/s kultów umotywowana tym, że od trzech miesięcy z kościoła nikt nie korzysta (29 września 1938). Rezolucje Wyborskiego Rajsowietu, obwodowej komisji d/s kultów i prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła (1, 7, 8, października 1938). Uchwała prezydium Lensowietu o przystosowaniu kościoła do potrzeb hotelu robotników budowlanych rajżyłuprawlenija (17 listopada 1938).

Z wykazu zamkniętych kościołów Leningradu – informacja o użytkowaniu kościoła jako hotelu robotniczego (grudzień 1938, 1940). Ze spisu budynków kultowych Leningradu – informacja o dostosowaniu pomieszczeń kościoła do potrzeb hotelu wojskowego i jako świetlicy (sierpień 1946). Zaświadczenie o majątku i kapitałach kościoła (styczeń 1919). Zaświadczenie o ubezpieczeniu kościoła od pożaru (17 czerwca 1925, 28 sierpnia 1929). Zlecenie płatnicze na wpłacenie pieniędzy przez dwudziestkę do funduszu państwowego (5 grudnia 1929). Akt lustracji technicznej budynku (20 lutego 1929). Opis majątku (7 sierpnia 1930). Z zaświadczenia o rezultatach przewartościowania kultowego majątku rejonu wyborskiego – informacja o przedmiotach wartościowych kościoła (1 czerwca 1934).

Listy członków rady parafialnej (1 września 1921, 13 września 1924, 1928). Podania o przyjęcie do dwudziestki i o wystąpienie z jej składu osobowego (grudzień 1929-1936). Informacja o proboszczu w wykazie parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej (5 września 1921). Ankieta Michela Florenta (29 sierpnia 1935). Plan kościoła i działki (1930), (f. 7384, op. 33, sygn. 32, k. 58).

f. 148, op. 3, sygn. 8, k. 38;

1001, op. 7, sygn. 4, k. 65, 248; sygn. 23, k. 97; op. 106, sygn. 631, k. 8 odwr. – 9, 29;

f. 7179, op. 10, sygn. 1341, k. 71-72; sygn. 1408,k. 44;

7384, op. 18,sygn. 821, k. 85-86; op. 33, sygn. 32, 50, k. 182, 200; sygn. 74, k. 4; sygn. 76, k. 111; sygn. 77, k. 52; sygn. 112, k. 50-51, 88, 89,113;
9620, op. 2, sygn. 1, k. 10, 32, 49.

Kościół ŚW. ALEKSEGO

ul. Kommuny (Kołtuszskoje szosse), 34 a (2)

( 7 grudnia 1922 – styczeń 1947 )

Wiosną 1909 r robotnicy Ochtińskich Fabryk Prochu złożyli podanie z prośbą o zezwolenie na budowę kościoła na pamiątkę urodzin następcy tronu. Początkowo na Porochowych urządzono kaplicę w domu państwowym niedaleko od Bramy Gieorgijewskiej. W dniu 23 marca 1911 r. zatwierdzono wykonany przez inżyniera A. Antonowa projekt drewnianego kościoła, który zbudowano w latach 1914 –1916. Poświęcony 17 lipca 1916 r. Zarejestrowany przy kościele Nawiedzenia NMP na Cmentarzu Wyborskim. Pierwszy raz zamknięty od 7.12.1922 do 10.06.1923 r. Ostatecznie zamknięty 25.10. 1935 r. Budynek przebudowano na hotel robotniczy, później przerobiono na dom mieszkalny. Zniesiony w 1940 roku.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Piotr Janukowicz (czerwiec 1916–październik 1920), ks. Michał Bugenis (7 października 1920 – 21 września 1922), ks. Piotr Awgło (21 września 1922 – 6 lipca 1925 ), ks. Piotr Janukowicz (listopad 1925 – 1926), ks. Grzegorz Spasowski (jesień 1926 – 1927), ks. Bolesław Jurewicz, (1927 – 10 października 1929 ), Jean Amoudru (październik 1929 – luty 1933), ks. Józef Sawiński, (luty – grudzień 1933), o. Epifaniusz Akułow (styczeń 1934 – 25 paździrnik 1935).

Mandat kierownika biura kościelnego (cerkownyj stoł) W. Niemienienki na opieczętowanie kościoła (7 grudnia 1922). Akt zamknięcia kościoła (7 grudnia 1922). Zawiadomienie Wyborskiego Rajispołkomu o zamknięciu kościoła (8 grudnia 1922). Akt przywrócenia pieczęci zerwanej z drzwi kościoła (27 kwietnia 1923). Akt otwarcia kościoła (10 czerwca 1923).

Potwierdzenie użytkowania kościoła podpisane przez parafian (12 czerwca 1923). Umowy o korzystaniu z kościoła (16 stycznia 1924, 28 grudnia 1930). Protokoły zebrań ogólnych parafian (14 października 1923, 30 listopada 1924). Z pisma Wyborskiego Rajispołkomu do Leningradzkiego Gubadmotdiełu – informacje o tym, że Msze w kościele odbywają się dwa razy roku (23 sierpnia 1924 ). Lista prezydium dwudziestki z adnotacją, że swych księży kościół nie ma, parafianie korzystają z usług księży z cmentarza katolickiego, często modlitwy odbywają się bez księży (13 września 1924 ).

Podania dwudziestki z prośbą o przekazanie im do użytku domku-stróżówki przy kościele (21 marca 1926). Podanie o rejestrację wspólnoty (28 grudnia 1930). Dowód rejestracji (30 grudnia 1930). Decyzja Wyborskiego Rajsowietu dotycząca zamknięcia kościoła (25 stycznia 1932). Propozycje inspektora rejonowego d/s kultów kierowane do administracyjnego nadzoru Lensowietu w sprawie zamknięcia kościoła (16 stycznia 1932, 11 kwietnia 1933). Rezolucje rajsowietu, Prezydium Lenobłispołkomu i Prezydium WCIK w sprawie zamknięcia kościoła i przekazania jego gmachu na hotel dla robotników budowlanych (5 lipca, 10 października 1934, 20 września 1935). Akt zamknięcia kościoła (25 października 1935).

Ze spisów zamkniętych kościołów Leningradu – informacja o użytkowaniu budynku kościoła jako hotelu robotniczego Promstrojkooperacji (styczeń, 10 listopada 1936 r.). Ze spisu budynków kultowych – informacja o przeznaczeniu kościoła do rozbiórki (styczeń 1947 r.). Opisy majątkowe (10 czerwca 1923, październik 1928 r.). Listy parafian i członków dwudziestki (12, 25 czerwca, październik 1923, wrzesień 1924, styczeń, 22 listopada 1925,

1 marca 1928, 17 grudnia 1930 r.). Informacje o księżach pełniących służbę w kościele (sierpień, wrzesień 1924, 20 listopada 1925 r.). Ankieta o. Jeana Amoudru (26 lutego 1933 r.).

Zdjęcia kościoła. 1935. ( f. 9620, op. 2, sygn. 1, k. 18 a- в )

f. 1001, op. 7, sygn. 23, k. 97; op. 106, sygn. 631, k. 8 oб. – 9, 29;

f. 7179, op. 10, sygn. 734, k. 43,46, 101-104;

f. 7384, op. 33, sygn. 51, k. 2; sygn. 60, k. 8, 15,; sygn. 103;

f. 9620, op. 2, sygn. 1, k. 18 a-в, 32, 49.

Kościół ŚW. BONIFACEGO

Ul. Błochina (Cerkownaja), 9

( 31 marca 1919 – listopad 1936 )

Wybudowany według projektu architekta W. Mora na działce kupionej w marcu 1913 r. przez stowarzyszenie Niemców- katolików. Poświęcony 30 marca 1914 r. przez prał. Budkiewicza. W 1922 r. zarejestrowany przy parafii św. Katarzyny. Był zamknięty od 5 grudnia 1922 do czerwca 1923 r. Ostatecznie zamknięty został 1 września 1935 r. Budynek przeznaczono na żłobek. W latach 40-tych uległ rozbiórce, na jego miejscu wybudowano halę Newskiej Fabryki Galanterii Skórzanej.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Antoni Około-Kułak (grudzień 1915-wrzesień 1916), ks. Michał Dmowski, (wrzesień 1916 – 17 września 1925 r), ks. Antoni Wasilewski (luty – 25 marca 1925), służył o. Jean Amoudru (1925- 1935), o. Michel Florent (1935).

Pisemne potwierdzenie przyjęcia kościoła pod swój zarząd, podpisane przez parafian (13 sierpnia 1919). Umowa dotycząca przekazania kościoła wiernym (18 stycznia 1920). Protokoły ogólnych zebrań parafian w sprawie zawarcia umowy, o odmowie podpisania ««raspiski»», o wybraniu przewodniczącego dwudziestki (18 stycznia 1920, 3 grudnia 1922, 16 września 1923 r.) Pismo Rajsowietu Piotrogradzkiego do Gubispołkomu dotyczące możliwej likwidacji kościoła w najbliższym czasie; pomieszczenie kościoła należało do konsulatu Niemiec, który to czyni starania o zwrócenie tego budynku (5 sierpnia 1922 r.).

List ks. Dmowskiego do Wydziału Zarządzania Rady Piotrogradzkiej informujący o wyjeździe członków rady kościelnej do Niemiec i o skierowaniu zapytania do właścicieli kościoła i domu – Budberga i Ungern-Sternberga (23 sierpnia 1922). Meldunki (autor nie ustalony) do rajsowietu o historii parafii ze wskazaniem na to, że kościół działa od września 1922 r., nabożeństwa odbywają się codziennie, Msze odprawiają „nieokreślone osoby” (1, 3 listopad 1922 r.)

Podanie parafian do rajsowietu o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie zebrania ogólnego, pokwitowanie zapłaty 500 tys. rubli, zezwolenie ispołkomu (19, 21 listopada 1922). Mandat kierownika Wydziału Zarządzania Piotrogradzkiego Rajispołkomu – Gołowina na zamknięcie kościoła zgodnie z decyzją gubispołkomu; akt opieczętowania kościoła (5 grudnia 1922). Zawiadomienie o zamknięciu kościoła, skierowane przez rajispołkom do gubernialnego wydziału zarządzania (6 grudnia 1922).

Podania parafian do gubispołkomu informujące o tym, że gotowi są oni dać „raspiskę” o korzystaniu z majątku kościelnego i pragną otwarcia kościoła (28 czerwca 1923). Rozporządzenie gubispołkomu o otwarciu kościoła po otrzymaniu «raspiski» (30 czerwca 1923). Akt odprawiania nabożeństwa w kościele ze wskazaniem na to, że służą księża przychodzący z kościoła św. Katarzyny (8 września 1923). Ze spisu kościołów działających w rejonie piotrogradzkim – informacja o kościele (15 sierpnia 1930).

Uchwały prezydiów Piotrogradzkiego Rajsowietu i Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła i przekazaniu budynku zakładom im. Kułakowa na żłobek. Zaświadczenia o zamknięciu kościoła 1 września 1935 r. i wykorzystaniu budynku jako żłobka należącego do zakładu im. Kułakowa (styczeń, listopad 1936). Ostrzeżenie wydziału prawnego Piotrosowietu skierowane pod adresem służby kościelnej, dotyczące obowiązkowego oddania wydziałowi dokumentów bankowych; notatka o braku dokumentów bankowych, ponieważ „dom i pozostały majątek pod Nr 9 przy ul. Cerkiewnej należy do rządu niemieckiego i dochodów nie przynosi” (14, 25 kwietnia 1919).

Informacja o ubezpieczeniu kościoła (1925). Opisy majątkowe (31 marca 1919, 1920, 1923, 1925). Akta kontroli majątku (26 stycznia1922, 12 sierpnia 1925). Konfiskata kosztowności w 1922 r. Mandat Timofiejewa na konfiskatę kosztowności (9 maja). Raport na piśmie członka komisji d/s konfiskaty kosztowności, protokół, zawiadomienie kierownika działu administracyjnego skierowane do GPU o tym, że ks. Dmowski nie zgodził się na wzięcie udziału w konfiskacie kosztowności (9 maja). Akt stwierdzający brak kosztowności w kościele 10 maja. Akt lustracji budynku (7 maja 1927). Listy członków dwudziestki, zaświadczenia o tym, że nie byli karani sądownie, zaświadczenia o miejscu zamieszkania (czerwiec 1923, 1924, lipiec, październik 1926). Ankieta ks. Dmowskiego (1922).

f. 151, op. 2, sygn. 12, k. 47-48; sygn. 18, k. 15, 19, 41, 134, 135; op. 5, sygn. 2, k. 66;

f. 1001, op. 7, sygn. 23, k. 41, 88, 95; sygn. 41, k. 143-144; op. 8, sygn. 6, k. 28-30;

f. 7179, op. 10, sygn. 488, k. 76; sygn. 800, k. 94; sygn 911, k. 19;

f. 7383, op. 1, sygn. 53, k. 32;

7384, op. 33, sygn. 51, k. 2; sygn. 60, k. 15.

Kościół ŚW. WINCENTEGO À PAULO

Istniał przy Francuskim Towarzystwie Dobroczynnym

W.O., 13-ta linia, 52

( wrzesień 1922 – 15 marca 1947 )

Dwupiętrowy kamienny dom przytułku dla dzieci i starców Francuskiego Towarzystwa Dobroczynnego zbudowano w latach 1885-1887 według projektu architekta Pawła Suzora. Mieszczący się na drugim piętrze kościół był poświęcony 8 marca 1887 r. W 1901 r. obok tego domu został wybudowany szpital dla ubogich Francuzów, a w 1904 r. kaplica (kostnica ). Kościół zamknięto w 1918 r. (?). Przytułek dla starców – Francuzów zlikwidowano ostatecznie w lipcu 1941 r. po tym jak wszyscy jego mieszkańcy byli internowani. W latach osiemdziesiątych dokonano remontu kapitalnego. Dziś w budynku mieści się poradnia dziecięca.

Proboszcz: Macoux (1917-1918)

Mandat doktora Forestieu o naznaczeniu go na kierownika ambulatorium i punktu rozdzielczego leków misji Francuskiego Czerwonego Krzyża w Piotrogradzie zawierający informację, że dla misjii przeznaczono budynek byłego Szpitala Francuskiego (wrzesień 1922). Regulamin działalności instytucji dobroczynnych Francuskiego Czerwonego Krzyża z uwagą, że o. Amoudru – członek byłego Franko-Belgijskiego Komitetu w Piotrogradzie – wchodzi w skład rady kierowniczej ambulatorium i punktu rozdzielczego (październik 1922).

Regulamin rozdzielania produktów, zostawionych przez Francuski Czerwony Krzyż dla potrzebujących Francuzów, zawierający uwagę, że o. Amoudru wchodzi w skład grupy zarządzającej magazynem (październik 1922). Listy KC Francuskiego Czerwonego Krzyża (Pomoc dla Rosji) skierowane do upełnomocnionego przedstawiciela RSFSR d/s zagranicznych organizacji pomocy w Piotrogradzie – Z. Żukowa w sprawie przekazania poczty Amoudru – pełnomocnikowi KC pomocy potrzebującym Francuzom w Piotrogradzie (10, 27 marca, 27 kwietnia 1923). Protokół zebrania komitetu kierowniczego ambulatorium i punktu rozdzielczego (wśród obecnych figuruje nazwisko Amoudru), (26 kwietnia 1923).

Akt lustracji budynku byłej kaplicy (8 czerwca 1923). Zezwolenie rejonowego wydziału komunalnego dla instytucji Francuskiego Czerwonego Krzyża na zajęcie budynku byłego kościoła (9 lipca 1923). Podanie administracji przytułku przy byłym Szpitalu Francuskim z prośbą o udostępnienie pomieszczenia byłej kaplicy w arendę pod bibliotekę (10 sierpnia 1923 r.). Umowa o arendę budynku przez przytułek pod bibliotekę (17 września 1923). Informacje o kościele w spisie zamkniętych kościołów Leningradu (styczeń 1927).

Zapytanie NKID skierowane do Lengorispołkomu w sprawie przytułku dla starców – Francuzów (14 sierpnia 1942). Zaświadczenie miejskiego wydziału ubezpieczenia społecznego o aresztowaniu sędziwych Francuzów przez organy NKWD i o rozmieszczeniu szpitala w przytułku (19 sierpnia 1942). Zaświadczenie UNKWD LO o obywatelach francuskich mieszkających w Leningradzie skierowane do Lengorispołkomu, zawierające informację o tym, że dyrektor przytułku Eugenia Morlains 5 lipca 1941 r. była aresztowana, a 6 leciwych Francuzek internowano (27 sierpnia 1942).

Pismo Lengorispołkomu do NKID o losie przytułku, zawierające informację o tym, że od 15 września 1941 r. pomieszczenia zajęte są przez szpital dziecięcy im. Krupskiej (29 sierpnia 1942). Zaświadczenie archiwalne o historii domu Nr 52 przy 13-tej linii z listami obywateli francuskich mieszkających w tym domu w 1916 r. (15 marca 1947 ).

Plan pomieszczenia byłej kaplicy. 22 czerwca 1923 ( f. 4302, op. 22, sygn. 89, k. 4, 9);

f. 892, op. 65, sygn. 303, k. 77, 79-79 rew. (str. odwrotna)? ;

f. 2805, op. 1, sygn. 16, k.5-24; sygn. 62, k. 294; sygn. 93, k. 59; sygn. 95, k. 98-99, 100-101, 212-213;

f. 4302, op. 22, sygn. 89;

f. 7384, op. 4, sygn. 67, k. 138-143; op. 33, sygn. 23, k. 20.

Kościół NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY

Moskowskij ( Zabałkanskij, Mieżdunarodnyj ) pr., 109

(5 maja 1921 – styczeń 1927 )

Utworzony na początku 1919 r. w mieszkaniu Nr 1/2 na parterze domu mieszkalnego. Poświęcony 1 marca 1919 r., zamknięty 23 grudnia 1922, zlikwidowany 25 września 1923. W pomieszczeniu urządzono stołówkę.

Proboszcz: ks. Franciszek Rutkowski (1 marca 1919- styczeń 1922)

Podanie parafian do Komisariatu prawnego w sprawie rejestracji kościoła (5 maja 1921). Ze spisu parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej – informacja o proboszczu (5 września 1921). Akt opieczętowania kościoła z uwagą, że zamykany jest jako kościół domowy (23 grudnia 1922).

Podanie parafian do wydziału zarządzania z prośbą o otworzenie kościoła w związku ze zbliżającymi się świętami i rezolucja odmowna na podaniu (23 grudnia 1922). Podania zarządcy domowego do rajispołkomu w sprawie otworzenia kościoła z powodu grożącego niebezpieczeństwa awarii wodociągowej (23 grudnia 1922, 22 lutego 1923). Zawiadomienie moskiewsko-narwskiego rajispołkomu o zamknięciu „kaplicy”, która omyłkowo figurowała jako zamknięta i nie była zarejestrowana (30 grudnia 1922). Podanie zarządu towarzystwa mieszkaniowego z prośbą o wstrzymanie likwidacji kościoła (3 stycznia 1923). Podania robotników-katolików z prośbą o otkrycie kościoła (15 lutego, 14 i 21 czerwca 1923). Notatka kierownika wydziału rejestracji o podaniu wierzących, adresowana do rejonowego wydziału zarządzania, z uwagą o tym, że do zamknięcia korzystano z kościoła bez rejestracji (30 czerwca 1923).

Podanie wierzących do rajispołkomu z prośbą o zezwolenie na przeniesienie inwentarza do kościoła Wniebowzięcia NMP (1-aja Krasnoarmiejskaja, 11) z rezolucją pozytywną (4 września 1923). Akt opisania mienia i spis inwentarza (14 września 1923). Zalecenie rejonowego wydziału zarządzania dla przedstawiciela grupy wierzących o konieczności przekazania inwentarza kościołowi Wniebowzięcia NMP (17 września 1923). Akt likwidacji kościoła (25 września 1923) Informacje o kościele w spisie zamkniętych kościołów Leningradu (styczeń 1927 ).

104, op. 4, sygn. 3, k. 43-45;
100, op. 7, sygn. 4, k. 247; sygn. 23, k. 110-111; sygn 44, k. 3 str. odwr.; op. 8, sygn. 6, k. 9-10;
7384, op. 33, sygn 23, k. 19;
8778, op. 1, sygn. 59.

Kościół ŚW. JANA CHRZCICIELA

Istniał przy Korpusie Paziów

(Kaplica Maltańska)

ul. Sadowaja, 26

(11 lipca 1918 – 21 marca 1947)

W latach 1798-1800 architekt G. Kwarengi dobudował do pałacu Woroncowa kaplicę katolicką zakonu rycerzy maltańskich. Od 1810 r. w pałacu mieścił się Korpus Paziów; kaplica stała się świątynią domową dla wychowanków-katolików, a także kościołem korpusu dyplomatycznego. W 1852 pojawił się w kaplicy marmurowy grobowiec hrabiego Maksymiliana Leichtenberskiego. Zamknięta w 1922. Pomieszczenie było wykorzystywane jako klub organizacji wojskowych, które mieściły się w pałacu Woroncowa (szkoła ormowców, kursy dla dowództwa, szkoła piechoty, od 1958 – Szkoła Suworowa). Od początku lat 90-tych trwa restauracja.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Zygmunt Łoziński (1927-1918), ks. Paweł Chodniewicz (1921-1922)

Pismo Narkomatu Nieruchomości do Komitetu Ochrony Rewolucyjnej Piotrogradu w sprawie podjęcia niezbędnych kroków dla ochrony Kaplicy Maltańskiej, która ucierpiała na wskutek obstrzału podczas rozbrajania lewych eserów (11 lipca 1918). Ze spisu parafii katolickich iksięży guberni piotrogradzkiej – informacja o proboszczu kaplicy (5 września 1921). Ze spisu świątyń 2-go Rejonu Miejskiego – informacja o zamknięciu kaplicy, oddaniu jej w kompetencje Gławmuzeum i o wzięciu pod ochronę przez wydział ochrony zabytków sztuki (marzec 1922).

Ze spisów kosztowności wywiezionych z kościołów 2-o Rejonu Miejskiego – informacje o wadze złotych i srebrnych przedmiotów konfiskowanych w kaplicy (lipiec, grudzień 1922). Z wykazu budynków kultowych Leningradu, znajdujących się pod ochroną państwa – informacje o wykorzystaniu pomieszczenia jako klubu szkoły wojskowej (21 marca 1947).

73, op. 1, sygn. 12, k. 254,
1001, op. 7, sygn. 4, k. 247; sygn. 44, k. 24-25;
2556, op. 7, sygn. 146;
7384, op. 33, sygn. 23, k. 19; sygn. 128, k. 192, 213;
9620, op. 2, sygn. 1, k. 55.

Kościół ŚW. KAZIMIERZA

ul. Zoi Kosmodiemianskoj (Uszakowskaja) , 22

(14 marca 1919 – 14 grudnia 1946 )

W 1898 r. według projektu architekta P. Kupińskiego został zbudowany niewielki drewniany trzynawowy kościół z organami, który przylegał do przytułku i szkoły Zakładów Putiłowa. Przy wejściu była kaplica poświęcona w 1902. Po przebudowie kościół był powtórnie poświęcony 10 września 1908 r. Był zamknięty od 5 grudnia 1922 do 6 czerwca 1923. Ostatecznie zamknięty w październiku 1938. Mieścił się tu hotel robotniczy. W 1939 został rozebrany, dziś na tym miejscu znajduje się stacja telefoniczna.

Proboszczowie i administratorzy : ks. Antoni Racewicz (1912-1915), ks. Józef Skokowski (1915-1917), ks. Wincenty Herasimowicz (1917-1918), ks. Stanisław Ejsmont (1 października 1918 – marzec 1923), ks. Władysław Chrzonowicz (marzec-czerwiec 1923), ks. Paweł Chomicz (czerwiec 1923-28 stycznia 1927), Jean Amoudru (luty 1927 – sierpień 1932), ks. Józef Sawiński (1 września 1932 – grudzień 1933), o. Epifaniusz Akułow (styczeń 1934 – 26 lipca 1937).

Oświadczenie rady katolików – robotników zakładów Putiłowa i innych zakładów rejonu narwskiego o tym, że dom przy ul. Uszakowskiej 22 jest zajmowany przez radę katolików i księży mieszkających przy kościele św. Kazimierza (14 marca 1919). Zapytanie skierowane przez prezydium rady parafialnej do wydziału ZAGS-u o przyczynach wezwania osoby duchownej z wyjaśnieniem, że proboszcz W. Herasimowicz jest nieobecny i w kościele służą księża delegowani (15 marca 1920).

Wezwania rady parafialnej i proboszcza z Wydziału Zarządzania Rejonu Narwsko-Peterhofskiego do „sekretariatu kościelnego”( „stołu cerkownego”) w sprawie rejestracji kościoła (10 stycznia, 20 lutego 1922). Pokwitowanie odbioru wezwania podpisane przez ks. S. Ejsmonta (1 marca 1922). Zapytanie rejonowego wydziału zarządzania dotyczące składu osobowego rady parafialnej (9 marca 1922). Ogłoszenie wydziału zarządzania dla parafian o konieczności przeprowadzenia zebrania przed wyborami do rady kościelnej (11 marca 1922). Protokół odmowy przeprowadzenia zebrania przez parafian (12 marca 1922).

Podania parafian w sprawie odmowy podpisania umowy odnośnie korzystania ze świątyni zawierające informację, że 20 grudnia 1918 r. ich wspólnota była już zarejestrowana (15 marca, 15 lipca 1922). Ogłoszenia rejonowego wydziału zarządzania o konieczności przeprowadzenia zebrania do 14 lipca z uprzedzeniem, że w przeciwnym wypadku kościół zostanie zamknięty (10 lipca 1922). Pismo rejonowego wydziału zarządzania do gubispołkomu o tym, że ks. S. Ejsmont odmówił zarejestrowania kościoła (13 lipca 1922). Telefonograma gubernialnego wydziału zarządzania zawierająca zakaz zamykania kościoła bez specjalnego rozporządzenia (15 lipca 1922).

Zalecenie gubernialnego wydziału zarządzania w sprawie zamknięcia kościoła (17 lipca 1922). Akt zamknięcia kościoła (23 lipca 1922). Pismo rejonowego wydziału zarządzania do milicji z prośbą o wydelegowanie dwóch milicjantów do opieczętowywania kościoła (24 lipca 1922). Podanie abpa J. Cieplaka do przewodniczącego rajispołkomu z prośbą o odroczenie zamknięcia (24 lipca 1922). Ogłoszenie wydziału zarządzania o zamknięciu kościoła (24 lipca 1922). Notatka ks. Ejsmonta o jego wizycie w ispołkomie i o tym, że abp Cieplak podniósł kwestię porządku rejestracji kościołów i we WCIK-u, i w Rzymie (24 lipca 1922). Zalecenie gubernialnego wydziału zarządzania w sprawie zamknięcia kościoła i informacja o tym, że do GPU skierowano rozporządzenie odnośnie aresztowania ks. Ejsmonta (27 lipca 1922).

Dokument rejonowego wydziału zarządzania na przeprowadzenie zebrania parafian (28 lipca 1922). Pisemne oświadczenie wierzących o niemożliwości podpisania umowy, zanim sprawa nie zostanie wyjaśniona w Rzymie (8 września 1922). Wezwanie ks. Ejsmonta do ispołkomu (16, 17 października 1922). Pisemne oświadczenie o odmowie podpisania tekstu „raspiski” (23 października 1922). Mandat na zamknięcie kościoła; akt odmowy przekazania klucza od kościoła przez ks. Ejsmonta (5 grudnia 1922).

Akt rozmów przeprowadzonych z ks. Ejsmontem, zawierający informację o tym, że podczas zamykania kościoła ksiądz był zrewidowany, a jego dokumenty konfiskowane; zobowiązanie ks. Ejsmonta do pozostawania na miejscu (6 grudnia 1922). Pisemne poświadczenie przekazania kościoła wiernym (5 czerwca 1923). Akt otwarcia kościoła (6 czerwca 1923). Protokoły ogólnych zebrań parafian w sprawie wyboru dwudziestki i jej przedstawiciela (10,15 czerwca 1923). Karta ewidencyjna kościoła z listą członków dwudziestki (21 sierpnia 1924).

Podanie dwudziestki do rajsowietu z prośbą o rozpatrzenie działalności przewodniczącego I. Alchimowicza (3 lipca 1928).

Informacja o stanie wspólnoty (15 maja 1937). Propozycja zamknięcia nieczynnego od trzech miesięcy kościoła wniesiona przez komisję administracyjną rejonu kirowskiego (wrzesień 1938). Rezolucje prezydium rajsowietu, komisji obwodowej d/s kultów i prezydium Lenobłispołkomu w sprawie zamknięcia kościoła (1, 7, 8 października 1938). Rezolucja prezydium Lensowietu o przekazaniu budynku kościoła na hotel robotniczy rajżyłuprawlienija (9 listopada 1938).

Ze spisów zamkniętych kościołów Leningradu – informacje o wykorzystaniu kościoła jako hotelu robotniczego (grudzień 1938, 1939). Zaświadczenie o rozbiórce kościoła w 1939 r. i wybudowaniu na jego miejscu hotelu robotniczego (4 grudnia 1946). Opis majątku (10 września 1924). Akt kontroli majątku, sprawozdawczości finansowej i działalności dwudziestki (2 lipca 1928). Sprawozdanie finansowe za styczeń- marzec 1937.

Listy członków dwudziestki (13 września 1924, 1925, 1 stycznia 1937). Podania o skreślenie z listy członków dwudziestki (1928). Informacje o proboszczu w spisie parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej (5 września 1921). Odpis z księgi meldunkowej na ks. Ejsmonta (6 lutego 1922). Karta rejestracyjna i ankieta ks. P. Chomicza (1924, 4 lipca 1925). Ankiety ks. S. Wojno i o. E. Akułowa (27 listopada 1927, styczeń 1937).

104, op. 2, sygn. 46;

f. 143, op. 1, sygn. 82, k. 89-90;

1001, op. 7, sygn 1, k. 110-117; sygn. 4, k. 247; sygn. 23, k. 27, 44-45, 66-77; op. 106, sygn. 631, k. 9 odwr. – 11, 31, 32, 35;
7179, op. 10, sygn. 1341, k. 71; sygn. 1408, k. 43;
7384, op. 18, sygn. 1813, k. 11; sygn. 1814, k. 51; op. 33, sygn. 50, k. 182; sygn. 65, sygn. 74, k. 4; sygn. 76, k. 111;
9620, op. 2, sygn 1, k. 8-9, 32

KAPLICE

Kaplica PODWYŻSZENIA KRZYŻA ŚWIĘTEGO

Istniała przy Rzymskokatolickim Kolegium Duchownym

nab. rzeki Fontanki, 118

( 26 lutego 1919 – styczeń 1927)

W 1848 r. Kolegium Rzymskokatolickie (utworzone w 1802 r.) nabyło pałacyk należący wcześniej do poety G. Dzierżawina, wybudowany w latach 1791-1806 według projektu architekta N. Lwowa. W 1952 r. zakończono prace związane z przebudową pałacyku według projektu architekta A. Gornostajewa i dostosowaniem budynku do potrzeb kolegium. W tym samym czasie poświęcono kaplicę. Od 1919 r. – kościół parafialny, zamknięty pod koniec 1919 r. W budynku mieściły się podstawoae organy zarządzania archidiecezji mohylewskiej – Kolegium Duchowne, Konsystorium, w 1919 – Komitet Centralny Wspólnot Rzymskokatolickich Piotrogradu, do stycznia 1927 r. – Rzymskokatolicki Zarząd Archidiecezjalny (w mieszkaniu Nr 4). Po przebudowie, która rozpoczęła się w 1924 r., dom funkcjonuje całkowicie jako mieszkalny.

Administrator: ks.Kazimierz Puacz (1917)

Zaświadczenia kancelarii rzymskokatolickiego arcybiskupa mohylewskiego o braku kapitałów (26 lutego, 25 kwietnia 1919). Rezolucja Pietrosowietu dotycząca przekazania pomieszczenia Rzymskokatolickiego Konsystorium Mohylewskiego z całym jego majątkiem i archiwami do dyspozycji Piotrogradzkiego Wydziału Okręgowego ZAGS-u (15 lipca 1919). Pismo abpa J. Cieplaka z protestem przeciwko likwidacji konsystorium, skierowane do przewodniczącego Pietrosowietu G. Zinowiewa (1 sierpnia 1919) Żądanie Wydziału Prawnego Pietrosowietu w sprawie przedstawienia danych o wszystkich kapitałach, którymi dysponuje Kolegium Duchowne (12 sierpnia 1919). Zaświadczenie Kolegium Duchownego o kapitałach znajdujących się w banku (20 sierpnia 1919). Podanie abpa Cieplaka do Wydziału Prawnego Pietrosowietu zawierające protest przeciwko nacjonalizacji kapitałów Kolegium Duchownego (29 września 1919).

Zaświadczenie kierownika archiwum byłego Konsystorium Duchownego o tym, że księgi metrykalne stanowią własność Komisariatu Spraw Wewnętrznych i nie mogą być przekazane ZAGS-owi (20 lutego 1920 ). Ankieta ewidencyjna dotycząca majątku nieruchomego domu Nr 118, zawierająca notatkę, że zarządza nim komitet gospodarczy Kolegium Duchownego (1922). Sprawozdanie z likwidacji kościołów rejonu moskiewsko-narwskiego – zaświadczenie o zamknięciu kościoła w 1919 r. (marzec 1922 ).

Zaświadczenie Piotrogradzkiego Zarządu Instytucji Naukowych i Naukowo-Artystycznych o tym, że budynek 118 przy nab. rzeki Fontanki znajduje się pod ochroną państwa (24 kwietnia 1923). Pismo Moskiewsko-Narwskiego Rajsowietu do Gławnauki o niedopuszczalności wydania świadectwa ochronnego dla domu Nr 11 przy ul. 1-ej Roty i domu Nr 118 przy nab. Fontanki z prośbą o jego anulowanie (3 maja 1923 ).

Listy pełnoletnich mieszkańców domu Nr 118 z lat 1923/24 – 1926/27 z adnotacją, że wśród lokatorów mieszkania Nr 4 figurują prał. St. Przyrembel i ks. M. Szawdzinis (notatka: aresztowany 26 stycznia 1927 r. przez GPU; w listopadzie 1923 – ks. M. Rutkowski – ksiądz-inwalida pozostaje na całkowitym utrzymaniu księży katolickich).Zaświadczenie dotyczące Mohylewskiego Rzymskokatolickiego Zarządu Archidiecezjalnego w Leningradzie, zawierające informację o tym, że od 1923 r. administratorem archidiecezji mohylewskiej jest prał St. Przyrembel, sekretarzem – ks. M. Szawdzinis (30 sierpnia 1924 ).

Akt przekazania domu spod zarządzania zjednoczonego ŻAKT-u domów Nr 11 przy 1-ej Krasnoarmiejskiej i Nr 118 przy nab. rzeki Fontanki pod zarządzanie rejonowego wydziału komunalnego (9 listopada 1924). Akta przeglądu technicznego domu Nr 118, kontrola inwentarza, prac remontowych (28 listopada 1924 – 28 października 1925), w tym również akt przyjęcia prac remontowych z informacją o budowie przepierzeń w mieszkaniach (13 grudnia 1924). Ze spisu zamkniętych kościołów Leningradu – informacje o kościele (styczeń 1927).

143, op. 1, sygn. 82, k. 50;
1001, op. 7, sygn. 44, k. 3 str. odwrotna; op. 106, sygn. 361, k. 36;
1853, op. 180, sygn. 3293, 3309, 4113, 4117, 4132, 4140;
3185, op. 1, sygn. 2845;
7384, op. 33, sygn. 23, k. 19; sygn. 240, k. 27;
8575, op. 3, sygn. 3643;
8776, op. 1, sygn. 10, k. 44;
8778, op. 1, sygn. 25, k. 3; sygn. 46, k. 14, 17, 19-21, 26-27, 35-37.

Kaplica ŚW. JANA KANTEGO

Istniała przy Rzymskokatolickiej Akademii Duchownej

Wasilewski Ostrów, 1-ja linia, 52

( 25 czerwca 1919 – 16 września 1945 )

W 1834 r. z teologicznego fakultetu Uniwersytetu Wileńskiego utworzono Akademię Duchowną. W 1842 przeniesiona została do Sankt Petersburga, od 1844 r mieściła się w domu Nr 52 na 1-ej linii. Kaplica poświęcona 22 czerwca 1844 przez bpa Dmowskiego, po przebudowaniu gmachu powtórnie poświęcona 27 listopada 1903 przez abpa S. Denisewicza. Akademię zamknięto wiosną 1918 i przeniesiono do Lublina, gdzie na jej podstawie utworzony został Katolicki Uniwersytet Lubelski. Począwszy od 1919 r. kaplica stała się kościołem parafialnym zarejestrowanym przy kościele Niepokalanego Poczęcia na 14 -tej linii W.O. Zamknięta w kwietniu 1920, zlikwidowana w 1922. Obecnie w gmachu mieści się fakultet Rosyjskiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego im A. Hercena. Pomieszczenie kaplicy istnieje do tej pory, ale ze znacznymi zniszczeniami.

Administrator: ks. Michał Dmowski (1919-1920).

Podania pełnomocnika d/s ochrony wartości naukowo-kulturalnych w Piotrogradzie Komisariatów Oświaty Narodowej Białorusi i Litwy: do kolegium Narkomprosa z protestem przeciwko zamierzanemu przez Zarząd Główny Spraw Archiwalnych wywiezieniu archiwum akademii i z uwagą, że przechowywane są tam dokumenty i biblioteka Uniwersytetu Wileńskiego; do NKID-u o niebezpieczeństwie zniszczenia biblioteki przez wilgoć (25 lipca 1919).

Podanie parafian do wydziału prawnego Pietrosowietu z prośbą o otworzenie kaplicy od 5-go sierpnia 1919 (8 sierpnia 1919). Akt lustracji pomieszczenia (19 sierpnia 1919 ). Pismo Estońskiego Uniwersytetu Proletarskiego do W.O. Rajsowietu z prośbą o zlikwidowanie kościoła w domu Nr 52 i z zaznaczeniem, że wiosną 1919 dom był oddany uniwersytetowi, ale kościół istnieje nadal, zajmuje najlepszą część domu i tylko od czasu do czasu odwiedzany jest przez jakiegoś księdza w towarzystwie 2-3 dam” i że 9 listopada 1919 była zawarta umowa o przekazaniu kościoła wiernym (22 marca 1920), ( f. 2574, op. 1, sygn. 8, k. 126-126 str. odwr.).

Pisma Uniwersytetu Estońskiego do Sownarchozu i do Piotrogradzkiej CzK z prośbą o przekazanie mu bielizny, mebli i naczyń znalezionych podczas rewizji przeprowadzonej przez pracowników CzK w gmachu Akademii Duchownej (kwiecień, 4 maja 1920). Podanie Uniwersytetu Estońskiego do komisarza Wydziału d/s Ochrony i Ewidencji Zabytków Sztuki i Historii z prośbą o przydzielenie mu pomieszczenia zajmowanego przez bibliotekę; odpowiedź odmowna z motywacją: w pokojach opieczętowanych przez CzK, przechowywane są rzeczy Piotrogradzkiego Wydziału Warszawskiego Towarzystwa Ochrony Zabytków (18, 29 czerwca 1920 ).

Pismo Uniwersytetu Estońskiego do wydziału cywilnego W.O. Rajsowietu z żądaniem wyeksmitowania ks. M. Dmowskiego (październik 1920). Podania Uniwersytetu Estońskiego do gubispołkomu i rajsowietu o przekazanie uniwersytetowi kilku opieczętowanych pokojów i wydanie rozporządzenia odnośnie ostatecznego opuszczenia gmachu przez kościół (16 października, 5 listopada 1920). Akt lustracji opieczętowanej biblioteki (4 lutego 1921). Pismo W.O. Rajispołkomu do NKID-u z prośbą o zezwolenie na przekazanie pomieszczenia zamkniętego i opieczętowanego kościoła Uniwersytetowi Estońskiemu (29 czerwca 1922). Dyrektywa Zarządu NKID-u w Piotrogradzie o konieczności pozostawienia tej sprawy bez rozwiązania do momentu otrzymania odpowiedzi z Moskwy (4, 6 lipca 1922).

Karta ewidencyjna domu Nr 52, ankieta administratora domu (27, 31 marca 1923). Zaświadczenie o korzystaniu z pomieszczenia kościoła przez Estońskie Technikum Pedagogiczne (16 listopada 1936). Informacja archiwalna o historii, strukturze, składzie studenckim Akademii Duchownej (16 września 1945).

75, op. 1, sygn. 115, k. 114, 247;
892, op. 65, sygn. 260, k. 56-61; sygn. 261, k. 62-66,
1001, op. 7, sygn. 23, k. 5, 8, 38;
2551, op. 1, sygn. 139, k. 6,
2574, op. 1, sygn. 8, k. 125-126 odwr., 180, 225, 248; sygn. 9, k. 73, 120, 168, 273;
4302, op. 17, sygn. 24;
7384, op. 33, sygn. 60, k. 11.

Kaplica NIEPOKALANEGO POCZĘCIA

(Przy Rzymskokatolickim Seminarium Duchownym)

ul. 1-ja Krasnoarmiejskaja ( 1-ja Rota) 9

( 2-10 października 1923)

W 1900 r. obok kościoła Wniebowzięcia NMP według projektu architekta L. Szyszki zbudowano dom dla Rzymskokatolickiego Seminarium Duchownego, założonego w 1869 r.

W 1901 została poświęcona kaplica zarejestrowana przy kościele Wniebowzięcia. Seminarium i kaplicę zamknięto w 1918. W połowie lat 90-tych pomieszczenie zwrócono Seminarium Duchownemu.

Administrator: ks. Czesław Falkowski (1917)

Podanie Piotrogradzkiego Gubernialnego Wydziału Oświaty Ludowej do Moskiewsko-Narwskiego Rajsowietu o wydanie ławek, stołów i krzeseł byłego seminarium (2 października 1923). Akta kontroli mienia byłego seminarium i przekazania części tego mienia sekcji fakultetów robotniczych Gubernialnego Wydziału Oświaty Ludowej (9 października 1923). Pisemne poświadczenie przekazania mienia byłego seminarium Rejonowemu Wydziałowi Oświaty Ludowej i sekcji rabfaków (10 października 1923).

56, op. 4, sygn. 25, k. 38-44.

Kaplica NIEPOKALANEGO SERCA MARYI

Istniała przy schronisku dla chłopców Rzymskokatolickiego

Towarzystwa Dobroczynnego

ul. Kiriłłowskaja 19

( 23 listopada 1918 – 1 listopada 1936 )

Schronisko dla chłopców przy Rzymskokatolckim Towarzystwie Dobroczynnym przy kościole św. Katarzyny zostało założone w 1890 r. Z inicjatywy ks. Antoniego Maleckiego, na nabytej przez niego działce, w 1896 r. wybudowane zostało drewniane schronisko. Na pierwszym piętrze domu urządzono kaplicę według projektu architekta B. Brzostowskiego. W 1910-1912 architekt Marian Peretiatkowicz wzniósł niedaleko (za pieniądze ofiarowane przez Michała Kierbedzia) kamienny gmach, w którym rozmieścił się internat, szkoła rzemieślnicza, warsztaty i biblioteka. Kaplica pozostała w drewnianym domu. W październiku 1919 otrzymała ona prawa kościoła. Była zamknięta 7-9 lutego 1922 i od 5 grudnia 1922 do czerwca 1923. Ostatecznie zamknięta 21 stycznia 1933. Pomieszczenie w latach trzydziestych było wykorzystywane jako stołówka Prodkombinatu. Budynek, w którym mieściła się kaplica, został rozebrany. W kamiennym domu mieści się dziś Leningradzka Biblioteka Obwodowa.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Antoni Malecki, (1896 – marzec 1923 ), ks. Jan Worsław (wrzesień 1924), bp. A. Malecki, (styczeń 1925–5 maja 1927), bp A. Malecki, (1928- 20 listopada 1930), ks. Piotr Janukowicz (1931-1932).

Apel metropolity Edwarda Roppa do Komisariatu Oświaty z prośbą, by nie zamykano kościoła, ponieważ nie jest on kościołem domowym (23 listopada 1918). Poświadczenie wydziału prawnego Pietrosowietu tego, że kościół nie może być zamknięty bez jego wiedzy (2 maja 1919). Zawiadomienie wydziału prawnego adresowane do wydziału zarządzania Pietrosowietu o braku podstaw do przeniesienia kościoła do innego pomieszczenia (21 maja 1919).

Podania kolektywu komunistów Polskiej Szkoły Pracy Nr 11 i Przedszkola Nr 28 z prośbą o przydzielenie im drewna kościoła i o zamknięcie świątyni (7 lutego). Protokół zawierający informację o tym, że ksiądz nie dopuścił przedstawiciela rajispołkomu do majątku kościelnego, który ten miał opisać (7 lutego 1922). Akt zamknięcia kościoła (7 lutego 1922). Raport kierownika wydziału cerkiewnego do Smolnińskiego Rajispołkomu o antysowieckich wypowiedziach stróża (kobiety) kościoła i ks. M. Szawdzinisa po opieczętowaniu kościoła (7 lutego 1922). Podanie abpa J. Cieplaka z prośbą o otwaarcie kościoła (9 lutego 1922).

Pisemne oświadczenie rady parafialnej, że odmawia ona podpisania umowy o użytkowanie kościoła (12 marca 1922). Informacja o zamknięciu kościoła Niepokalanego Serca Maryji 7 lutego i jego otworzeniu 9 lutego 1922 – z podania parafian kościoła Najśw. Serca Pana Jezusa (25 marca 1922). Informacja Smolińskiego Rajispołkomu przekazana do gubispołkomu o tym, że w 1919 r. była podpisana umowa o przekazanie kościoła wiernym (19 czerwca 1922). Zawiadomienie rajispołkomu o odmowie podpisania przez wierzących «raspiski» o korzystaniu z kościoła (21 listopada 1922). Powiadomienie Wołodarskiego Rajispołkomu o zamknięciu kościoła 5 grudnia (9 grudnia 1922).

Informacja (z pisma zawierającego charakterystykę kościoła) podana przez kierownika biura registracji o tym, że przy kościele znajduje się pokój, w którym ksiądz w wyjątkowych przypadkach dyżuruje w nocy (19 sierpnia 1924). Lista dwudziestki z notatką, że ksiądz odbywa karę i kościół jest obsługiwany przez ks. Jana Worsława (13 września 1924). Rezolucje prezydiów Lenobłispołkomu i WCIK o zamknięciu kościoła (27 października, 1 grudnia 1932). Ze spisów zlikwidowanych w latach 1931-1933 kościołów Leningradu – infomacja o zamknięciu kościoła 21 stycznia 1933 i wykorzystaniu jego pomieszczenia jako stołówki (1934). Ze spisu byłych kościołów rejonu smolnińskiego – informacja o wykorzystaniu pomieszczenia kościoła jako stołówki Prodkombinatu (1 listopada 1936). Informacja o proboszczu w spisie parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej (5 września 1921). Autograf abpa Jana Cieplaka (9 lutego 1922).

1001, op. 7, sygn. 1, k. 51-68, 94, 118-125; sygn. 4, k. 248; sygn. 23, k. 21, 65; op. 106, sygn. 631, k. 6 odwr. –8, 26, 27;
7384, op. 33, sygn. 38, k. 10; sygn. 46, k. 1; sygn. 60, k. 14.

Kaplica ŚW. KAZIMIERZA

Istniała przy piotrogradzkich przytułkach miejskich

ul. Smolnogo ( Palmienbachskaja), 4

(26 stycznia 1922 – styczeń 1927)

W marcu 1845 administracja kościoła św. Katarzyny w prawej oficynie głównego gmachu urządziła kaplicę z przenośnym ołtarzem. W 1847 kaplicę przeniesiono do północnej części drugiego piętra oficyny. Kaplica mieściła się w dwóch pokojach. Służyli w niej duchowni kościoła św. Katarzyny. W 1919 (?) przekształcona w kościół parafialny. Zamknięty na początku lutego 1922, zlikwidowany w marcu 1922. Obecnie budynek przytułku zajęty jest przez internat psychoneurologiczny, pomieszczenie kościelne nie zostało zachowane.

Administrator: ks. Jan Łobok (1917-1918)

Opis majątku kościelnego (26 stycznia 1922). Akt opieczętowania kościoła (6 lutego 1922). Ze spisów kościołów zlikwidowanych i kościołów domowych rejonu smolninskiego – informacje dotyczące zamknięcia kościoła (luty, 14 marca 1922).

Doniesienia rajispołkomu do wydziału zarządzania gubispołkomu o likwidacji kościoła w marcu 1922 i przekazaniu majątku kościołowi św. Katarzyny na Newskim pr. (19 czerwca 1922). Z wykazu zamkniętych kościołów Leningradu – informacje o kościele (styczeń 1927).

1001, op. 7, sygn. 23, k. 21; sygn. 41, k. 10-11, 31, 35, 120; sygn. 44, k. 29;
7384, op. 33, sygn. 23, k. 19.

Kaplica NIEPOKALANEGO POCZĘCIA NMP

Istniała przy przytułku dla dziewcząt

W.O., 14- ta linia, 27

(5 września 1921- 10 listopada 1936)

Schronisko dla ubogich zostało utworzone przez księżnę Gagariną we własnym domu w 1856 r. i składało się z dwóch części: dla starych kobiet i dla bezdomnych dziewcząt. Dnia 4 lipca 1858 r. Aleksander II ofiarował schronisku prawo posiadania własnej kaplicy w jednym z pokojów. Nowy sąsiedni gmach dla schroniska zbudowany został w 1897 r. przez inżyniera wojskowego Henryka Wojnickiego w/g pierwotnego projektu N. Benua. W 1919 r. kaplicę przekształcono w kościół parafialny. Zamykany na okres od 5 grudnia do czerwca 1923 (?). Ostatecznie zamknięty 29 sierpnia 1935. Obecnie budynek wykorzystywany jest jako dom mieszkalny, pomieszczenie kościoła uległo przebudowie.

Proboszczowie i administratorzy : ks. Michał Rutkowski (1911-1917), ks. Antoni Wasilewski, (1917- marzec 1923), Jean Amoudru (od marca 1923), ks. Michał Dmowski (1924), ks. Wincenty Dejnis, (1925 – 5 lutego 1928), o.Jean Amoudru (1928- sierpień 1935).

Z wykazu parafii katolickich i duchowieństwa katolickiego guberni piotrogradzkiej – informacja o proboszczu (5 września 1921). Podanie rady parafialnej do Pietrosowietu zawierające odmowę podpisania nowej umowy o użytkowanie kościoła (24 maja 1922). Telegram polskiej delegacji Komisji d/s Repatriacji do rządu polskiego z prośbą o okazanie pomocy we wstrzymaniu rozporządzenia odnośnie zamknięcia kościoła.

Telegram zawierający odpowiedź, że władze sowieckie obiecały zadośćuczynić prośbie (26 maja 1922). Donos rajispołkomu do gubispołkomu o odmowie podpisania umowy przez wierzących, chociaż w 1919 r. podobna umowa była już podpisana (30 czerwca 1922). Telegram sekretarza WCIK-u A. Jenukidze do Pietrogubispołkomu z propozycją wstrzymania rozporządzenia odnośnie zamknięcia kościoła do momentu podjęcia decyzji w tej sprawie przez WCIK (8 lipca 1922). Informacja wydziału zarządzania gubispołkomu dla wydziału prawnego o telegramie WCIK-u (18 lipca 1922). Apelacje Pietrogubispołkomu do WCIK-u z prośbą o pozostawienie w mocy jego rozporządzenia o zamknięciu kościoła (1, 23 września 1922).

Donos wasilieostrowskiego rajispołkomu do gubispołkomu o odmowie parafian w sprawie podpisania «raspiski» o korzystaniu z majątku kościelnego (8 listopada 1922). Uchwała narady przewodniczących wydziałów zarządzania rajispołkomów o zamknięciu określonych siedmiu kościołów (w tym kościoła na 14-tej linii W.O.) w pierwszej kolejności (4 grudnia 1922).

Informacja wasileostrowskiego rajispołkomu dla wydziału administracyjnego gubispołkomu o kościele i o tym, że ks. Dmowski, służący w danym kościele, mieszka w Kołpinie i jest tamtejszym proboszczem (4 sierpnia 1924). Lista dwudziestki kościoła z uwagą, że ksiądz służy rzadko i najbardziej aktawni członkowie dwudziestki wyjechali do ojczyzny (13 września 1924).

Decyzja frakcji WKP(b) i WLKSM ŻAKT-u Nr 18 o wszczęciu starań o zamknięcie kościoła (22 grudnia 1930). Zawiadomienie skierowane przez J. Braiłowskiego do komisji administracyjnej W.O. o wciąganiu dzieci do polskiego kościoła (7 stycznia 1931). Akt lustracji kościoła zawierający uwagę, że kościół znajduje się warunkach antysanitarnych, ponieważ nie jest wietrzony i ogrzewany; kościół przylega do świetlicy dziecięcej ŻAKT-u i dzieci dwa razy w tygodniu słyszą odgłosy nabożeństw (19 stycznia 1931).

Pismo PP OGPU LWO do inspektora d/s kultów rejonu w sprawie przedsięwzięcia środków w celu niezwłocznego zamknięcia kościoła (5 lutego 1931). Decyzja sekretariatu Lensowietu o zerwaniu umowy z dwudziestką (9 lipca 1931). Uchwała prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła i przekazaniu go pod ognisko dziecięce (1 sierpnia 1935).

Z wykazu kościołów Leningradu zamkniętych w 1935 – informacja o zamknięciu kościoła (29 sierpnia 1935) i wykorzystaniu pomieszczenia jako internatu dla dzieci (styczeń 1936). Zaświadczenie swierdłowskiego rajsowietu o wykorzystaniu budynku przez rejonowy OSOAWIACHIM (10 listopada 1936).

47, op. 2, sygn. 6, k. 5-9, 31;
1000, op. 6, sygn. 29, k. 117-119; op. 67, sygn. 48, k. 13;
1001, op. 7, sygn. 1, k. 98-101; sygn. 4,. k. 247; sygn. 23, k. 23, 28, 37, 43, 52, 78, 88, 92; op. 8, sygn. 6, k. 22; op. 106, sygn. 631, k. 4-5 odwr., 22-23;
7179, op. 10, sygn. 800, k. 89-90; sygn. 911, k. 18-19;
7384, op. 33, sygn. 51, k. 3; sygn. 60, k. 4, 15;
7383, op. 1, sygn. 74, k. 50.

Kaplica CHRYSTUSA ZBAWICIELA

Istniał przy przytułku Fichtnera dla dzieci

W.O., 9-ta linia 60

( 25 kwietnia 1919 – 16 listopada 1936 )

W 1893 r. w domu zegarmistrza Fichtnera Niemieckie Towarzystwo Dobroczynne otworzyło przytułek dla chłopców. W latach 1899-1900 dom był poszerzony według projektu inżyniera M. Andersina. Do przybudówki przeniesiono kaplicę, której poświęcenie odbyło się dopiero w 1903 r. W 1919 r. przekształcona w kościół parafialny. Zamknięta w grudniu 1922.

Administrator: ks. Edward Stefani (1919).

Oświadczenie ks. Edwarda Stefaniego złożone do wydziału prawnego Pietrosowietu o tym, że sprawami majątkowymi kaplicy kieruje rada parafialna kościoła św. Katarzyny, a on tylko odprawia Msze św. (25 kwietnia 1919). Pismo W.O. Urzędu Mieszkaniowego do redakcji gazety „Wiestnik Pietrosowieta” o opublikowaniu ogłoszenia z propozycją dla katolików, którzy chcą wziąć kościół w użytkowanie, by zawarli odpowiednią umowę w rajispołkomie (19 czerwca 1922). Doniesienie rajispołkomu do gubispołkomu o odmowie podpisania umowy przez wierzących, chociaż w 1919 r. podobna umowa była zawarta (30 czerwca 1922).

Podanie Fabryki Papieru im. Zinowiewa do rajispołkomu o przekazanie fabryce pomieszczenia przy 9-tej linii 60 (1923). Akt badania i przeprowadzenia pomiarów pomieszczeń domu nr 60, przekazywanego fabryce (1923). Karta domowa domu nr 60 przy 9-tej linii (1923). Akt lustracji przeciwpożarowo-technicznej pomieszczenia klubu fabrycznego (23 czerwca 1923). Plany pomieszczeń klubu fabryki im. Zinowiewa (1923). Z wykazu zamkniętych kościołów Leningradu – informacja o kościele (styczeń 1927). Z zaświadczenia o użytkowaniu byłych kościołów W.O. rejonu – informacja o przekazaniu przez rejonowy urząd mieszkaniowy pomieszczenia byłego kościoła (12 września 1931) klubowi zajezdni tramwajowej im. Leonowa (16 listopada 1936).

1001, op. 7, sygn. 23, k. 37;
4302, op. 21, sygn. 30;
7384, op. 33, sygn. 23, k. 19; sygn. 60, k. 12; sygn. 240, k. 11.

Kaplica MATKI BOSKIEJ CZĘSTOCHOWSKIEJ

ul. Partizana Giermana, przy domu Nr 20 ( osiedle Ligowo-Urick,

ul. Matwiejewskaja, prospekt Urickogo 45)

( 4 maja 1922 – 11 maja 1939)

W 1908 r dzięki staraniom kapelana Wiktora Pietkiewicza została urządzona kaplica przy jego mieszkaniu w drewnianym domu W. Mogilnickiej. Poświęcona w lipcu 1909. Do 1911 r. przebudowana i znacznie poszerzona, w 1913 przekształcona w kościół (oficjalnie otwarty w 1916). Zamknięty w 1939. Zburzony w czasie II wojny światowej. Obecnie na jego miejscu znajduje się nowa dzielnica mieszkaniowa.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Wiktor Pietkiewicz, (lipiec 1909- 14 grudnia 1922), ks. Władysław Chrzonowicz styczeń – czerwiec 1923), ks. Paweł Chomicz, (czerwiec 1923 – 28 stycznia 1927), ks. Stefan Wojno, (styczeń 1927 – 8 maja 1931), o. Jean Amoudru (1931-1935), o. Michel Florent (1935-1939).

Podanie przedstawicieli parafian do wołispołkomu o zezwolenie na przeprowadzenie zebrania w celu wybrania „komitetu” (dwudziestki) z informacją, że wcześniej takiego zebrania nie było; zezwolenie na zwołanie zebrania (27 marca 1923). „»raspiska»-umowa” o przekazanie kościoła wiernym (przed 11 kwietnia 1923). Podanie dwudziestki o zezwolenie na procesję (22 kwietnia 1924). Pisemne poświadczenie przyjęcia przez dwudziestkę odpowiedzialności za całość mienia kościelnego (16 maja 1924).

Zaświadczenie o braku stałego księdza (czerwiec 1924). Podanie zarządcy cmentarza katolickiego do wołispołkomu o zezwolenie na zorganizowanie dwóch koncertów w sali szkoły kolejowej i kościele luterańskim w celu zebrania środków dla zagospodarowania cmentarza; program połączonych koncertów (czerwiec 1924). Z zaświadczenia wydziału administracyjnego Leningradzkiego Uispołkomu adresowanego do gubernialnego admotdiełu o składzie dwudziestki – informacja o tym, że kościół jest obsługiwany przez księdza przyjeżdżającego z Leningradu (7 sierpnia 1924).

Z wykazu czynnych w obwodzie leningradzkim kościołów – informacja o zawarciu 17 lipca 1924 r. umowy z parafianami o wzięcie kościoła w użytkowanie (1 października 1926). Uchwała prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła i dostosowaniu go do potrzeb poradni dziecięcej (11 maja 1939). Spis inwentaryzacyjny (1922, kwiecień 1923, 20 marca 1924). Akt konfiskaty kosztowności (4 maja 1922). Akt kontroli i oceny mienia (9 grudnia 1926). Listy parafian i członków dwudziestki (1924, 1926).

38, op. 1, sygn. 104, k. 5-7, 11; sygn. 105, k. 27, 29, 80-84; sygn. 106,k. 46, 60-61, 98, 109, 110, 127, 129, 140;
1001, op. 106, sygn. 631, k. 11 odwr.-12, 39;
7179, op. 10, sygn. 1517, k. 162, 168; sygn. 1544, k. 84, 91;
7608, op. 11, sygn. 16, k. 48; op. 12, sygn. 45.

Kaplica NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY

Istniała przy przytułku „Dobrego Pasterza”

W.O., ul. Donskaja 9

(1922, 1947)

Przytułek dla żałujących za swe grzechy i znajdujących się w niebezpieczeństwie moralnym kobiet został założony w 1858 r. przez Towarzystwo Dobroczynne przy kościele św. Katarzyny. W 1874 przeniesiony z 15-tej linii W.O. na ul. Dońską. W 1885 dodano do niego przytułek dla mężczyzn. W 1886 według projektu architekta N. Kowrygina przy drewnianym przytułku pojawiła się murowana przybudówka, gdzie poświęcona została niewielka kaplica. Msze św. odprawiali w niej księża z kościoła św. Katarzyny. Zamknięta w 1922. Budynek przytułku został rozebrany. Na miejcu, w którym on się znajdował, dziś stoją domy mieszkalne.

Z wykazu kościołów nie prawosławnych w Piotrogradzie – informacja o kaplicy (1922). Archiwalne zaświadczenie o dokumentach z historii domu 7/9 przy ul. Dońskiej (1947).

892, op. 65, sygn. 303, k. 82-82 odwr.;
1001, op. 7, sygn. 44, k. 66.

Kaplica ŚW. JÓZEFA

(Istniała przy przytułku Międzynarodowego Towarzystwa Opieki

nad Biednymi i Chorymi Dziewczynkami- Sierotami)

ul. Koriakowa (osiedle Szuwałowo, ul. Jekatierininskaja) koło domu 8

(październik 1926)

Przytułek został otwarty w 1896 r. z inicjatywy ks. Schumpa i Wolingera w wdrewnianym domu letniskowym kupionym od inżyniera wojskowego G. Wojnickiego. W pomieszczeniu byłej kuchni 1 września 1896 podczas otwarcia przytułku była poświęcona kaplica. Zamknięta w 1918. W budynku mieścił się dom dziecka. Nieco później budynek został oddany do rozbiórki.

Z wykazu zamkniętych kościołów powiatu Piotrogradzkiego – informacja o zamknięciu kaplicy w 1918 i oddaniu budynku domowi dziecka (październik 1926).

7383, op. 11, sygn. 16, k. 50, 56.

Kaplica MATKI BOSKIEJ OSTROBRAMSKIEJ

(przy piotrogradzkim więzieniu dla kobiet) Arsenalnaja nab. 5

(31 stycznia 1919)

Podczas budowy więzienia dla kobiet 12 stycznia 1912 r. wydzielono specjalne pomieszczenie dla urządzenia w nim kaplicy. Poświęcona 6 stycznia 1913 przez ks. Piotra Janukowicza. Zarejestrowana przy kościele Nawiedzenia NMP. Zamknięta pod koniec 1917. Zlikwidowana w styczniu 1919. Budynek zachował się do dnia dzisiejszego.

Zarządca: obowiązki pełnił ks. B. Czesnis (1917)

Wykaz mienia kaplicy, przekazanego proboszczowi kościoła Nawiedzenia NMP – ks. Piotrowi Janukowiczowi na podstawie polecenia wydziału gospodarczego Komisariatu Sprawiedliwości z dn. 11 stycznia 1919 (31 stycznia 1919). Pisemne potwierdzenie przyjęcia mienia, podpisane przez ks. Janukowicza (31 stycznia 1919).

8778, op. 1, sygn. 46, k. 11.

Kaplica

przy 2-m Korpusie Kadetów Imperatora Piotra Wielkiego

Żdanowskaja nab. 11-13

(styczeń 1927)

Kaplica przy korpusie została urządzona za panowania Pawła I. Podczas budowy nowego kompleksu budynków dla korpusu w latach 1796-1803 według projektu architekta Fiodora Demiercowa zostało zaprojektowane specjalne pomieszczenie dla kaplicy. Zamknięta pod koniec 1917. Pomieszczenie kaplicy zachowało się z niewielkimi stratami.

Administrator: ks. Kazimierz Wieliczko (20 sierpnia 1910-1917)

Informacja o kaplicy w wykazie zamkniętych kościołów w Leningradzie (styczeń 1927).

f. 7384, op. 33, sygn. 23, k. 9.

Kaplica domowa ul. Raznoczinnaja 15

(1 października 1926 – styczeń 1927)

Urządzona i poświęcona w latach I wojny światowej. Zamknięta w 1918 (?).

Informacja o kaplicy katolickiej w wykazie zamkniętych kościołów rejonu piotrogradzkiego (1 października 1926). Z wykazu zamkniętych kościołów Leningradu – informacja o kaplicy domowej (styczeń 1927).

151, op. 2, sygn. 18, k. 52;
7384, op. 33, sygn. 23, k. 19.

G U B E R N I A P I O T R O G R A D Z K A

( L E N I N G R A D Z K A )

Kościół ŚW. ALEKSEGO

Pietrodworiec ( Peterhof )

była ul. Nikołajewskaja

(sierpień 1922 – 31 grudnia 1930)

W 1907 r. imperator Mikołaj II wydzielił działkę, kościół był już prawie gotowy w styczniu 1910. Zbudowany za środki wiernych i ks. K. Kalinki. Filia kościoła św. Katarzyny w Petersburgu. Poświęcony 17 lipca 1910 (?). Był zamknięty od 26 grudnia 1922 do lipca 1923. Ostatecznie zamknięty w latych trzydziestych. Budynek nie zachował się.

Proboszcz: ks. Paweł Chomicz, (czerwiec 1923–28 stycznia 1927),

Z wykazu kościołów zarejestrowanych w peterhofskim powiecie – informacja, że 26 lipca 1922 została zawarta z wiernymi umowa o użytkowanie kościoła (sierpień 1922). Akt opieczętowania kościoła (26 grudnia 1922). Polecenie wydziału zarządzania gubispołkomu dla Peterhowskiego Uispołkomu, aby otworzył kościół, jeśli wierzący podpiszą raspiskę – poświadczenie przyjęcia kościoła w użytkowanie (16 lipca 1923). Listy członków dwudziestki zawierające informację, że ks. P. Chomicz przyjeżdża 1-2 razy na miesiąc (18 sierpnia, 13 września 1924). Ze spisu czynnych kościołów w obwodzie leningradzkim – informacja o kościele (1 kwietnia, 31 grudnia 1930).

1000, op. 89, sygn. 29, k. 287;
1001, op. 7, sygn. 42, k. 28-29; op. 8, sygn. 6, k. 2-3, 32; op. 106, sygn. 631, k. 13 odwr.-15, 43-44;
7383, op. 1,sygn. 72, k. 5.

Kościół PODWYŻSZENIA KRZYŻA ŚWIĘTEGO

Szlisselburg (Pietrokriepost)

ul. 1-go Maja (Biszłotskaja) 25

(5 września 1921 – styczeń 1947)

Zbudowany w latach 1909-1910 dzięki staraniom ks. A. Bujewicza. Poświęcony 14 września 1910 przez bpa Jana Cieplaka. Filia kościoła św. Katarzyny w Petersburgu. Był zamknięty od 13 stycznia do października 1923. Ostatecznie zamknięty w latach trzydziestych. Budynek przystosowano do potrzeb kinoteatru i „Domu Obrony”. Mocno ucierpiał w wyniku działań wojennych w czasie II wojny światowej. Po jej zakończeniu przebudowany na dom mieszkalny i jako taki zachował się do dnia dzisiejszego.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Antoni Tuman (luty-marzec 1913). ks. Jean Griller (kwiecień-wrzesień 1913), ks. Antoni Szylinis (styczeń 1915-1918), ks. Bolesław Sloskans (od 13 marca 1920), ks. Konstanty Dowkont, zmarł (sierpień 1921- 12 lipca 1922), ks. Michał Rutkowski (grudzień 1922), ks. Antoni Wasilewski (1925-1926).

Z wykazu kościołów zarejestrowanych w powiecie perterhofskim – informacja o kościele (sierpień 1922). Ankieta kościoła z notatką, że 13 stycznia 1923 r. został zamknięty. Wniosek konsultanta prawnego uispołkomu w sprawie otwarcia kościoła (19 września 1923). Polecenie uispołkomu dla Szliselburskiego Gorispołkomu dotyczące konieczności otwarciaa kościoła, jeśli parafianie zgodzą się na podpisanie umowy (20 września 1923). Umowy o przekazanie kościoła wiernym (28 października 1923, 23 marca 1925).

Zaświadczenie Leningradzkiego Powiatowego Wydziału Administracyjnego dla gubernialnego wydziału administracyjnego o składzie dwudziestki zawierające informację, że w kościele księdza nie ma i dla odprawiania Mszy św. przyjeżdża ksiądz z Leningradu (7 sierpnia 1924). Decyzja odmowna Sądu Ludowego Szlisselburga w sprawie zosporządzenia rajispołkomu odnośnie wyeksmitowania osób mieszkających w domu-stróżówce przy kościele (30 sierpnia 1928). Z wykazu czynnych kościołów obwodu leningradzkiego – informacja o kościele (31 grudnia 1930).

Informacja o zburzeniu kościoła w latach wojennych – z wykazu nie prawosławnych budynków kultowych obwodu leningradzkiego (styczeń 1947). Akta kontroli kosztowności kościelnych i opisy majątku (3 czerwca 1922). Opisy majątku (9 lutego 1925). Akta kontroli majątku (12 lutego 1925, 22 listopada 1926). Listy członków rady parafialnej (7 sierpnia , 13 września 1924, 1926). Z wykazu parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej – informacja o proboszczu (5 września 1921).

1000, op. 89, sygn. 29, k. 287;
1001, op. 7, sygn. 42, k. 51, op. 106, sygn. 631, k. 11 odwr. –13, 38-39;
1049, op. 1, sygn. 140, k. 107-109;
7383, op. 1, sygn. 71, k. 26; sygn. 72, k. 5;
7384, op. 33, sygn. 103, k. 119,
7608, op. 11, sygn. 16, k. 47-48, op. 12, sygn. 3;
7852, op. 6, sygn. 4, k. 52-53, 105-106;
9620, op. 2, sygn. 1, k. 50.

Kościół NMP Z GÓRY KARMEL (Karmelickiej)

Gatczyna (Trock)

ul. Urickogo ( Nikołajewskaja) 29

(5 września 1921 – 15 stycznia 1939)

W czerwcu 1906 otrzymano zezwolenie na budowę kościoła według projektu inżyniera Lwa Szyszki. W dniu 1 października 1906 poświęcono fundament, podstawowe prace zakończono w 1908, ale budowę kontynuowano z przerwani do 1911 przy współudziale architektów: P. Trifonowa, L. Charłamowa, Barysznikowa. Kościół był poświęcony przez bpa Jana Cieplaka 13 listopada 1911 i przypisany do kościła św. Katarzyny w Petersburgu. Był zamknięty od 3 grudnia 1922 do 2 lipca 1923. Nieczynny od 1937, oficjalnie zamknięty w styczniu 1939. W budynku urządzono piekarnię. Mocno ucierpiał w czasie drugiej wojny światowej, po jej zakończeniu w ruinach rozmieszczono stolarnię i garaż. W 1994 kościół w zrujnowanym stanie zwrócono parafii. Obecnie trwa restauracja kościoła. Msze odprawiane są w bocznej kaplicy.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Kazimierz Srynda (listopad 1911- październik 1913), ks. Franciszek Trasun (6 listopada 1913 – listopad 1915), ks. Stanisław Irtman (28 listopada 1915 – sierpień 1918), ks. Aleksander Jodowalkis 24 sierpnia 1918 – grudzień 1919), ks. Władysław Czegis, (20 grudnia 1919 – 15 sierpnia 1931), ks. Jean Amoudru (1931– sierpień 1935), o. Michel Florent (sierpień 1935 – 1937).

Pismo wydziału zarządzania Pietrogubispołkomu do prokuratora o konieczności przeprowadzenia dochodzenia w sprawie antysowieckich wystąpień katolików w Trocku (5 lutego 1923). Zarządzenie pomocnika prokuratora gubernialnego w sprawie odmowy podpisania umowy przez katolików m. Trocka zawierające informację o tym, że dn. 3. grudnia 1922 kościół był opieczętowany (lutego 1923). Polecenie otwarcia kościoła (dane przez gubispołkom) w przypadku otrzymania od wierzących «raspiski» o wzięciu kościoła w użytkowanie (26 maja 1923). ««raspiska»»-zobowiązanie parafian odnośnie wzięcia kościoła pod swój zarząd (1 czerwca 1923). Akt otwarcia kościoła (2 czerwca 1923).

Z wykazu czynnych kościołów obwodu leningradzkiego – informacja o kościele (1929, 31 grudnia 1930). Uchwała prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła (15 stycznia 1939). Informacja o proboszczu w wykazie parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej (5 września 1921). Autograf ks. Władysława Czegisa (26 maja 1923). Listy członków dwudziestki z notatką, że ks. Czegis w 1918 r. był ukarany przez sąd grzywną w wysokości 60 rubli srebra za wykrycie rewolweru znajdującego się przy nim podczas rewizji osobistej (18 sierpnia , 13 września 1924).

1000, op. 89, sygn. 29, k. 291;
1001, op. 7, sygn. 4,k. 247; op8, sygn. 6, k. 4, 7, 18-21; op. 106, sygn. 631, k. 13 odwr. – 14, 43-44;
7179, op. 10, sygn. 1344, k. 182; sygn. 1528, k. 28;
7383, op. 1, sygn. 71, k. 26.

Kościół ŚW. JANA CHRZCICIELA

Puszkin (Carskoje Sieło, Dietskoje Sieło)

ul. Andrieja Wasienko ( Kuzminskaja ) 15

( 24 marca 1922 – 4 czerwca 1947 )

Kamień węgielny został położony pod murowany kościół 24 czerwca 1825. Zbudowany w latach 1825-1826 według projektu architektów Leone i Domeniko Adamini przy współpracy W. Stasowa. Poświęcony 24 listopada 1826. W latach 1906-1908 znacznie poszerzony według projektu architekta S. Danini przy współpracy I. Piętkowskiego. Dnia 17 maja 1910 na mogile małżonki pułkownika Białokoza na cmentarzu kazańskim w Carskim Siole urządzona została metalowa kaplica, którą zarejestrowano przy kościele. Zamknięty w kwietniu 1938. Budynek ucierpiał wskutek działań wojennych, ale był odbudowany i wykorzystywany jako sala koncertowa. Msze św. odprawiane są od 17 marca 1991 r. Parafia i dyrekcja Państwowego Muzeum „Carskoje Sieło” podpisały dnia 1 października 1997 umowę o wspólnym użytkowaniu budynku kościoła.

Proboszczowie i administratorzy: prał. St. Przyrembel, (sierpień 1904-10 października 1929), o. Jean Amoudru, od 30 kwietnia 1935 biskup, (do 14 sierpnia 1935), o. Michel Florent (sierpień 1935- kwiecień 1938).

Zapis wystąpienia prał. St. Przyrembel na posiedzeniu Dietskosielskiej Komisji Powiatowej d/s Konfiskaty Kosztowności (24 marca 1922). Z wykazu zarejestrowanych kościołów Dietskiego Sieła – informacja o konfiskacie ksiąg metrykalnych 25 września 1919 i o przekazaniu mienia kościelnego parafianom 3 października 1919 (sierpień 1922). Z raportu Dietskosielskiego Uispołkomu do gubispołkomu – informacja o nieruchomościach należących do kościoła (piętrowy dom murowany prz ul. Kołpińskiej 3), (sierpień 1922). Zaświadczenie uispołkomu dla gubispołkomu o tym, że dnia 1 października 1919 r. została zawarta umowa o przekazanie kościoła wiernym i że dnia 22 września otrzymali oni dowód rejestracji wspólnoty (23 października 1922).

Polecenie zamknięcia kościoła (wydane przez gubispołkom), jeśli parafianie odmówią podpisania «raspiski» o użytkowaniu mienia kościelnego; odpowieź o otrzymaniu żądanej «raspiski» (29 marca, 4 kwietnia 1923). Zapytanie Trockiego uispołkomu skierowane do gubispołkomu o możliwości przechowywania w kościelnym grobowcu trumien z prochami zmarłych w celu późniejszego przewiezienia ich do Polski; zezwolenie gubispołkomu (sierpień, 7 września 1923). Lista członków rady parafialnej zawierająca informację o tym że ks. Przyrembel cieszy się autorytetem wśród parafian i księży i że zastępuje arcybiskupa w Leningradzie (18 sierpnia 1924).

Rezolucja prezydium gorsowietu o zerwaniu umowy z dwudziestką z powodu niewykonania remontu kościoła (27 listopada 1934, 22 lipca 1935). Zaświadczenie o stanie wspólnoty i o działalności dwudziestki (1 kwietnia 1937). Dokumenty dotyczące zamknięcia kościoła w 1938: Podanie dwudziestki zawierające rezygnację z użytkowania kościoła z powodu braku możliwości płacenia podatków. 19 stycznia – Rezolucja prezydium Puszkińskiego Rajsowietu o zamknięciu kościoła. 1 lutego – wyjaśnienie, że kościół podlega zamknięciu, a jego budynek przekazuje się w kompetencje rajsowietu. Luty – uchwała Obwodowej Komisji d/s Kultów i prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła i przekazaniu pomieszczenia do użytkowania jako hali sportowej (14, 21 kwietnia).

Zapytanie wydziału ogólnego Lensowietu (skierowane do Puszkińskiego Rajsowietu) o przeniesienie grobów z podziemia kościoła na cmentarz; odpowiedź, że szczątki 38 osób były ponownie pogrzebane 15 września 1938 na Cmentarzu Kazańskim (27 października, 5 listopada 1938). Zaświadczenie wydziału pomieszczeń niemieszkalnych Lengorispołkomu o możliwości przekazania kościoła dla centralizowanego przechowywania zbiorów muzealnych (10 maja 1947). Rozporządzenie Lengorispołkomu dotyczące przekazania kościoła wydziałowi do pracy kulturalno-oświatowej (4 czerwca 1947). Wykaz kościelnych przedmiotów wartościowych (czerwiec 1922). Informacja o ilości konfiskowanych kosztowności kościelnych zawarta w wykazie złotych i srebrnych przedmiotów konfiskowanych w świątyniach powiatu dietskosielskiego (lato 1922).

Zaświadczenie o wartości ogólnej mienia (1925). Opis mienia (1926). Zaświadczenie o ilości zaginionych ksiąg metrykalnych, zawierające informację o tym, że księgi z lat 1905-1917 przepadły w konsystorium (lipiec 1926). Akt oddania 3 dzwonów do funduszu państwowego (2 marca 1934). Sprawozdanie finansowe z okresu od stycznia do sierpnia 1937. Zaświadczenie rajfinotdiełu o zaległościach w spłacaniu należności ubezpieczeniowych (9 lutego 1938). Lista członków rady parafialnej zawierająca informację, że rada była zarejestrowana 1 października 1919 r. (1 września 1922). Listy członków dwudziestki (18 sierpnia, 19 września1924, kwiecień 1935, 1937). Podania o wystąpienie ze składu dwudziestki (styczeń 1938). Zaświadczenie o odprawianiu obrzędów w kościele przez przyjeżdżającego z Leningradu o. Michela Florenta (14 listopada 1935).

132, op. 10, sygn. 5, k. 14, 15; sygn. 28, k. 57, 58, 137, 147; sygn. 36, k. 3, 28-33, 39; op. 15, sygn. 1, k. 129, 130;
512, op. 1, sygn. 337-б, k. 140, 193, 220;
1001, op. 7, sygn. 23, k. 53, 60; sygn. 42, k. 5, 10 odwr.; op.88, sygn. 6, k. 13, 14, 33, 345; op. 106, sygn. 631, k. 14 odwr.- 15, 43;
7179, op. 10, sygn. 1335, k. 273; sygn. 1366, k. 7;
7384, op. 33, sygn. 50, k. 105, 107; sygn. 59, k. 13; sygn. 68, k. 21-29, 33, 34; sygn. 69, k. 36; sygn. 71, 74, k. 4; sygn. 76, k. 111; op. 25, sygn. 255, k. 21, 22.

Kościół ŚW. MIKOŁAJA CUDOTWÓRCY

Ługa

( 12 czerwca 1923 – 23 stycznia 1950 )

W 1895 r. Do MSW złożone zostało podanie o zezwolenie na budowę drewnianej kaplicy na działce ofiarowanej przez kupca L. Buliona. W 1897 na podstawie dekretu Stolicy Apostolskiej Ługa i powiat były przyłączone do parafii kościoła św. Katarzyny w Petersburgu). W 1898 rozpoczęto budowę murowanego kościoła w stylu gotyckim według projektu architekta G. Ditricha. Budowę zakończono w kwietniu 1902 r. W dniu 20 czerwca 1904 kościół był poświęcony przez metropolitę mohylewskiego Grzegorza Szembeka. Od 1910 r. Ługa i powiat stanowiły oddzielną parafię. Kościół był zamknięty od 5 grudnia 1922 do 16 czerwca 1923, ostatecznie zamknięto go w grudniu 1937. Był czynny od jesieni 1941 do 1944, ponownie zwrócony wiernym w 1995. Powtórnie poświęcony 9 listopada 1996 przez abpa Tadeusza Kondrusiewicza.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Władysław Chrzonowicz (1907- 6 października 1909), ks. Franciszek Rutkowski (1912), ks. Adolf Filipp (1 maja 1912–1 kwietnia 1915), ks. Eugeniusz Królikowski, z przerwami (4 lutego 1917–4 listopada 1922), ks. Franciszek Rutkowski (listopad 1922), ks. Leonard Gaszyński (30 listopada 1922-1927), ks. August Pronckietis (1930- 15 kwietnia 1932), ks. Jan Worsław, (1932 – 9 września 1937), ks. Stefan Wojno (jesień 1941 – 1943).

Polecenie gubispołkomu dla Łuskiego Uispołkomu, aby zebrał zaświadczenia o niekaralności członków dwudziestki, otworzył kościół w przypadku jeśli otrzyma raspiskę o wzięciu mienia kościelnego w użytkowanie (12, 14 czerwca 1923 ). Odpowiedź ispołkomu zawierająca informację o tym, że 16 czerwca kościół został otworzony (19 czerwca 1923). Wykaz majątku kościelnego z opisaniem wyglądu zewnętrznego i wewnętrznego budynku oraz streszczenie jego historii (1924), (f. 7398, op. 19, sygn. 10 ). Akt kontroli mienia ( 8 lipca 1924). Zawiadomienie księdza L. Gaszyńskiego o kradzieży w kościele (27 sierpnia 1924).

Z wykazów kościołów powiatu łuskiego – informacja o ocenie ubezpieczeniowej budynku kościelnego (24 grudnia 1924, 11 sierpnia 1925, 1926). Akt kontroli technicznej budynku (23 czerwca 1927). Informacja (z wykazów czynnych kościołów obwodu) o tym, że umowa o przekazanie kościoła wiernym była podpisana 19 czerwca 1923 (1 października 1926, 1930). Rezolucja prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła i przekazaniu go miejskiemu klubowi gimnastycznemu (8 grudnia 1937).

Ze sprawozdania informacyjnego za IV kwartał Leningradzkiego Komitetu Pełnomocnego d/s Kultów Religijnych – zaświadczenie o tym, że kościół w Łudze funkcjonował w okresie okupacji niemieckiej i w mieście nadal mieszkają katolicy (23 stycznia 1950). Listy członków dwudziestki, podania o wystąpienie z jej składu (4 sierpnia, 13 września 1924, 1925, 1926). Ankieta ks. Leonarda Gaszyńskiego (8 października 1925).

1001, op. 8, sygn. 6, k. 25-27; op. 106, sygn. 631, k. 12 odw. – 14;
7179, op. 10, sygn.1148, k. 21; sygn. 1149, k. 242; sygn. 1249, k. 158; op. 53, sygn. 222, k. 166;
7383, op. 1, sygn. 71, k. 26;
7398, op. 3, sygn. 573; op. 19, sygn. 10; op. 22, sygn. 25, k. 33, 176, 181; sygn. 26, k. 102; sygn. 37, 42, k. 35 odw. –36.

Kościół ŚW. JANA NEPOMUCENA

Kingisepp (Jamburg)

ul. Karla Marksa ( Bolszaja Pietrogradzkaja) 5

( 21 września 1920 – 24 listopada 1926)

Kościół domowy, urządzony w murowanym domu prza ul. Bolszoj Pietrogradzkiej w 1816 r. Przekształcony w kościół parafialny w 1919 (?). Był zamknięty we wrześniu 1920. Ostatecznie zamknięty 1 września 1925. Pomieszczenie kościelne zajęte zostało przez biuro pocztowo-telegraficzne.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Wincenty Dejnis (12 maja–15 grudnia 1908), ks. Stanisław Kurlandzki (1914-1915), ks. Wiktor Pietkiewicz (1919-1920), ks. Mieczysław Szawdzinis (1921-1925).

Podanie abpa J. Cieplaka do Komisariatu Sprawiedliwości o odwołanie częściowo już zrealizowanego zarządzenia Jamburskiego Uispołkomu odnośnie zamknięcia i zlikwidowania kościoła (21 września 1920). Polecenie wydziału prawnego pietrogubispołkomu odnośnie wstrzymania eksmisji kościoła z jego pomieszczenia (23 września 1920). Zawiadomienie uispołkomu do wydziału prawnego o tym, że stojący pusto od 6-ciu miesięcy kościół mieści się w jednym z mieszkań domu municypalnego, sąsiadujące z nim pomieszczenia zajęte są przez bibliotekę miejską, i że pomieszczenie kościelne zamierza się oddać szkole likwidacji analfabetyzmu (29 września 1920). Powtórne polecenie wydziału prawnego dotyczące wstrzymania eksmisji kościoła (październik 1920).

Umowy o oddanie kościoła wiernym w użytkowanie (25 października 1922, 12 maja 1924). ««raspiska»» parafian i ich zobowiązanie do utrzymywania kościoła (25 października 1922). Doniesienie gubernialnego wydziału zarządzania do NKWD o podpisaniu umowy przez parafian (21 listopada 1922). Karta rejestracyjna kościoła (1923). Protokół zebrania parafian (8 lutego 1925).

Oświadczenie wydziału administracyjnego skierowane do prezydium Kingiseppskiego Uispołkomu o konieczności zerwania umowy z dwudziestką (wrzesień 1924). Uchwały prezydiów uispołkomu i Lengubispołkomu o zamknięciu kościoła (27 września1924, 17 stycznia 1925). Zapytania uispołkomu skierowane do gubispołkomu odnośnie zezwolenia na zamknięcie kościoła (27 grudnia 1924, 8 stycznia 1925). Polecenie wydane przewodniczącemu dwudziestki, aby w ciągu dwóch tygodni znaleziono inne pomieszczenie dla kościoła (31 stycznia 1925). Podanie dwudziestki o wstrzymanie eksmisji w związku ze skierowaniem skargi do WCIK-u (19 lutego 1925). Rezolucja WCIK-u o zamknięciu kościoła (6 maja 1925). Zawiadomienia uispołkomu o decyzji WCIK-u i o szykowaniu się opieczętowania kościoła (3 lipca, 31 sierpnia 1925). Zawiadomienie uispołkomu dla gubispołkomu o zamknięciu kościoła i odmowie poszukiwań nowego miejsca przez dwudziestkę w związku z podaniem skargi do WCIK-u (3 września 1925).

Akt likwidacji kościoła (22 września 1925). Opisy mienia (24 listopada 1923, 1925). Akt oceny inwentaryzacji (3 lipca 1925). Akt wciągnięcia do ewidencji przez Gławnaukę przedmiotów posiadających wartość historyczną i artystyczną (21 sierpnia 1925). Uwaga gubernialnego wydziału administracyjnego o konieczności wywiezienia mienia kościelnego do magazynu uispołkomu (12 września 1925). Informacja powiatowego wydziału administracyjnego o likwidacji kościoła i przekazaniu inwentarza do magazynu (24 września 1925). Uchwała prezydium uispołkomu o utworzeniu komisji do spieniężenia majątku kościelnego (28 września 1925). Akta przekazania: do archiwum – dokumentów i ksiąg kościelnych, do Gławnauki – kosztowności kościelnych, wydziałowi oświaty ludowej – organów (17 listopada, 22 grudnia, 23 grudnia 1925). Akt likwidacji mienia, którego nie można spieniężyć (14 listopada 1926)

Listy członków rady parafialnej (9 sierpnia. 13 września, 30 listopada 1924, lipiec 1925). Z wykazu parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej – informacja o proboszczu (5 września 1921). Informacja o księdzu zawierająca uwagę, że dla odprawiania Mszy św. przyjeżdża on z Leningradu (25 lipca 1925).

1000, op. 9, sygn. 356, k. 183;
1001, op. 7, sygn. 4, k. 247; sygn. 23, k. 57-60; sygn. 44, k. 151, 170-171, op. 106, sygn. 631, k. 10-12, 37, 53;
6276, op. 10, sygn. 75, k. 4 odwr.;
7569, op. 53, sygn. 12, k. 7-13; op. 54, sygn. 48, k. 41-46; op. 69, sygn. 7, k. 106, 120; sygn. 13, k. 1-11, 23;

Kościół ŚW. APP. PIOTRA I PAWŁA

Kołpino

ul. Wołodarskogo ( Admiraltiejskaja ) 13

(1925 – styczeń 1947)

W 1892 na działce nabytej przez prał. Konstantyna Matulewicza zbudowano drewnianą kaplicę, poświęconą w marcu 1894. Do 1905 była zarejestrowana przy kościele św. Jana Chrzciciela (Carskoje Sieło). W 1905 znacznie poszerzona i poświęcona jako kościół. W dniu 14 czerwca 1910 utworzono samodzielną parafię. Kościół zamknięto w listopadzie 1937, pomieszczenie przekazano rejonowej szkole dla dorosłych. Ucierpiał w czasie II wojny światowej, później jego pomieszczenie nie było wykorzystywane. Uległ rozbiórce w połowie lat 50-tych. W 1959 na miejscu kościoła wybudowano kompleks mieszkalny Internatu Dziecięcego Nr 27.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Michał Buzycki (14 czerwca–grudzień 1910), ks. Paweł Kaziunas (17 grudnia 1910–24 września 1914), ks. Aleksander Franckiewicz (24 września 1914–8 sierpnia 1917), ks. Szymon Żupło (do 24 grudnia 1918), ks. Antoni Niemancewicz, (26 grudnia 1918–31 maja 1921), ks. Konstanty Dowkont, zmarł (sierpień 1921 – lipiec 1922), ks. Franciszek Rutkowski (1922 –1923 ), o. Jean Amoudru (1927 – 14 sierpnia 1935), o. Michel Florent ( sierpień 1935 – listopad 1937).

Informacja dotycząca historii kościoła (1925). Zobowiązanie przedstawiciela dwudziestki, że nie będzie zezwalał na odprawianie Mszy przez niezarejestrowane osoby duchowne (7 maja 1935). Podanie dwudziestki do Podmiejskiego Rajispołkomu o zarejestrowanie o. Florenta w związku z wyjazdem o. Amoudru (21 sierpnia 1935). Zaświadczenie o stanie wspólnoty kościoła i działalności dwudziestki (27 lipca 1937 ).

Dokumenty o zamknięciu kościoła. Uchwała prezydium Kołpińskiego Gorsowietu o zamknięciu (26 lutego 1935). Zawiadomienie dwudziestki o przekazaniu budynku w kompetencje rajsowietu (11 września 1937). Zawiadomienie prezydium Kołpińskiego Gorsowietu o nadchodzącym zamknięciu (19 września 1937). Pismo rajispołkomu do prezydium Lensowietu z prośbą o przyspieszenie zamknięcia kościoła i dostosowania go do potrzeb szkoły (19 września 1937). Rozporządzenie sekretarza Lensowietu K. Ziminej odnośnie przekazania pomieszczenia kościoła rejonowej szkole dla dorosłych (13 października 1937).

Projekt uchwały prezydium Lensowietu o wyrzeczeniu się przez dwudziestkę praw na użytkowanie kościoła i jego zamknięciu (październik 1937). Uchwały Obwodowej Komisji d/s Kultów i prezydium Lenobłispołkomu o likwidacji kościoła (15 listopada, 8 grudnia 1937). Doniesienie Kołpińskiego Rajsowietu do Lensowietu o tym, że kościół jest zamknięty i sporządzany jest kosztorys z uwzględnieniem dostosowania pomieszczenia do warunków szkoły dła dorosłych (31 grudnia 1937).

Z wykazów byłych budynków kultowych w Leningradzie i jego przedmieściach – zaświadczenia o użytkowaniu kościoła przez szkołę dla dorosłych (1938, 1940). Informacja o zburzeniu kościoła w latach II wojny światowej w wykazie budynków kultowych obwodu leningradzkiego (styczeń 1947). Sprawozdanie finansowe za kwiecień-czerwiec 1937. Spis inwentaryzacyjny mienia ( 1925). Akta kontroli technicznej budynku kościelnego (29 czerwca 1934, 2 grudnia 1934). Listy członków dwudziestki i parafian (1925, 15 listopada 1932, 1932, 1935, 1 lutego 1936). Ankiety o. Florenta (23 sierpnia 1935, 23lipca 1936, 1 sierpnia 1937). Plany działki gruntowej, kościoła i drewnianego domu księdza

(8 lutego 1930), ( f. 7384, op. 33, sygn. 47, k. 10, 11);

f. 171, op. 1, sygn. 301, k. 330-334;

7383, op. 1, sygn. 72, k. 4;
7384, op. 33, sygn. 47, 59, k. 14; sygn. 69, k. 36, sygn. 74, k. 4; sygn. 76, k. 111, sygn. 138, k. 48; sygn. 139, k. 163; sygn. 140, k. 12-17;
9620, op.2, sygn. 1, k. 4, 49.

ŚW. APP. PIOTRA I PAWŁA

Kronsztadt

(były kościół garnizonowy Marynarki Wojennej)

róg pr. Lenina ul. Nikołajewskiej) i ul. Kronsztackiej 3

(5 maja 1919 – 14 października 1931)

W 1798 r. była poświęcona kaplica św. . Piotra w gmachu Morskiego Korpusu Kadetów. W 1804 wymieniana jest jako kościół. W 1832 rozpoczęła się budowa nowego kościoła, która zakończyła się w 1843. Poświęcony w 1850 przez metropolitę Ignacego Gołowińskiego. Był zamknięty od 5 grudnia 1922 do czerwca 1923. Nieczynny od stycznia 1930, zamknięty 10 października 1930. Został zburzony w czasie II wojny światowej.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Leonard Gaszyński (wrzesień 1902–sierpień 1919), ks. Mieczysław Szawdzinis (wrzesień- październik 1919), ks. Wiktor Pietkiewicz (listopad 1919– początek 1921), ks. Edward Juniewicz (koniec 1921-1922), ks. St. Przyrembel (1923), ks. Piotr Awgło (22 czerwca 6 lipca 1925), ks. Antoni Wasilewski (1925-1926).

Porozumienie w sprawie przekazania kościoła wiernym (5 maja 1919). Pismo gubispołkomu do Kronsztackiego Gorispołkomu o konieczności niezwłocznego otrzymania od parafian «raspiski» o użytkowaniu mienia kościelnego; odpowiedź gubispołkomu o odmowie podpisania «raspiski» przez parafian (28 października, 8 listopada 1922). Nakaz zamknięcia kościoła dany gorispołkomowi od wydziału zarządzania gubispołkomu; odpowiedź, że kościół jest już opieczętowany (5, 16 grudnia 1922). ««raspiska»» parafian o wzięciu kościoła w użytkowanie (1923). Zaświadczenie gubernialnego wydziału administracyjnego o składzie dwudziestki zawierające informację, że księdza w kościele nie ma, a wyjątkowo w wielkie święta kościelne zapraszany jest ksiądz z Leningradu (13 września 1924).

Umowy o przekazanie kościoła wiernym (październik 1926, 1 grudnia 1927). Protokoły parafialnych zebrań ogólnych dotyczących remontu budynku i nowych wyborów do zarządu (10 października 1926 – 22 grudnia 1929). Oświadczenie dwudziestki o odmowie utrzymywania kościoła (26 stycznia 1930). Podanie Kronsztackiego Rajkomu WŁKSM do wydziału administracyjnego o przekazanie mienia kościelnego dla urządzenia stacji radiowej (14 marca 1930). Z zaświadczenia Kronsztackiego Admotdiełu dla obłispołkomu o ilości kościołów – informacja o odmowie utrzymywania kościoła przez wierzących (25 marca 1930). Zaświadczenie obwodowego wydziału administracyjnego o tym, że kościół uważany jest za czynny, chociaż dwudziestka odmówiła jego użytkowania (29 marca 1930). Zapytanie obwodowego wydziału administracyjnego skierowane do Kronsztackiego Admotdiełu dotyczące przyczyn zamknięcia kościoła i pismo z odmową zlikwidowania kościoła z powodu niedostatecznego „przerobienia materiału” (12 kwietnia , 14 maja 1930).

Oświadczenie parafian o tym, że mogą przyjąć kościół tylko pod warunkiem bezpłatnego użytkowania (2 czerwca 1930). Raport kierownika biura kościelnego, skierowany do pomocnika komendanta twierdzy Kronsztat d/s cywilnych, o wyżej wymienionym oświadczeniu parafian, zawierający propozycję zamknięcia kościoła, ponieważ nie dokonano w nim remontu (3 czerwca 1930). Podania urzędu pomocnika komendanta do PP OGPU w LWO i wydziału administracyjnego do Lenobłispołkomu o zamknięcie kościoła, zawierające uwagę, że w mieście jest 300 katolików (lipca, 28 października, 27 listopada 1930). Rozkaz dla Urzędu Pomocnika Komendanta Twierdzy Kronsztat d/s Cywilnych dotyczący wyznaczenia komisji dla przejęcia mienia kościelnego i budynku kościoła (10 października 1930). Pokwitowanie przekazu kosztowności do banku (14, 22 listopada 1930).

Pismo działu funduszu państwowego Leningradzkiego Obwodowego Działu Finansowego do Krosztackiego Wydziału Administracyjnego o tym, że pozostawia u siebie organy, a rzeźby kultowe przekazuje do muzeum antyreligijnego (16 listopada 1930). Akta przekazania Rudmetałłotorgowi złomu i świeczników (22 listopada 1930, 31 marca 1931). Sprawozdanie z rozchodów kościelnych za 1918 (1919). Opis mienia. 1919 (z dokładnym opisem wyglądu zewnętrznego i wewnętrznego, z wyliczeniem budynków kościelnych i informacją, że dochód z piętrowej oficyny przeznaczany jest na utrzymywanie szkoły kościelnej), 5 września 1926 (opinia: we wrześniu 1924 była zerwana część dachu , powstał przeciek, nieprawidłowy remont doprowadził do jeszcze większego zniszczenia kopuły, która zaczęła się osypywać), (15 października 1930).

Zawiadomienie dwudziestki o kradzieży dokonanej w kościele w nocy 11/12 marca (14 marca 1920). Korespondencja dotycząca niedoboru mienia i odszkodowania (wrzesień 1926). Akt wzięcia na ewidencję niektórych przedmiotów przez dział specjalny funduszu państwowego Lenobłfinotdiełu (16 stycznia 1928). Korespondencja dotycząca rekwizycji fortepianu znajdującego się w budynku kościoła i należącego wcześniej do klubu polskiego (październik- listopad 1928). Akta stanu technicznego budynku (38 stycznia 1928, 15 maja 1930). Listy parafian i członków dwudziestki (1919, 1 sierpnia, 15 maja 1924, 1926, 1927, 1928). Podania o przyjęcie do dwudziestki i o wystąpienie z jej składu (1926, 1927).

285, op. 13, sygn. 27; op. 15, sygn. 13, 20, k. 18-20; sygn. 28, op. 16; sygn. 5, 13, k. 44; op. 17, sygn. 10;
1000, op. 89, sygn. 19, k. 137-139, 141; sygn. 21, k. 146-162; sygn. 23, k. 22, 103; sygn. 29, k. 290;
1001, op. 7, sygn. 23, k. 50-54; op. 106, sygn. 631, k. 14 odwr. – 16, 51;
7383, op. 1, sygn. 57, k. 5; sygn. 72, k. 37.

Kościół NAJśW. SERCA JEZUSA

Na cmentarzu Siewiernoje (Uspienskoje)

Osiedle 3-e Pargołowo

(1926 – 12 października 1929)

W 1908 r. architekt Józef Padlewski opracował projekt drewnianego budynku kościoła. W 1911 wydzielono miejsce dla katolików na Cmentarzu Wniebowzięcia (Uspienskim) i w sierpniu 1912 poświęcono kaplicę tymczasową. W 1914 r. wybudowano i poświęcono kościół, który został przypisany do kościoła Nawiedzenia NMP. Od wiosny 1929 r. nie czynny, zamknięty, a potem oddany do rozbiórki w październiku 1929.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Piotr Janukowicz (1914 – luty 1921), ks. Michał Bugenis (marzec 1921–październik 1922), ks. Piotr Awgło (koniec 1922-lipiec 1925), ks. Grzegorz Spasowski (1926 –1927), ks. Bolesław Jurewicz (1927-1929).

Akt lustracji kościoła zawierający informację, że od czasu do czasu odprawiane są Msze św. (1926). Rezolucja Pargołowskiego Wołispołkomu w sprawie podania dwudziestki kościoła Nawiedzenia NMP o przekazanie jej dzwonu z kościoła na Cmentarzu Uspienskim – propozycja zwrócenia się do powiatowego admotdiełu (22 grudnia 1926). Odpowiedź admotdiełu o możliwości zawarcia umowy o użytkowaniu mienia kościoła cmentarnego wyłącznie z grupą ludności miejscowej (2 czerwca 1927).

Raport rejonowego admotdiełu do prezydium Pargołowskiego Rajispołkomu o tym, że kościół znajduje się w zaniedbanym stanie, wierzący nie oddawali go zgodnie z umową i nie korzystają z niego (22 sierpnia 1928). Zawiadomienie Leningradzkiego Państwowego Warsztatu Restauracyjnego Gławnauki o tym, że kościół nie znajduje się pod ochroną państwa (24 kwietnia 1929). Propozycja okręgowego admotdiełu skierowana do prezydium Leningradzkiego Okręgowego Ispołkomu w sprawie likwidacji i rozbiórki kościoła (10 maja 1929). Orzeczenie konsultanta prawnego: chociaż kościół nie jest użytkowany przez wspólnotę religijną, to jednak w nim czasami odprawiane są Msze św., dlatego kościół należy opieczętować i wywiesić ogłoszenie o warunkach oddania kościoła wiernym w użytkowanie (29 maja 1929).

Raport Pargołowskiego Rajispołkomu do okręgowego ispołkomu o braku chętnych do wzięcia kościoła w użytkowanie, bez względu na wywieszone ogłoszenie (8 lipca 1929). Wniosek wydziału organizacyjno-instruktorskiego Lengorispołkomu dotyczący likwidacji kościoła (8 sierpnia 1929). Uchwały Pargołowskiego Rajispołkomu i prezydium Leningradzkiego Okręgowego Ispołkomu o zamknięciu kościoła i dostosowaniu budynku do potrzeb szkoły z przeniesieniem go na inne miejsce (14, 22 sierpnia 1929). Podanie prezydium okręgowego ispołkomu o zamknięcie kościoła, ponieważ Msze nie są odprawiane, wcześniej kościół był użytkowany bez umowy z wiernymi (4 października 1929). Uchwały admotdiełu i prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu i rozbiórce kościoła, a także o wykorzystaniu otrzymanego materiału budowlanego do budowy Łuppołowskiej Szkoły, która spłonęła w 1926 ( 4, 12 października 1929).

1000, op. 13, sygn. 22, k. 120;
7179, op. 10, sygn. 67, k. 5; sygn. 110, k. 3, 208-230;
7383, op. 1, sygn. 21, k. 13.

Kaplica CHRYSTUSA ZBAWICIELA

Gatczyna

ul. Wołodarskogo (Aleksandrowskaja ) 34

(5 września 1921 – 6 lutego 1923)

Pierwsza kaplica w Gatczynie została otwarta w 1800 w domu prywatnym. Dnia 20 kwietnia 1876 r. kan. Konstanty Maculewicz nabył działkę pod budowę kaplicy na ul. Aleksandrowskiej. W październiku drewniana kaplica była gotowa i 19 listopada 1876 poświęcona przez ks. K. Maculewicza. Kaplica była przebudowana i poszerzona w 1886. Przekształcona w kościół parafialny w 1919 (?). Zamknięta 16 czerwca 1922. Później uległa rozbiórce.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Aleksander Jodowalkis (24 sierpnia 1918–grudzień 1922), ks. Władysław Czegis (20 grudnia 1919- czerwiec 1922).

Informacja o proboszczu w wykazie parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej (5 września 1921). Akt zamknięcia kościoła (16 czerwca 1922). Zawiadomienie Gatczyńskiego Gorispołkomu (skierowane do gubispołkomu) o zamknięciu kościoła z powodu odmowy podpisania umowy przez wierzących (17 czerwca 1922). Podanie abpa Jana Cieplaka do gubispołkomu z żądaniem otwarcia kościoła (21 sierpnia 1922). Telegram parafian do przewodniczącego WCIK-u M. Kalinina z prośbą o pomoc w otwarciu kościoła (lipiec 1922). Zapytanie WCIK-u w tej sprawie, skierowane do Pietrosowietu (18 sierpnia 1922). Odpowiedź gubernialnego wydziału zarządzania dana parafianom zawierająca stwierdzenie, że działania Gatczyńskiego Gorispołkomu były słuszne (1 września 1922).

Telegram parafian do Sownarkomu i ich podanie do gorispołkomu o otwarcie kościoła (2, 20 listopada 1922). Doniesienie gubernialnego wydziału zarządzania do NKWD o opieczętowaniu kościoła w odpowiedzi na odmowę podpisania umowy daną przez wierzących (21 listopada 1922). Z rezolucji pomocnika prokuratora gubernialnego – informacja o tym, że po zamknięciu drewnianego kościoła jego parafianie przenieśli się do murowanego kościoła Matki Boskiej Karmelickiej (6 lutego 1923).

1000, op. 6, sygn. 29, k. 121-127;
1001, op. 7, sygn. 4, k. 247; sygn 23, k. 47-48, 60-62, 80-81; sygn. 37, k. 271-272; sygn. 41, k. 272-273; op. 8, sygn. 6, k. 7.

Kaplica ŚW. JÓZEFA

Osiedle Wyrica (ul. Urbanskaja)

(2 czerwca 1922 – 32 grudnia 1930 )

W marcu 1912 rozpoczęto budowę drewnianej kaplicy. Poświęcona 19 marca 1915 przez bpa J. Cieplaka. Zarejestrowana przy kościele Matki Boskiej Karmelickiej w Gatczynie. W latach 1916-1918 Towarzystwo św. Wincentego a Paulo urządzało tutaj obóz letni dla dzieci. Kaplica przekształcona została w kościół parafialny w 1919 (?). Zamknięta w latach 30-tych. Budynek spłonął w czasie II wojny światowej.

Administratorzy: ks. Bolesław Sloskans (1922), prał. St. Przyrembel (1923-1925), ks. Piotr Awgło (marzec–6 lipca 1925).

Akt konfiskaty kosztowności kościelnych (2 czerwca 1922). Z wykazu złotych i srebrnych przedmiotów konfiskowanych z kościołów powiatu dietskosielskiego – informacja o przedmiotach wartościowych kościoła (lato 1922).

Z wykazu czynnych kościołów obwodu leningradzkiego – informacje o kościele

(1 kwietnia, 31 grudnia 1930).

512, op. 1, sygn. 337-б. k. 41, 220;
7383, op. 1,sygn. 71, k. 26; sygn. 72, k. 3.

Kaplica NIEPOKALANEGO POCZĘCIA NMP

(Isniała przy oddziale Rzymskokatolickiego Przytułku dla Dziewcząt)

Osiedle Ust’ Iżora letnisko Nikołajewka w kolonii Owcyno)

(23 czerwca 1920 – 10 września 1923)

W 1873 r. na letnisku Nikołajewka, należącej do G. German, powstał oddział przytułku dla dziewcząt, mieszczącego się na 14 linii W.O 25/27. Przebywały w nim dziewczynki, które nie skończyły jeszcze 10-ciu lat. W 1884 zbudowano drewnianą kaplicę obliczoną na 200 osób. W dniu 27 września 1919 kaplicę przekształcono w filię kościoła parafialnego. Kościół był zamknięty latem 1920. Ostatecznie zamknięty w czerwcu 1923.

Administratorzy: ks. Grzegorz Spasowski (1918-1920), ks. Konstanty Dowkont (sierpień 1921 – styczeń 1922), ks. Piotr Awgło (styczeń – 21 września), ks. Michał Dmowski (22 września 1922- 1923).

Podanie abpa J. Cieplaka do Pietrogubispołkomu zawierające protest przeciwko zamknięciu kościoła parafialnego na ustne polecenie przewodniczącego Szlisselburskiego Uispołkomu (23 czerwca 1920). Zapytanie gubispołkomu skierowane do uispołkomu dotyczące przyczyn zamknięcia kościoła i ewentualnego wykorzystania pomieszczenia (26 lipca 1920). Z wykazu parafii katolickich i księży guberni piotrogradzkiej – informacja o proboszczu (5 września 1921). Opis majątku i akt kontroli (14 listopada 1921). Z wykazu zarejestrowanych kościołów guberni piotrogradzkiej – informacja o kościele (sierpień 1922).

Uchwała prezydium Piotrogradzkiego uispołkomu o zamknięciu kościoła przy polskim domu dziecka (8 czerwca 1923). Podanie wydziału powiatowego do gubispołkomu o sankcjonowanie tej decyzji (23 czerwca 1923). Rezolucje prezydium WCIK-u i prezydium Pietrogubispołkomu o zamknięciu kościoła (30 czerwca, 30 sierpnia 1923). Zawiadomienie Łunaczarskiego Wołispołkomu o decyzji WCIK-u (10 września 1923).

1000, op. 4, sygn. 329, k. 301-303;
1001, op. 7, sygn. 4, 42, k. 51, op. 8, sygn. 13, k. 103-105;
1049, op. 1, sygn. 140, k. 98-101, 105;
7852, op. 6, sygn. 4, k. 43-45.

Kaplica ŚW. APOSTOŁA PIOTRA

osiedle Siwierskij

(Bieriegowoj pr. 28-30)

W 1917 r. wydzielono działkę i w tym samym roku wybudowano na niej kaplicę tymczasową. Wkrótce wybudowano z drewna właściwą kaplicę. Przypisano ją przy kościele Matki Boskiej Karmelickiej w Gatczynie. W 1919 (?) przekształcona w kościół parafialny. Zamknięta w lipcu 1932.

Administratorzy: ks. Antoni Niemancewicz (1917-1918), ks. Władysław Czegis (grudzień 1919–15 sierpnia 1931).

Rezolucja prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła (26 lipca 1932).

7179, op. 10, sygn. 385, k. 26.

Kościół – Osiedle Władimirowka (stacja Razliw)

(20 maja 1922 – 25 lipca 1923)

Zbudowany w 1917 (?). Zamknięty pod koniec 1917. Zlikwidowany w latach 1922-1923, w pomieszczeniu mieściła się spółdzielcza pijalnia piwa. Nie zachował się.

Akt lustracji mienia kościelnego dokonany przez komisję d/s konfiskaty kosztowności kościelnych (20 maja 1922). Informacja (w wykazie zlikwidowanych kościołów powiatu piotrogradzkiego) o zamknięciu kościoła w 1917 zgodnie z uchwałą gubispołkomu i urządzeniu w jego pomieszczeniu pijalni piwa (25 lipca 1923).

7852, op. 6, sygn. 2, k. 9; sygn. 4, k. 98.

Kaplica – Osiedle Krasnyj Bor

( miejscowość Makarowo koło stacji Popowka)

4-ta ul., 20

( 12-16 listopada 1927)

Zbudowana na działce ofiarowanej w lutym 1909 przez pułk. Iwana Rymkiewicza. W dniu 18 maja 1909 poświęcono miejsce pod budowę, a w ciągu dwóch miesięcy wzniesiony drewniany budynek kaplicy. Poświęcona 22 lipca 1909, od 1910 do kościoła św. app. Piotra i Pawła w Kołpino. Zamknięta w latach 1928-1929. Spłonęła w 1944.

Administratorzy: Błażej Czesnis (od 6 sierpnia 1917), Antoni Niemancewicz, (1918–31 maja 1921), Konstanty Dowkont, zmarł (sierpuień 1921- lipiec 1922), Franciszek Rutkowski (1922 – 1923), Michał Dmowski (od 1923), o. Jean Amoudru (od 1927).

Podanie katolików osiedla Krasnyj Bor do Kołpińskiego Rajispołkomu z prośbą o zezwolenie na odprawianie Mszy św. w okresie zimowym w domu prywatnym S. Sikorskiego, ponieważ pomieszczenie kaplicy nie jest ogrzewane (12 listopada 1927). Rezolucja – zezwolenie przedwoniczącego rajispołkomu na zebrania modlitewne w domu prywatnym pod warunkiem, że liczba obecnych nie przekroczy 50 osób (16 listopada 1927).

7384, op. 33, sygn. 136, k. 136.

Kościół na Cmentarzu Rzymskokatolickim w Kronsztacie

( 1919 )

W 1845 r zorganizowano cmentarz katolicki w odległości 4 wiorst od Kronsztatu na mierzei. Wkrótce wybudowano drewnianą kaplicę. W 1894 r. uległa ona generalnej przebudowie za środki inżyniera morskiego P. Perkowskiego. Przypisana do kościoła św. app. Piotra i Pawła w Kronsztacie. Po 1917 przekształcona w w kościół filialny. Zamknięty na początku lat 20-tych (?). Nie zachował się.

Z opisu mienia kościoła św. app. Piotra i Pawła (Kronsztat) – informacja, że na cmentarzu znajduje się drewniany kościół, gdzie dwa razy do roku odbywają się uroczyste Msze święte (1919).

285, op. 13, sygn. 27, k. 10 odwr. –11.

Kaplica przy przytułku „Marianum” w Siestroriecku

(1923 – 19 sierpnia 1927)

W latach 1907-1908 na działce Elżbiety Resz dzięki staraniom ks. Metodego Michaćka wzniesiony został murowany budynek przytułku. W jednym z pomieszczeń urządzono kaplicę. Poświęcona w 1908. Zamknięta pod koniec 1917 i budynek oddano szpitalowi. Zlikwidowana w sierpniu 1927.

Administratorzy: ks. Metody Michaciek, zmarł (1908), ks. Jan Sienkus (od lipca 1909).

Informacja o zamknięciu kaplicy w 1917 – w wykazie zlikwidowanych kościołów powiatu piotrogradzkiego (1923). Raport referenta wydziału administracyjnego Siestroreckiego Gorsowietu o konieczności usunięcia mienia kościelnego z pomieszczenia kaplicy w szpitalu miejskim i o niezbędnym przekazaniu tegoż pomieszczenia pacjentom (19 sierpnia 1927).

7608, op. 11, sygn. 16, k. 255;
7852, op. 6, ygn. 4, k. 98.

G U B E R N I A P S K O W S K A

Kościół ŚWIĘTEJ TRÓJCY

Psków

Muziejnyj (Pogankin, Komsomolskij) pierieułok 6

(1 kwietnia 1930 – 14 lutego 1934 )

Zgodnie z dekretem imperatora Aleksandra I i dzięki inicjatywie ks. Szymańskiego katolikom Pskowa w 1804 r. była przekazana stojąca pusto prawosławna cerkiew Trzech Świętych. Po remoncie cerkwi poświęcono ją w imię Świętej Trójcy. W 1850 r. rozpoczęła się zbiórka ofiar na poszerzenie kościoła, która okazała się tak pomyślna, że 24 kwietnia 1854 r. ks. Justyn Witkowski położył kamień węgielny pod nowy kościół na miejscu poprzedniego. Zbudowany został on według projektu architekta A. Janiewicza. Poświęcony 15 sierpnia 1855 przez metropolitę Żylińskiego. Do kościoła należała też kaplica Najświętszej Maryi Panny znajdującą się na Dymitrowskim Cmentarzu. Kościół zamknięty oficjalnie w lutym 1934 i wykorzystywany był jako sala gimnastyczna. Uległ znacznemu zniszczeniu w czasie II wojny światowej. W trakcie odbudowy przerobiono budynek kościoła i rozebrano wieże. Kilka dziesięcioleci budynek zajmowała szkoła zawodowa. Obecnie w gmachu byłego kościoła znajduje się kombinat usługowy (szkoleniowo-produkcyjny).

Proboszczowie i administratorzy: ks. Franciszek Lewgowd (1912- listopad 1917), ks. Józef Moniuszko (1918-1920), ks. Paweł Chomicz (2 września 1920– czerwiec 1923), ks. Wincenty Dejnis (21 lipca 1923–1925 ), ks. Jan Worsław ( 1925 –1926), ks. Jan Miłkowski (do 1930).

Z wykazu czynnych kościołów okręgu pskowskiego i zaświadczenia sekcji nadzoru administracyjnego Lengorispołkomu do OGPU – informacje o funkcjonowaniu kościoła (1 kwietnia, 12 grudnia 1930). Uchwała prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła i przekazaniu jego pomieszczenia klubowi sportowemu, ponieważ dwudziestka rozpadła się przed dwoma laty, budynek nie jest remontowany i stopniowo ulega zniszczeniu (14 lutego 1934).

1000, op. 89, sygn. 29, k. 291,
7179, op. 10, sygn. 636, k. 111-112;
7383, op. 1, sygn. 72, k. 18 odwr.

ŚW. ANTONIEGO PADEWSKIEGO

Wielkie Łuki

(16 stycznia 1930)

Kościół zbudowany w 1884 r. dzięki staraniom ks. Zaborka. Poświęcony w 1904 przez metropolitę Grzegorza Szembeka. Zamknięty w styczniu 1930. Budynek przekazano instytucji kulturalno- oświatowej.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Augustyn Juchno (1914-1917), ks. Kazimierz Siwicki (1918-1923), ks. Antoni Jarmołowicz (1925–styczeń 1930).

Uchwała prezydium Wielkołuckiego Okręgowego Ispołkomu o zamknięciu kościoła i przekazaniu budynku instytucjom kulturalno-oświatowym do użytkowania, zawierająca informację, że wspólnota religijna zrzekła się umowy zawartej 24 czerwca 1928 (16 stycznia 1930).

1000, op. 14, sygn. 163, k. 20 odwr.

Kościół w Dnie

(30 marca 1929 – 1 kwietnia 1930)

Kaplica zbudowana w latach 10-tych XX w. Przypisana kościołowi Świętej Trójcy w Pskówie. Przekształcona w kościół parafialny w 1919 (?). Nieczynna od maja 1928. Oficjalnie zamknięta w marcu 1929. Budynek oddano organizacji pionierskiej jako klub.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Józef Moniuszko (1918-1920), ks. Paweł Chomicz (22 września 1920 czerwiec 1923), ks. Wincenty Dejnis (lipiec 1923-1925), ks. Jan Worsław (1925-1926).

Wniosek wydziału administracyjnego o zamknięcie kościoła zawierający uwagę, że od maja 1928 Msze św. nie są w nim odprawiane (25 marca 1929). Uchwała prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła i zerwaniu umowy z dwudziestką, ponieważ faktycznie rozpadła się, mienie kultowe znajduje się bez dozoru, a budynek ulega zniszczeniu (30 marca 1929).

Doniesienie Lenobładmotdiełu o decyzji obłispołkomu odnośnie zamknięcia kościoła i przekazania jego pomieszczenia klubowi pionierskiemu (5 kwietnia 1929). Z wykazu kościołów okręgu pskowskiego – informacja o kościele (1 kwietnia 1930).

7179, op. 10, sygn. 44, k. 7;
7383, op. 1, sygn. 43, k. 14-18; sygn. 72, k.18 odwr.

Kaplica w Opoczkie

(1 kwietnia 1930)

Drewniany dom modlitewny urządzony i poświęcony w 1904. Przypisany do kościeła Świętej Trójcy w. Pskówie. Zamknięty w latach 30-tych.

Z wykazu kościołów okręgu pskowskiego – informacja o istnieniu wspólnoty katolickiej (1 kwietnia 1930).

7383, op. 1, sygn. 72, k. 18 odwr.

Kaplica w Ostrowie

(28 sierpnia 1928 – 27 sierpnia 1931)

Murowana kaplica zbudowana w latach 1904-1905. Poświęcona w 1905. Przypisana do kościeła Świętej Trójcy w Pskówie. Przekształcona w kościół parafialny w 1919 (?). Nieczynna od 1929. Oficjalnie zamknięta w 1931. W budynku mieści się stołówka fabryczna.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Stefanowicz (1917), ks. Paweł Chomicz (2 września 1920–czerwiec 1923), ks. Wincenty Dejnis (lipiec 1923-1925), ks. Jan Worsław (1925-1926).

Decyzja prezydium Pskowskiego Okręgowego Ispołkomu odnośnie wyznaczenia dwudziestce terminu remontu kościoła (28 sierpnia 1928). Wniosek Pskowskiego Admotdiełu o braku podstaw do zamknięcia kościoła (30 stycznia 1929). Wyjaśnienie dla Ostrowskiego Gorsowietu, że prawo zerwania umowy z dwudziestką należy do Lenobłispołkomu (29 czerwca 1929).

Uchwała prezydium Ostrowskiego Gorsowietu o zerwaniu umowy i zamknięciu kościoła (12 lipca, 15 listopada 1929). Podanie 48 parafian o zamknięcie kościoła i przekazanie jego pomieszczenia klubowi sportowemu (wrzesień 1929). Pismo Ostrowskiego Rajsowietu do obłispołkomu z prośbą o zezwolenie na zerwanie umowy z dwudziestką i przekazanie budynku dla przechowywania zboża (23 listopada 1929). Uchwała Małego Prezydium Pskowskiego Okręgowego Ispołkomu o zamknięciu kościoła (23 grudnia 1929). Zaświadczenie o tym, że sprawa zamknięcia kościoła od 6 stycznia 1930 jest rozpatrywana przez Lenobłispołkom – z wykazu kościołów okręgu pskowskiego

(1 kwietnia 1930). Akt lustracji kościoła zawierający uwagę, że umowa z dwudziestką nie została zerwana i dwudziestka nadal płaci podatki (21 czerwca 1930).

Polecenie zamknięcia kościoła wydane obwodowemu wydziałowi administracyjnemu przez PP OGPU w LWO (28 października 1930). Odpowieź zawierająca informację o tym, że kościół nie funkcjonuje i sprawa jego zamknięcia będzie rozpatrzona przez prezydium Lenobłispołkomu (23 grudnia 1930). Podanie obwodowego wydziału administracyjnego o likwidację kościoła zawierające informację, że w kościele, zgodnie z porozumieniem zawartym z dwudziestką, było przechowywane zboże, ale od 1 czerwca 1930 już go tam nie ma (27.11.1930).

Polecenie Leningradzkiego Oddziału NKWD dla prezydium Lenobłispołkomu dotyczące konieczności zerwania umowy z dwudziestką i oficjalnego zamknięcia kościoła (4 grudnia 1931). Zapytanie obwodowego wydziału administracyjnego skierowane do Ostrowskiego Rajispołkomu, dotyczące losu umowy o użytkowanie kościoła przez wierzących (22 sierpnia 1931). Doniesienie zawierające odpowiedź, że kościół został zlikwidowany, a w jego pomieszczeniu znajduje się stołówka pracowników fabryki drobiarskiej (27 sierpnia 1931). Akta lustracji technicznej budynku (12 czerwca, 4 października, 9 listopada 1929). Kosztorys remontu (lato 1929). Zaświadczenia o wystąpieniu i śmierci członków dwudziestki (10 września 1929).

1000, op. 89, sygn. 19, k. 140-183; sygn. 21, k. 144-148; sygn. 29, k. 290;
7383, op. 1, sygn. 72, k. 24 odwr.

Kaplica w Porchowie

(22 lutego – 25 lipca 1929)

Drewniana kaplica urządzona w latach 10-tych XX stulecia. Przypisany do kościoła Świętej Trójcy w Pskówie. Przekształcona w kościół parafialny w 1919 (?). W 1923 przekazana wspólnocie luterańskiej. Przerobiona na kirchę, którą zamknięto w maju 1929. Budynek przekazano jednostce wojskowej.

Proboszczowie i administratorzy: ks. Józef Moniuszko (1918–1920), ks. Paweł Chomicz

(2 września 1920-czerwiec 1923).

Zapytanie Leningradzkiego Obwodowego Wydziału Administracyjnego skierowane do Pskowskiego admotdiełu, dotyczące celowości zamknięcia kościoła (22 lutego 1929). Wniosek obwodowego admotdiełu o zamknięcie kościoła zawierający informację, że w 1923 kościół był zgodnie z umową przekazany wspólnocie luterańskiej liczącej 60 osób, od tej pory nie był remontowany i w związku z tym jego stan techniczny jest zły; budynek znajduje się na terytorium magazynów artylerii i broni palnej 168 pułku strzeleckiego (23 marca 1929).

Uchwały prezydiów Pskowskiego Okręgowego Ispołkomu i Lenobłispołkomu o zerwaniu umowy z dwudziestką, zamknięciu kościoła i przekazaniu jego budynku pułkowi strzeleckiemu (27 kwietnia, 25 maja 1929). Zaświadczenie radcy prawnego o zamknięciu kościoła (15 lipca 1929).

7384, op. 1, sygn. 43, k. 7-12, 26-28.

G U B E R N I A N O W O G R O D Z K A

Kościół ŚW. APP. PIOTRA I PAWŁA

Nowogród Wielki

ul. Leningradskaja (Sankt-Pietierburgskaja) 12

(17 grudnia 1930 – 15 lutego 1933)

Murowany kościół wzniesiony został w latach 1891-1893 dzięki staraniom ks. Pietrowskiego po pożarze drewnianej kaplicy. Poświęcony 8 września 1893 przez bpa mohylewskiego Franciszka Symona. Przy kościele powstało towarzystwo dobroczynne, a w 1907 r. zorganizowany został przytułek dla dzieci. Do kościoła także należała kaplica cmentarna. Kościół zamknięto dnia 5 marca 1933. Budynek oddano Towarzystwu Automobilistów. Ocalał w czasie II wojny światowej. Pod koniec lat 40-tych przebudowany na kinoteatr „Rodina” i oddany w kompetencje Obwodowego Urzędu Kultury. W maju 1993 odrodziła się parafia katolicka w Nowogrodzie. W 1996 roku administracja miasta zwróciła kościół katolikom.

Proboszczowie: ks. Marcin Węcław (1914-1917), ks. Jan Grass (1922-1923), ks. Władysław Czegis (1925-1926).

Doniesienie działu admnadzoru Lengoispołkomu do OGPU o funkcjonowaniu kościoła (12 grudnia 1930). Z wykazu czynnych kościołów m. Nowogrodu – informacja o wadze dzwonów kościelnych (224 kg) (9 lutego 1931). Uchwała prezydium Lenobłispołkomu o skasowaniu decyzji Nowogrodzkiego Gorsowietu dotyczącej zamknięcia kościoła i propozycja zarządania od dwudziestki natychmiastowego przystąpienia do wykonania niezbędnego remontu budynku (10 maja 1932).

Uchwała prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła w związku z odmową użytkowania budynku daną przez wierzących i o przekazaniu tegoż budynku Towarzystwu Automobilistów (15 lutego 1933).

1000, op. 89, sygn. 29, k. 291; op. 90, sygn. 7, k. 174;
7179, op. 10, sygn. 431, k. 7, 131-132; sygn. 474, k. 57; sygn. 488, k. 79.

Kaplica TRÓJCY ŚWIĘTEJ

Staraja Russa, ul. Bulina

(15 grudnia 1929 – 10 czerwca 1934)

Na początku XX w. została urządzona kaplica, przypisana parafii św. app. Piotra i Pawła w Nowogrodzie. Przekształcona w kościół parafialny w 1919 (?). Zamknięty w czerwcu 1934. Budynek dostosowano do potrzeb poradni przeciwgruźlicznej.

Z uchwały prezydium Nowogrodzkiego Gorispołkomu – informacja o funkcjonowaniu kościoła (15 grudnia 1929). Z wykazu czynnych kościołów obwodu leningradzkiego – informacja o kościele (31 grudnia 1930).

Uchwała prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła w związku z odmową wierzących użytkowania kościoła i dostosowania budynku do potrzeb poradni przeciwgruźlicznej (10 czerwca 1934).

1000, op. 89, sygn. 8, k. 33, 137, 138; op. 10, sygn. 646, k. 190.

Kaplica MATKI BOSKIEJ OSTROBRAMSKIEJ

Czudowo

(12 grudnia 1930 – 10 czerwca 1934 )

W pierwszych latach XX wieku wybudowano kaplicę, która była przypisana do kościoła św. app. Piotra i Pawła w Nowogrodzie. Przekształcona w kościół parafialny w 1919 (?). Nieczynna od 1931. Oficjalnie zamknięta w czerwcu 1934. Pomieszczenie dostosowano do potrzeb klubu pionierskiego.

Doniesienie działu admnadzoru Lenobłispołkomu do OGPU o funkcjonowaniu kościoła (12 grudnia 1930). Uchwała prezydium Lenobłispołkomu o zamknięciu kościoła i dostosowaniu pomieszczenia do potrzeb klubu pionierskiego zawierająca informację, że kościół od trzech lat nie jest użytkowany przez wierzących, a dwudziestka rozpadła się (10 czerwca 1934).

1000, op. 89, sygn. 29, k. 291;
7179, op. 10, sygn. 646, k. 183.

Kaplica w Borowiczach

(kwiecień 1930)

Kaplica domowa urządzona w latach dziesiątych XX w. Filiał kościoła św. app. Piotra i Pawła w Nowogrodzie. Zamknięta w 1918 (?).

Z wykazu czynnych kościołów okręgu borowiczeskiego – informacja o braku funkcjonujących kościołów i kaplic katolickich.

7383, op. 1, sygn. 72, k. 25-26.

Wykaz niektórych dokumentów znajdujących się w CGA SPB

Podanie dziekana piotrogradzkiego prał. K. Budkiewicza do przewodniczącego Piotrogradzkiej CzK M. Urickiego z prośbą o przydział wina dla odprawiania Mszy św. (18 kwietnia 1918)

(f. 7384, op. 33, sygn. 348, k. 127 odwr. Oryginał)

Protokół przekazu kościoła św. Katarzyny pod zarząd rady parafialnej

(10 listopada 1918)

7384, op. 33, sygn. 240, k. 2-2 odwr. Oryginał)
Protest metropolity E. Roppa przeciwko zamknięciu kościoła Niepokalanego Serca NMP, skierowany do Komisariatu Oświaty

(23 listopada 1918)

1001, op. 7, sygn. 1, k. 64-64 odwr. Poświadczona kopia)

4. Wyciąg z protokołu posiedzenia Komitetu Centralnego Wszystkich Wspólnot Rzymskokatolickich Archidiecezji Mohylewskiej o powinnościach duchowieństwa (22 stycznia 1919)

(f. 8778, op.1, sygn. 46, k. 5. Poświadczona kopia)

5. Zawiadomienie Komitetu Centralnego Wspólnot Rzymskokatolickich Archidiecezji Mohylewskiej do Komisariatu Sprawiedliwości SKSO o organizacji komitetu (27 stycznia 1919)

( f. 8778, op. 1, sygn. 46, k. 9. Oryginał)

Podanie Komitetu Centralnego Wspólnot Rzymskokatolickich Archidiecezji Mohylewskiej do Komisariatu Sprawiedliwości SKSO w sprawie nacjonalizacji cmentarza katolickiego w Pargołowie (21 lutego 1919)
8778, op. 1, sygn. 46, k. 13-14. Oryginał
Pismo proboszcza kościoła św. Katarzyny prał. K. Budkiewicza do Komisariatu Sprawiedliwości dotyczące świadectw metrykalnych

(1 kwietnia 1919)

(f. 7384, op. 33, sygn. 240, k. 19-10 odwr. Oryginał)

Protokół porozumienia katolików Piotrogradu i Moskwy z P. Krasikowem w sprawie aresztu księży jako zakładników (14 maja 1919)
143, op. 1, sygn. 31, k. 33-36 odwr. Poświadczona kopia)
Podanie przedstawicieli wspólnot katolickich do przewodniczącego Piotrogradzkiej Nadzwyczajnej Komisji Śledczej dotyczące aresztów księży (30 maja 1919)

(f. 485, op. 1, sygn. 31, k. 33-36 odwr. Poświadczona kopia)

Pismo abpa J. Cieplaka do przewodniczącego Pietrosowietu G. Zinowiewa z protestem przeciwko likwidacji konsystorium (1 sierpnia 1919)

(f. 8778, op. 1, sygn. 46, k. 19-20. Oryginał)

Podanie katolików rejonu wasileostrowskiego do Komisariatu Sprawiedliwości o otwarcie kaplicy w gmachu Akademii Duchownej (8 sierpnia 1919).

(f. 7384, op. 33, sygn. 348, k. 127 odwr. Oryginał)

Pismo Komitetu Centralnego Wspólnot Rzymskokatolickich Archidiecezji Mohylewskiej do Ludowego Komisariatu Sprawiedliwości zawierające protest przeciwko formie umowy o przekazanie kościołów wiernym

(15 września 1919)

( f. 7384, op. 33, sygn. 240, k. 51. Oryginał)

Podanie przewodniczącego Rzymskokatolickiego Kolegium Duchownego abpa J. Cieplaka do wydziału prawnego Pietrosowietu z protestem przeciwko nacjonalizacji kapitałów (29 września 1919)

(f. 8778, op. 1, sygn. 46, k. 35-37. Oryginał)

Pismo proboszcza kościoła św. Katarzyny prał. K. Budkiewicza do wydziału prawnego Pietrosowietu zawierające odmowę udostępnienia opisu majątku i list parafian (27 listopada 1919)

(f. 7384, op. 33, sygn. 240, k. 51. Oryginał)

Odmowa podpisania umowy o przekazanie kościoła wiernym dana przez parafian kościoła Najśw. Serca Jezusa ( 1 stycznia 1920).

(f. 1001, op. 7, sygn. 23, k. 35-35 odwr. Poświadczona kopia)

Protokół zebrania parafian kościoła św. Bonifacego dotyczący podpisania umowy o przekazanie kościoła wiernym (18 stycznia 1920).

(f. 151, op. 2, sygn. 134, k. 8-8odwr. Oryginał)

Podanie Komisji d/s Poprawy Bytu Uczonych do Piotrogradzkiej CzK o uwolnienie J. Danzas (6 marca 1920). (f. 2995, op. 3, sygn. 1, k. 41. Odbitka?)
Z ankiety protoprezbitera L. Fiodorowa – uwaga dotycząca dekretu o odzieleniu Kościoła od państwa (9 marca 1920)

(f.151, op. 2, sygn. 237, k. 33 odwr. Oryginał)

Pismo abpa Jana Cieplaka do wydziału zarządzania Pietrosowietu wyjaśniające

stanowisko duchowieństwa katolickiego odnośnie formy umowy o przekazanie

kościołów wiernym (24 lutego 1922)

(f. 1001, op. 7, sygn. 1, k. 73-74. Oryginał)

Protokół odmowy zarejestrowania kościoła danej przez księdza z kościoła św. Kazimierza ks. S. Ejsmonta (12 marca 1922)

(f. 104, op. 2, sygn. 104, k. 11. Kopia)

Pismo abpa J. Cieplaka do Prezydium WCIK-u z protestem przeciwko konfiskacie kosztowności świątyń katolickich (22 kwietnia 1922)

(f. 1000, op. 6, sygn. 248, k. 641-642. Poświadczona kopia)

Raport skierowany do Komisji d/s Konfiskaty Kosztowności Kościelnych Rejonu Piotrogradzkiego o odmowie uczestniczenia w akcji konfiskaty danej przez księdza z kościoła św. Bonifacego (9 maja 1922)

(151, op. 2, sygn. 134, k. 23. Kopia)

Raport Moskiewskiego Rejonowego Wydziału Zarządzania wysłany do gubernialnego wydziału zarządzania zawierający informację o tym, że katolicy odmawiają podpisania umowy o przekazanie kościołów wiernym

(24 sierpnia 1922)

(f. 1000, op. 6, sygn. 29, k. 128-128 odwr. Oryginał)

Podanie egzarchy Rosyjskiego Kościoła Katolickiego o.L. Fiodorowa do Biura Rejestracji Towarzystw i Związków Rejonu Piotrogradzkiego dotyczące formy „raspiski” o przekazaniu kościołów wiernym ( 27 października 1922),

(f. 151, op. 2, sygn. 137, k. 39-40 odwr. Oryginał)

Uchwała prezydium Pietrogubispołkomu o zamknięciu kościołów

(25 listopada 1922)

(f.1001, op. 7, sygn. 23, k. 87. Poświadczona kopia)

Akt zamknięcia kościoła Wniebowzięcia NMP ( 5 grudnia 1922)

(f. 8778, op. 1, sygn. 69, k. 115-116 odwr. Oryginał;

f. 101, op. 7, sygn. 23, k. 85. Poświadczona kopia).

Podanie pełnomocników parafian-katolików do prezydium Pietrogubispołkomu z prośbą o otwarcie kościołów (8 grudnia 1922)

(f.1000, op.6, sygn. 223, k. 418-418 odwr. Oryginał)

Rezolucja Piotrogradzkiej Prokuratury Gubernialnej w sprawie konfliktu katolików m. Trocka z organami władzy terenowej (6 stycznia 1923)

(f.1001, op. 8, sygn. 6, k. 7. Poświadczona kopia)

Podanie proboszcza francuskiego kościoła Matki Boskiej do wydziału zarządzania rejonu centralnego z prośbą o odroczenie terminu zamknięcia kościoła (przed 16 stacznia 1923)

(f. 7384, op. 33, sygn. 242, k. 32-32 odwr. Oryginał)

Zaświadczenie Piotrogradzkiego Zarządu Instytucji Naukowych i Naukowo-Artystycznych dla Narwskiego Rejonowego Wydziału Zarządzania o stanie budynku byłego Kolegium Duchownego (24 kwietnia 1923)

(f. 8778, op. 1, sygn. 46, k. 16. Oryginał)

Pismo V Wydziału Narkomu Sprawiedliwości do Piotrogradzkiego Gubernialnego Wydziału Zarządzania o braku możliwości przedterminowego zwolnienia ks. T. Matulionisa (13 listopada 1923)

(f. 1001, op. 8, sygn. 6, k. 37. Oryginał)

Pismo Pełnomocnika Pietrogubispołkomu d/s Pomocy Zagranicznej do przewodniczącego Komisji d/s Pomocy Zagranicznej przy prezydium CIK ZSSR O.D. Kamieniewej o działalności Misji Katolickiej (19 grudnia 1923)

(f. 1000, op. 7, sygn. 260, k. 15. Poświadczona kopia)

Zaświadczenie dotyczące historii kościoła św. app. Piotra i Pawła w Kołpinie

(1925) (f. 171, op. 1, sygn. 301, k. 331 odwr. kopia)

Podanie katolików rejonu wołodarskiego do przewodniczącego Lengubispołkomu N. Komarowa z prośbą o zwolnienie bpa A. Maleckiego

(15 maja 1927)

(f. 1000, op. 11, sygn. 323, k. 11-12. Oryginał)

Podanie katolików osiedla Krasnyj Bor do Kołpińskiego Rajispołkomu z prośbą o zezwolenie na odprawianie nabożeństw w domu prywatnym

(12 listopada 1927)

(f. 7384, op. 33, sygn. 136, k. 136. Oryginał)

Fragment aktu kontroli stanu majątkowego, sprawozdawczości finansowej i działalnosci dwudziestki kościoła św. Kazimierza dokonanej przez komisję Moskiewsko-Narwskiego Rajispołkomu (2 lipca 1928)

(f. 104, op. 2, sygn. 46, k. 106-107. Oryginał)

Protokół zebrania ogólnego parafian kościoła św. app. Piotra i Pawła w Kronsztacie (7 października 1928)

(f.285, op. 16, sygn. 5, k. 43-43 odwr. Oryginał)

Zalecenie ograniczenia służb księży dane działom administracyjnym obłispołkomu i Lensowietu przez PP OGPU w LWO (15 sierpnia 1931)

(f. 1000, op. 89, sygn. 21, k. 165. Oryginał)

Akt rewizji w zakrystii kościoła św. Katarzyny (19 maja 1932)

(f. 1000, op. 49, sygn. 33, k. 137. Kopia )

Oświadczenie dwudziestki kościoła św. Katarzyny skierowane do Leningradzkiego Biura Ochrony Pomników Kultury i Rewolucji o niedopuszczalności zorganizowania magazynu w podziemiach kościoła

(17 września 1932)

( f.7384, op. 33, sygn. 348, k. 111. Oryginał)

Raport inspektora d/s kultów rejonu wyborskiego do Admnadzoru Lensowietu o konieczności zamknięcia kościoła św. Aleksego (11 kwietnia 1935)

(f. 7384, op. 33, sygn. 103, k. 122-122 odwr. Oryginał)

Podanie dwudziestki kościoła św. app. Piotra i Pawła do Kołpińskiego rajsowietu o zarejestrowanie o. Florenta (21 sierpnia 1935)

(f. 7384, op. 33, sygn. 47, k. 17. Oryginał)

Podanie dwudziestki kościoła św. app. Piotra i Pawła do Kołpińskiego Rajsowietu zawierające rezygnację z kościoła (11 września 1937)

(f. 7384, op. 33, sygn. 47, k. 26. Oryginał)

Akt otwarcia grobowca z prochami Stanisława Augusta Poniatowskiego

(27 czerwca 1938)

(f. 7384, op. 36, sygn. 12, k. 249-249 odwr. Oryginał)

Akt powtórnego otwarcia grobowca z prochami Stanisława Augusta Poniatowskiego (4 lipca 1938)

(f. 7384, op. 36, sygn. 12, k. 248-248 odwr. Oryginał)

Pilne doniesienie inspektora d/s kultów rejonu kujbyszewskiego Leningradu starszemu inspektorowi nadzoru administracyjnego Lensowietu K. Tatarincewej o nabożeństwach w kościele św. Katarzyny (21 sierpnia 1938)

(f. 7384, op. 33, sygn. 166, k. 61-61 odwr. Kopia)

Raport UNKWD LO dla przewodniczącego Lengorispołkomu P. Popkowa o internowaniu obywateli francuskich ( 27 sierpnia 1942)
7384, op. 4, sygn. 67, k. 139-140. Oryginał)

Поделиться ссылкой:

Dodaj do ulubionych: